తెలుగులో ‘మంకుతిమ్మన కగ్గ’-41

[కన్నడంలో శ్రీ డి.వి.జి. రచించిన ‘మంకుతిమ్మన కగ్గ’ను తెలుగులోకి అనువదించి అందిస్తున్నారు శ్రీ కల్లూరు జానకిరామరావు.]

~

401.
మరణశయ్యపై నున్నాడీ రోగి యని తెల్సియు, యాతడు
మరణించు వరకును యుపచరించక యుందుమే నిర్లిప్తత!
స్థిరము కాదీ లోకమైనను, ఉండునంత వరకైనను
పురుష ప్రయత్నము వీడదగునె – మంకుతిమ్మ!

402.
సర్వఘాతకుడని జముని నిందింప దగునె! భువికతడె
సర్వోపకారి, యాతడూరకుండిన వృద్ధుల వృద్ధి యభివృద్ధి గాదె;
సర్వస్థళంబుల ఎడనెడ వృద్ధులే యుండ; నవ యువతకు
పర్వగ తావెక్కడిది? – మంకుతిమ్మ!

403.
రతన రతనముల మధ్య హారంబున ఎడమ నుండు రీతి,
వెల్తురుల నడుమ చీకటి యడగి యుండు రీతి
విత్తు విత్తునకు మధ్య ఎడమ నుండు రీతి; జనన మరణ
పొత్తునకు నంతియె ఎడమ – మంకుతిమ్మ!

404.
దేవతలన్ సృజించి మరిచిన నేమి? దైవత్వము శాశ్వతము,
దివసములు, నెలలు గడచిపోయిన నేమి? కాలము శాశ్వతము
జీవికి మరణము వచ్చి పోవు – జీవసత్వమది శాశ్వతము
భావింప కేవలమవి – సత్త్వమును తెలియుము – మంకుతిమ్మ!

405.
పరస్పర మోహపాశంబున స్త్రీ పురుషులు కట్టువడక
పరంబుపై ధ్యానంబు నిలప, మాయను యంకుశంబుగ
పరగ జేసె నా పరబ్రహ్మ; యాత్మను హెచ్చరించి, పక్వంబు జేయ,
అరయ యది యాతని లీల గాదె – మంకుతిమ్మ!

406.
నరనారీ వ్యామోహంబు చేత వంశంబు లేర్పడి, సంఘంబు లాయె
పేరుపేరున ఊర్లు, రాష్ట్రంబుల్వెలసె వేరు వేరుగ;
అరయ తటాక మొకటైన ఏర్పడు అలలు వేరు వేరు
సారమింతియె సంసారంబున – మంకుతిమ్మ!

407.
నీతిరీతులు, కులగోత్రంబు లేర్పడె సంసారంబు వలన
యంతన్ నిల్వక రాజ్య, మఠ, ధర్మసంస్థలును ఏర్పడె
అంత వెన్వెనుక మమతానురాగంబులున్ అంకురించె
ఆత్మ వికసన మయ్యె – మంకుతిమ్మ!

408.
ఒకరినుండి ఇంకొకరికి, సంతతి నుండి సంతతికి
ఒక అల నింకొక యలను నెట్టు రీతి, తపాలు నందించు
నౌకరు వోలె ముందుకు సాగుచున్నది మానవ ధర్మము నిలు
వక, యుగ యుగము నుండి – మంకుతిమ్మ!

409.
పరము నెఱుగ జేసిన మానవ యతనమది బృహత్కార్యమే
యరయ; కాన్పించు యాతని స్వభావ యుద్గమము: ఎన్నో
నిరాశల, యన్నెన్నో సాహసముల, ఎన్నో భంగపాటులు బొందె,
పరగ అనుభవైక వేద్యమది – మంకుతిమ్మ!

410.
జనపదములు, రాజ్య సామ్రాజ్యములు, గురు
స్థానములు, ధర్మములు, భాషలు, విద్యలన్నియు
కనుమరుగై పోయినవి కాల ప్రవాహంబున
మానవత యది నిల్చియున్నది – మంకుతిమ్మ!

(ఇంకా ఉంది)