[‘ఉలిపికట్టెలు’ అనే కథాసంపుటి వెలువరించిన శ్రీమతి పి. జ్యోతి గారి ప్రత్యేక ఇంటర్వ్యూ అందిస్తున్నాము.]
సంచిక టీమ్: నమస్కారం పి. జ్యోతి గారూ.
పి. జ్యోతి: నమస్కారమండీ.
~
ప్రశ్న 1. మీరు రచించిన 15 కథల సంపుటికి శీర్షికకి ‘ఉలిపికట్టెలు’ అనే పేరుని ఎంచుకోవడంలో ఏదైనా ప్రత్యేక కారణం ఉందా? అది కాస్త నెగటివిటీ ఉన్న పదమని సంకోచం కలగలేదా?
జ: ఉలిపికట్టెలు అంటే నలుగురు నడిచే దారిలో నడవని వాళ్ళు, చిటపటలాడుతూ ఉండే వాళ్ళు, దుర్మార్గులని సమాజం ఎంచిన వాళ్ళే కదా. అందరి బాటలో నడిచేవాళ్ళని, ఓ మూసలో ఉండడానికి ఇష్టపడని వాళ్ళని సమాజం నెగెటివ్ గానే చూస్తుంది. ఎందుకంటే వాళ్లని అర్థం చేసుకునే ప్రయత్నంలో తమ లోపాలను ఒప్పుకోవలసి వస్తుంది మరి. ఇంగ్లీషులో ఓ సామెత ఉంది, If you want to kill a Dog then prove it mad. ఒక వ్యక్తిని తప్పుగా చూపించాలంటే వాళ్లని నెగిటివ్ చేయడం సమాజం ఆడే రాజకీయమే. అందుకే ఇతరులకు భిన్నంగా నడిచే వాళ్లని అవమానంతో హింసిస్తారు. ఇది స్త్రీ విషయంలో మరీ ఎక్కువ. నాకు మొదటి నుంచీ ఇలాంటి భిన్నమైన జీవితాలను గడిపే ఉలిపికట్టెలంటే ఆసక్తి. వారెంచుకున్న మార్గాలను విశ్లేషించడం అలవాటు. నా జీవన ప్రయాణంలో చాలా మంది మర్యాదస్థులకు నేనూ ఓ ఉలిపికట్టెగానే కనిపిస్తాను కూడా. ఒకప్పుడు నన్ను అలా చూసే సమాజం పట్ల బాధ కలిగేది, నన్ను ఒంటరి చేసారనే వేదన కలిగేది, నన్ను అర్థం చేసుకునే ప్రయత్నం చేయట్లేదని కోపం వచ్చేది. తరువాత అర్థం అయింది ఉలిపికట్టెలను నెగిటివ్‌గా చూడకపోతే చాలా మంది మర్యాదస్థులకు మనుగడ లేదని, మీరు చేప్పే నెగెటివ్ టోన్ మర్యాదస్థుల కవచం. అందుకే వారి జోలికి వెళ్ళకుండా నాలాంటి ఉలిపికట్టెల జీవన ప్రయాణాన్ని చర్చకు పెట్టదలచి ఈ పుస్తకానికి అదే పేరు పెట్టాను. ఉలిపికట్టెలు ఊరందరి దారిలో నడవరని చిటపటలాడుతూనే ఉంటారని అనే చాలామందికి ఆ చిటపటల వెనుక కారణం తెలుసుకోవాలనే ఆసక్తి ఉండదు. అది తెలుసుకునే ప్రయత్నంలో వారి ముసుగులు తొలగిపోతాయని భయం.
ఒకప్పుడు సాంప్రదాయవాదులు తమ మూసలో ఒదిగి ఉండని మాలాంటి వారిని ఉలిపికట్టెలు అని ఒంటరిని చేసారు. అవన్నీ దాటుకుని మా దారి నిర్మించుకుని ఆధునికత, స్త్రీ స్వాతంత్ర్యం దిశగా మా కన్నా ముందుగా అడుగులు వేసిన వారిని వెతుక్కుంటూ ఆశగా వచ్చాం. ఇక్కడ స్వేచ్ఛనే హాస్యాస్పదంగా మార్చేసారు ఆధునికులు. సాంప్రదాయవాదం మమ్మల్ని చూసి నవ్వుతుంది. ప్రగతివాదం, స్త్రీవాదం పేరుతో స్త్రీ సమాజం మనిషితనాన్ని మర్చిపోయింది. ఈ ఆధునికులతోనూ మేం కలవలేక ఉలిపికట్టెలుగానే ఉండిపోయాం. స్త్రీని జీవచ్ఛవంగా మార్చిన నాటి సాంప్రదాయాన్ని, విలాస వస్తువుగా మార్చిన నేటి ఆధునికతను కాదనే ఉలిపికట్టెలను నెగిటివ్‌గా తప్ప మరోలా ఈ సమాజం చూడలేదు. కాని మేం సాంప్రదాయవాదంలోని భద్రతకే లొంగలేదు, ఆధునికత లోని పైత్యానికి ఎలా లొంగుతాం? ఉలిపికట్టెల ధైర్యం ఈ సమాజం భరించలేదని మాకు తెలుసు. ఆ ధైర్యాన్ని సాహితీపరంగా ప్రకటించడానికే ఈ పుస్తకానికి ఆ శీర్షిక పెట్టాను.
ప్రశ్న 2. రచయిత్రిగా/విమర్శకురాలిగా/సమీక్షకురాలిగా/సంపాదకురాలిగా మీ సాహితీ ప్రస్థానం గురించి పాఠకులకు తెలియజేస్తారా? మొదటగా ఏ ప్రకియతో సాహిత్య వ్యాసంగం మొదలుపెట్టారు? ఎప్పుడు? మీ కథా రచన గురించి వివరిస్తారా?
జ: నేను అన్నిటికి కన్నా ముందు పాఠకురాలిని. పుస్తకాల సహాయంతో జీవితాన్ని చదవడం నేర్చుకున్నాను. ఏ సాహితీ ప్రక్రియలోనయినా నిజాయితీనే నేను ఇష్టపడతాను. నిజానికి విమర్శ మాధ్యమంలోనే నేను మొదట కలం పట్టాను. పాఠకురాలిగానే రెండు దశాబ్దాల పాటు సాహితీ ప్రపంచాన్ని నా మనసుతో చూసే ప్రయత్నం చేసాను. నా విమర్శలన్నీ నాతో నేను సంభాషించుకోవడానికి సాహితీ ప్రక్రియ ద్వారా జీవితాన్ని, సత్యాసత్యాలను తెలుసుకోవడానికి నేను చేసిన ప్రయత్నాలే. వాటికి పాఠకులు ఏర్పడాలి అనే ఆలోచనతో నేను ఏదీ రాయలేదు. కాని నా చుట్టు ఉన్న ద్వంద్వంతో నేను చేసిన యుద్ధమే నా చేత కలం పట్టించింది. ఎంతో ప్రగతిశీల భావజాలాన్ని గుప్పించే రచయితలు, నేను అభిమానించి, ఆరాధించి స్నేహం చేయాలని తపించిన వాళ్ళ రాతలకు చేతలకు వాళ్ళు ఆశించే వాటికి వారు అందించేవాటికి మధ్య వైరుధ్యం నా మనసును బాధించింది. ఆ బాధే విమర్శను నా మొదటి సాహితీ మాధ్యమంగా నేను ఎన్నుకునే అవసరాన్ని కలిగించింది.
మాది సోషలిస్ట్ భావజాలం ఉన్న కుటుంబం. నన్ను మా నాన్న, అన్నయ్యలు ఎంతో ప్రభావితం చేసారు. వారు నమ్మిన సిద్ధాంతాల దిశగా ఇప్పటికీ అలాగే జీవిస్తున్నారు. వామపక్ష భావాలున్న కుటుంబంలో పెరిగి ప్రతీదీ విమర్శనాత్మకంగా చూడడం నాకు అలవాటయింది. అలాగే నా అభిప్రాయాన్ని తప్పు కావచ్చు ఒప్పు కావచ్చు నేను నమ్మితే దాన్ని అంత బలంగానూ వినిపించడం నాకు అలవాటు. ఒకప్పుడు యాక్టివ్‌గా ఉద్యమ నేపథ్యంలో గడిపిన మా అన్నయ్య అదే భావజాలంతో జీవిస్తూ, ఎందుకు ఈ సంఘాలతోనూ, ఇతర కార్యకర్తలతోనూ కలిసి ప్రయాణించట్లేదు అనే ఒక ప్రశ్న నాలో ఉండేది. ఆయనతో చాలా విషయాలలో విభేదాలున్నా ఆయన చూపించే సామాజికత అంటే నాకు చాలా గౌరవం. He is a true socialist. కాని ఆయన క్రియాశీలకంగా మేధావి వర్గంతో గడపట్లేదనే కోపం నాలో ఉండేది. ఆయనేదో తప్పు చేసినవాడిగా కనిపించేవాడు. మా యింట్లో ఎనభైలలో ఒకప్పుడు ఉన్న వాతావరణాన్ని నేను ఆ తరువాత మిస్ అయ్యాను. ఆ వాతావరణాన్ని రీ-క్రియేట్ చేసుకోవాలనే పట్టుదలతో ఎంతో ఆశగా ఈ సాహితీ ప్రపంచంలో విమర్శకురాలిగా అడుగుపెట్టాను. మా అన్నయ్య వదిలేసిన మేధావి ప్రపంచాన్ని నేను అందుకోగలనని ఆశించాను. నాలో అంతర్లీనంగా ఈ కోరిక లేకపోతే నేనీ సాహితీ ప్రపంచంలో ఎప్పటికీ పాఠకురాలిగానే మిగిలిపోయి ఉండేదాన్ని. నాకు ఎంతో ఇష్టమైన సినీ విమర్శతో నా రచనా వ్యాసంగాన్ని మొదలుపెట్టాను. తృప్తిగా రాసుకున్నాను. అప్పుడే నా మొదటి పుస్తకం ‘తెహజీబ్ కా బాద్షాహ్ దిలీప్ కుమార్’ బైటకు వచ్చింది.
మెల్లగా సాహితీ ప్రపంచంలోని వాస్తవిక స్థితి నా కళ్ళు తెరిపించింది. అప్పుడు నాలోని విమర్శకు పదును పెరిగింది. జగధ్ధాత్రి అనే రచయిత్రి మరణం తరువాత తెలుగు రచయిత్రుల అవకాశవాదపు స్పందన, నా సంపాదకత్వంలో వచ్చిన ‘స్వయంసిద్ద’ పుస్తకం వెనుక బ్లర్బ్ లోని వాక్యంతో కొందరు పూనుకుని చేసిన అహంభావపు చర్చ, రతన్ టాటా మరణం అప్పుడు సోషల్ మీడియాలో నాకు కొందరు రచయితలు, యాక్టివిస్టుల మధ్య నడిచిన చర్చ, ఇవన్నీ నా చుట్టు ఉన్న సాహితీ ప్రపంచంలో ప్రగతిశీలవాదుల భావజాల పరంపర, హిపోక్రసి, అవకాశవాదం, ఏ వాదాన్ని అయినా తమకు అనుకూలంగా తిప్పుకుని జీవిస్తూ మరో పక్క స్త్రీ ఉద్ధరణ, సామ్యవాదం అంటూ నడిచే చర్చలు, అస్తిత్వవాదాన్ని అర్థం చేసుకోని వారు సైతం ఆ పేరుతో నడిపే రాజకీయాలు, సాహిత్యంలోని మార్కెటీకరణ ఇవన్నీనేను చూసిన పంథాలో రికార్డు చేయాలనే కోరిక నాలో పెరిగింది. అదే నన్ను కథా రచన వైపుకు నెట్టింది.
మరో పక్క మా అన్నయ్య అన్ని సంఘాలకూ, పార్టీలకూ దూరంగా ఉండబట్టే నిజమైన సోషలిస్టుగా మిగలగలిగాడని తెలుసుకున్నాక, సాహితీ ప్రపంచంలో నా దారిని నేను డిజైన్ చేసుకోగలిగాను. విమర్శ నుండి సంపాదకత్వం వైపుకు నేను వెళ్లింది తెలుగులో కథా రచనా ప్రక్రియ, తెలుగు కథా రచయిత్రుల శైలిని పరిశీలించడానికే. ‘స్వయంసిద్ద’ తో నేను చేసిన ప్రయాణం తెలుగు కథా సాహిత్యం పై ఉన్న ప్రస్తుత ప్రభావాలను పరిశీలించడానికి నాకు ఉపయోగపడింది. మా అన్నయ్య నిజమైన సోషలిస్టుగా మిగలడానికి ఎలా తనను తాను సూడో సోషలిజానికి దూరం చేసుకోగలిగాడో, నిజాయితీతో కూడుకున్న సాహిత్య సృజన కోసం నేను ప్రస్తుత సాహితీ ప్రపంచపు పోకడలకు, స్ట్రాటజీలకు పూర్తి దూరంగా ఉండాలని తెలుసుకున్నాక ‘గురుదత్ ఓ వెన్నెల ఎడారి’ పుస్తకాన్ని తీసుకు వచ్చాను. అది చదివితే తప్ప నా ఈ ప్రయత్నం పాఠకులకు అర్థం కాదు. అది కేవలం ఓ సినిమా పుస్తకంగా నేను తీసుకురాలేదు. అందులో నాదైన విశ్లేషణను జోడించడానికి చాలా కష్టపడ్డాను. హిందీ సినీ దర్శకుడి గురించి ఎవరు చదువుతారు? ఇంత బారుగా రాసుకుంటూ పోతే అంత ఓపిగ్గా ఈ రోజుల్లో ఎవరు చదువుతారు అన్న మాటల్ని నేను పట్టించుకుని ఉంటే ఆ పుస్తకం వచ్చేదీ కాదు. తెలుగులో సినిమా పుస్తకాల మూసను బద్దలు కొట్టి ఉలిపికట్టెగానే నా పంథాలో నడుస్తూ ఆ పుస్తకాన్ని బైటకు తీసుకురాగలిగాను. దానికన్నా ముందు ప్రస్తుత తెలుగు సాహిత్యంలోని పైత్యాలు నన్ను అంటకుండా ఆ వాసనల నుండి బైటపడి చాలా మందికి దూరం జరిగగలిగాను కాబట్టి ఆ పుస్తకాన్ని నేను అనుకున్న విధంగా తీసుకురాగలిగాను. అందుకే అది ఇప్పటిదాకా వచ్చిన సినీ పుస్తకాలను భిన్నంగా ఉందని చెప్పగలను.
ఆ తరువాత మెల్లిగా సాహితీ ప్రపంచంలో వాస్తవాలను అంగీకరిస్తూ నేను రాజీ పడకుండా, ఏ ముఠాలోకి దూరకుండా అన్నిటికి దూరంగా అందరికీ ఎడంగా పూర్తిగా వచ్చేసాక, నా కథలపై దృష్టి పెట్టాను. నా జీవితంలో నేను పొందిన అనుభవాలు, చూసిన స్త్రీ జీవితాలే తీసుకుని ఎప్పుడో రాసిపెట్టుకున్న కథలను, నా ప్రస్తుత సాహితీ అనుభవాన్ని జోడించి తీసుకొచ్చిన కథా సంకలనం ‘ఉలిపికట్టెలు’ . మా అన్నయ్య ఒంటరి పంథాలోని గౌరవాన్ని సంపూర్ణత్వాన్ని అర్థం చేసుకుని ఆయన జీవితంలో ఎన్నుకున్న దారిలోకే నేనూ వచ్చాను. సూడో సాహితీవేత్తలు, యాక్టివిజం నుండి నన్ను నేను విజయవంతంగా విముక్తి చేసుకున్న తరువాతే నా మొదటి కథా సంకలనాన్ని పాఠకుల మధ్యకు చేర్చాను. అందుకే నా కథలపై నా జీవితం, నా ఆలోచన్లు తప్ప ఏ ఇజం ప్రభావం లేదు. ఏ వాదం క్రింద నేను దాక్కోలేదు. ప్రస్తుత ట్రెండ్‌కి అనుగుణంగా రాసి సాహితీ పెద్దల ఆమోదం పొందాలనే ఉద్దేశంతో ఏ కథా రాయలేదు. ‘ఉలిపికట్టెలు’ ఒక మామూలు కథా సంకలనం కాదు. అన్ని పైత్యాలను, జాడ్యాలను వదిలించుకుని నేనుగా నిలబడ్డ నా జీవితం. నేను నా కళ్ళతో చూస్తున్న ప్రపంచాన్ని అదే రీతిలో పంచుకున్న ప్రయత్నం.
ప్రశ్న 3. సమీక్షకురాలిగా/సంపాదకురాలిగా మీరు బహుశా కొన్ని వేల కథలను పరిశీలించి ఉంటారు. మీ ఈ కథలు వాటికి భిన్నమైనవని భావిస్తున్నారా? భావిస్తుంటే ఎందువల్ల?
జ: కథా రచనలో ఇప్పుడే నా మొదటి అడుగు పడింది. అయినా నా కథలు భిన్నమైనవనే చెప్తాను. ఎందుకంటే నేను ఏ పక్షం తీసుకుంటూ వాటిని రాయలేదు. కొన్ని జీవితాలు, నేను జరిపిన చర్చలని నిజాయితీగా ప్రస్తావించాను అంతే. అంత మాత్రాన అవి గొప్ప కథలని చెప్పే సాహసం చేయను. నా కథలు ఎలా ఉండకూడదో, ఎలా రాయకూడదో ముందు నిర్ణయించుకున్నాను. ఆ జాగ్రతలు తీసుకున్నాను. ఏ రచయిత అయినా నేను రాసింది ఇలా ఉండాలి అని ఓ ఐడియాతో రాసుకుంటారు. కాని నేను ఇలా ఉండకూడదు, ఇలా వినిపించకూడదు, ఇలాంటి అభిప్రాయం కలిగించకూడదు అని ఓ లిస్ట్ రాసుకుని ఎన్నో చెరిపివేతల తరువాత మిగిలిన ప్రాడక్ట్‌ని కథగా పాఠకులకు అందించాను. నేటి సాహితీ ప్రపంచ పైత్యాలు, నేను ఒప్పుకోని అభిప్రాయాలు ఆ కథలలో ఉండకుండా జాగ్రత్తపడ్డాను. నా రచన ఆ పంథాలోనే సాగింది. బహుశా అలా ఇవి భిన్నమైన కథలు కావచ్చు.
వివరంగా చెప్పాలంటే స్వేచ్ఛ పేరుతో విచ్చలవిడితనానికి ప్రోత్సాహం నా కథలలో ఉండకూడదు, నా జీవిత పంథాను సమర్ధించుకోవడానికి కథా రచనను వాడుకోకూడదు, హక్కుల ప్రస్తావనతో పాటు బాధ్యతల ప్రస్తావన సమపాళ్లల్లో ఉండాలి. ఏ వాదాన్ని, ఇజాన్ని ప్రమోట్ చేయడానికి ఇప్పుడు నడుస్తున్న ట్రెండ్‌తో కలిసిపోవాలనే ఏకైక ఉద్దేశంతో కథా రచన చేయకూడదు. నేను తీసుకున్నవి నిజ జీవిత పాత్రలు, వారికి అన్యాయం జరగకూడదు. మార్కెట్ దృష్టితో కథా రచన సాగకూడదు. నేను అంగీకరించని భావాలను అంగీకరిస్తున్నట్లు నటిస్తూ రచన చేయకూడదు. ప్రయోగాల పేరుతో నా కథనశైలిని సంక్లిష్టం చేసుకోకూడదు. అరువు తెచ్చుకున్న కొటేషన్లను వాడుతూ కథకు అసహజమైన గాంభీర్యాన్ని ఇచ్చే ప్రయత్నం చేయకూడదు. శైలిలో ఎక్కడా సంక్లిష్టత ఉండకూడదు. ఇలాంటి నియమాలను పెట్టుకుని ఈ కథాసంపుటిలోని కథలన్నీ కూర్చాను. మరి అవి ఎలా వచ్చాయన్నది పాఠకులే నిర్ణయించాలి.
ప్రశ్న 4. దిలీప్‍కుమార్, గురుదత్ లపై వ్రాసిన వ్యాసాల పుస్తకాలు కాకుండా ఇది మీ మూడవ పుస్తకమా? తొలి కథా సంపుటమా? ఫిక్షన్ రచనకీ, నాన్-ఫిక్షన్ రచనకీ మీ దృష్టిలో మౌలికమైన తేడా ఏమిటి?
జ: ‘స్వయంసిద్ద’ సంపాదకత్వం లెక్కలోకి తీసుకోకపోతే ఇది నా మూడవ పుస్తకమే. మొదటి కథా సంపుటి కూడా. ఫిక్షన్ రచనలో స్వేచ్ఛ పాలు ఎక్కువ. నాన్ ఫిక్షన్, అదీ ఓ వ్యక్తి గురించి రాస్తున్నప్పుడు రచయితగా మన దృక్పథం పట్ల చాలా జాగ్రత్త వహించాలి. అది పాఠకుల దృక్పథం అయ్యే అవకాశం లేదు. పాఠకులకూ స్పష్టమైన అభిప్రాయాలు ఉంటాయి. వారిని గౌరవిస్తూ మన అభిప్రాయాలను కన్విన్సింగ్‌గా వ్యక్తీకరించాల్సి ఉంటుంది. కథల విషయానికి వస్తే, ఆ పాత్రలను మనం సృష్టిస్తాం. మనం ఎలా నడిపిస్తే అలా నడుస్తాయి. ఎవరన్నా ఇదేమంటే నా పాత్ర నా యిష్టం అనే వెసులుబాటు రచయితకు ఉంటుంది. నాన్ ఫిక్షన్‌లో స్వేచ్ఛ తక్కువ, పరిమితులు ఎక్కువ. నేను ఎక్కువగా నాన్ ఫిక్షన్ రాసినా ఒకో పుస్తకానికి మూడు నుంచి ఐదు సంవత్సరాల సమయం పట్టింది. కథా సంకలనం నేను చాలా ఈస్‌తో రాసుకున్నాను. అవి జీవిత కథలు, వాటిలో కల్పన పాలు చాలా తక్కువ. కేవలం కథనం పైనే దృష్టి పెట్టాను. నాకు ఫిక్షన్ రాయడమే సులువు అనిపించింది. కాని ఎమోషనల్ డ్రేన్ మాత్రం రెంటికీ సమానమే. కథ విషయంలో టెన్షన్ పడలేదు. కాని నాన్ ఫిక్షన్‌లో ఎమోషనల్ డ్రేన్‌తో పాటు టెన్షన్ ఎక్కువ పడ్డాను. గురుదత్ పుస్తకం కోసం ఎన్ని రాత్రుళ్ళు మళ్ళీ మళ్ళీ రాసుకుంటూ ఉండిపోయానో నాకు మాత్రమే తెలుసు. దిలీప్ కుమార్ పుస్తకం నా మొదటి రచన. అది రాసేటప్పుడు చాల శ్రమ అనిపించింది. విమర్శపరంగా నాకెంతో బాధ్యతను పెంచింది. ‘ఉలిపికట్టెలు’ నాలోని భారాన్ని దింపుకున్నట్లు నన్ను తేలిక పరిచింది.
ప్రశ్న 5. “కథలు ప్రచురిస్తానని ఏరోజూ అనుకోలేదు. ఇది యాదృచ్ఛికంగా జరుగుతున్న పరిణామమే” అని అన్నారు మీ ముందుమాటలో. ఎందుకని? వివరిస్తారా?
జ: నేను ప్లాన్డ్ రైటర్‌ని కాదు. నాలో కోపం అసహనం, రాయడం అలవాటుగా మారడం వీటి వల్లే కథా రచన మొదలెట్టాను. విమర్శకురాలిగా పని చేస్తున్నప్పుడు కొందరు సాహితీకారుల భాధ్యతారాహిత్య ప్రవర్తన, రాతలు నాకు చికాకు కలిగించాయి. పుస్తకాలు, సినిమాలు ఎంతగా ప్రభావితం చేస్తాయో దానికి నా జీవితమే ఉదాహరణ. కొందరు రచయితలను మానసికంగా ఓన్ చేసుకున్నాక వారు రాసినవి ఆచరించాలనే కోరిక కలగడం సహజం. అందుకే రచయిత బాధ్యతతో రాయాలి. కాని ఒక వాదాన్ని అడ్డుపెట్టుకుని దాని మాటున ఏది పడితే అది రాసేయడం, మార్కెటీకరణను స్టడీ చేసి రాసిన పుస్తకాలను మార్కెట్‌లో నిలబెట్టాలనే ఉద్దేశంతో సెన్సేషన్ కోసం ఏదో రాసి పడేయడం, చదివిన వారిని ఎంతగా తప్పు దారి పట్టిస్తుందో రచయితలు ఎందుకు అర్థం చేసుకోవట్లేదో నాకు తెలియదు. అస్తిత్వం పేరుతో దూషణ, కసి, తెలుగు సాహిత్యం నిండా కనిపిస్తున్నాయి. ఒకరిపై ఒకరికి విద్వేషాలను రెచ్చగొట్టడానికి రాసే పుస్తకాలు అవార్డులను అందుకుని తెలుగు సాహిత్యం దారి మళ్ళించాయి. జాతీయగీతం నుంచి ప్రతి దాన్ని సెన్సేషనలిజం కోసం ఉపయోగించుకుంటున్న రచయితలను ప్రగతిశీలులుగా పరిచయం చేస్తుంటే, అసలు సాహిత్యం దారి ఎటు అన్న ప్రశ్న వస్తుంది. మీకు ఈ మాట నచ్చకపోవచ్చు, కాని, ఈ పైత్యం తెలుగులో ఎక్కువగా ఉంది. మలయాళం, మరాఠీ, అస్సామీ, కొంత వరకు తమిళ భాషల్లో వచ్చే సాహిత్యాన్ని నేను ఫాలో అవుతూ ఉంటాను. మన తెలుగులో అంతటి బాధ్యతను ప్రదర్శించే రచయితలు ప్రస్తుతం లేరనే చెప్పాలి. చాలా పెద్ద రచయితలు రాయవలసిన విషయాల ఆవసరాన్ని కాక ‘ప్రస్తుతం ఇది నడవదండి’ అనే పద్ధతిలో మాట్లాడడం, ఏది నడుస్తూందో, ఏ వాదం మార్కెట్‌లో నిలబడుతుందో దానికి అనుగుణంగా రాయడం జరుగుతుంది. ఎవరు ఎవర్ని నడిపిస్తున్నారు అన్నది తెలుగు సాహిత్యంలో ఇప్పుడు ఓ పెద్ద ప్రశ్న.
నేను రాజీపడే తత్వం ఉన్న వ్యక్తిని కాను. కన్విన్స్ అయితే తప్ప నా దారి మార్చుకోను. మరి నాలాంటి వాళ్లు తెలుగులో ఇప్పుడు రాసే పరిస్థితులు ఉన్నాయా అనే అనుమానం నాకు ఎప్పుడూ ఉండేది. దాని వల్లే నేను నా పుస్తకాలను ప్రచురిస్తానని ఎప్పుడు అనుకోలేదు. కాని నా ఘాటైన విమర్శలకు కొందరు సాహితీ మిత్రులు “ఇలా ఉండకూడదూ అలా ఉండకూడదు అని ఎంత కాలం చెబుతావు, ఎలా ఉండాలని అనుకుంటున్నావో రాసి చూపించు” అని హేళనగానూ, ప్రోత్సహకరంగానూ కూడా సవాలు విసిరారు. హేళనగా మాట్లాడినవాళ్లు అసలు తెలుగులో నేననుకునే సాహిత్యం వచ్చే కాలం ఎప్పుడో పోయిందని ఇప్పుడు మార్కెట్‌ని ఎదిరించి రాయడం మూర్ఖత్వం అని రచయితగా ఆత్మహత్య అని, సక్సెస్‌కు చేరుకోలేనివాళ్లు మాట్లాడే చేతకాని మాటలని అన్నారు. ప్రోత్సహించే మిత్రులు “మార్పు కోసం మన వంతుగా ప్రయత్నం చేయడం మన బాధ్యత కదా, బాధ్యత అని అంగీకరిస్తే నీవు నీవుగా ఉంటూనే రాయి. జయాపజయాలు పట్టించుకోకు. కనీసం నీ ప్రయత్నం చేసి చూడు” అన్నారు. అలా చేసిన ప్రయత్నమే ఈ ‘ఉలిపికట్టెలు’.
ప్రశ్న 6. కథకి సంబంధించి – వస్తువు, శిల్పం, శైలి లలో మీరు దేనికి ప్రాముఖ్యతనిస్తారో చెప్తారా?
జ: ఖచ్చితంగా వస్తువుకే. ఆ తరువాతే శిల్పం, శైలి. వస్తువు పట్ల స్పష్టత లేకపోవడం వల్లే మంచి భాష, కథన శక్తి ఉన్న రచయితలు కూడా ప్రభావవంతంగా రచనలు చేయలేకపోతున్నారు. ముఖ్యంగా ఆ వస్తువుని ఎన్నుకునే సందర్భంలో వెస్టెడ్ ఇంటరెస్ట్‌లు ఉండకూడదు. ఉదాహరణకి ఈ మధ్య ట్రాన్స్‌జెండర్లు, సెక్సువాలిటీపై రచనల ట్రెండ్ నడుస్తుంది. ఎల్.జి.బి.టి. కమ్యునిటీని సమర్థించడమే ప్రగతీశీల రచయితలుగా ముద్రించబడడం అనే ఆలోచనతో మేము చాలా సామాజిక అవగాహనతో ఉన్న వాళ్లం అని చెప్పుకోవడానికి ప్రతి ఒక్కరూ ఈ విషయంపై రాయడం మొదలెడుతున్నారు. అది ఆనందించే పరిణామమే కాని ఎంతమంది ఈ విషయంగా రీసెర్చ్ చేస్తున్నారో చెప్పండి. ఇది రాయడానికి ఎన్ని సోషల్, సైకలాజికల్ యాస్పెక్ట్స్, సెక్సువాలిటీ డైనమిక్స్ గురించి రీసర్చ్ చేయాలో ఎంత మందికి తెలుసు. ఆ కమ్యునిటీకి చెందిన ఓ నలుగురితో మాట్లాడితే ఓ రచన అయిపోతుంది. లేదా మనవో మన చుట్టు ఉన్నవారివో సెక్సువల్ కన్ప్యూజన్స్ కథకు సరుకు అయిపోతున్నాయి. దీని వల్ల ఆ విషయం పట్ల సహేతుకమైన చర్చ జరగగలదా? ఆ కమ్యునిటీకి న్యాయం జరుగుతుందా? విషయాన్ని కథావస్తువుగా ఎన్నుకోవడం అంటే ఆ విషయంపై ఓ అవగాహన ఉండడం, దానిపై కొంత రీసెర్చ్ చేయడం. లేదా ఆ విషయాన్ని చర్చ రూపంలో పెట్టగల ఆలోచనా పరంపరను సమకూర్చుకోవడం. ఈ రీసెర్చ్ చేసే కథకులు, మన మధ్య తక్కువ అవుతున్నారు. కాని శైలి శిల్పం పట్ల చాలా జాగ్రత్త వహిస్తున్నారు. అంటే రుచి లేని తిండికి టేబుల్ డెకరేషన్ అన్నమాట. ఆ డెకరేషన్‌తో రుచి పచి లేని ఆహారాన్ని నాలుక ఇచ్చే స్పందనలను పక్కన పెట్టి కళ్ళతో డెకరేషన్ ఆస్వాదిస్తూ తినడం.
ఈ మధ్య ఓ కథలో ఓ యువ నాయకుని మరణాన్ని దాని వెనుక పరిస్థితులను చాలా చక్కటి శైలితో ప్రెజెంట్ చేయగా చూశాను. కాని అందులో విషయం ఏంటి, హంతకుల పట్ల సానుభూతా? హంతక ప్రవృత్తికి సమర్థింపా? ఈ స్పష్టత లేదు. ఏ స్పష్టత లేకుండా సెన్సేషనలిజం కోసం శైలిలో కొన్ని మెళుకువలు నేర్చుకుని రాసేస్తే ఆ యువ నాయకున్ని ఆరాధించే వాళ్ల మనోభావాలు దెబ్బతినవా? అసలు ఆ కథలోని విషయవస్తువుకు ఆ విప్లవకారుని పేరు అక్కడ అవసరం లేదు. అది సెన్సేషనలిజం కోసం వాడుకున్నారు. విషయంపై పట్టు ఉన్న వారు ఇలాంటి సెన్సేషనలిజాన్ని ఉపయోగించరు. అలాగే పురాణ స్త్రీ పాత్రలను అవసరం ఉన్నా లేకపోయినా విమర్శించడం, తమ దారిలో ఇంటర్ప్రెట్ చేయడం, చరిత్రను ఎవరి ఇజం కోసం వారు మార్చి రాసుకోవడం, ట్రెండ్ మత్తులో విషయావగాహన లేక సెన్సేషనలిజంతో పేరు సంపాదించుకోవాలని చేసే ప్రయత్నాలే. ఇలా రాస్తున్న వాళ్లంతా శైలి కథనంలో ప్రావీణ్యత ఉన్న వారే. కాని వారి రచనలలోని విషయంలో బలం ఉండట్లేదే.
విషయం, సరైన రీసర్చ్, స్పష్టమైన అవగాహన ఉంటే కొకు, రావిశాస్త్రి, గోపిచంద్, రంగనాయకమ్మ, బుచ్చిబాబు, అబ్బూరి ఛాయాదేవి, మాలతీ చందూర్‌లు ఈ తరంలో ఎందుకు ఉండరు? ఆ అవగాహన కోసం కాక శైలి శిల్పాన్ని మెరుగుపర్చుకునే దిశగానే కథా వర్క్ షాపులూ పని చేస్తున్నాయి. ఈ లోటుని సవరించుకుని విషయావగాహన దిశగా కథకులు ప్రయత్నిస్తే తప్ప తెలుగు సాహిత్య స్థాయిలో మార్పు రాదు.
ప్రశ్న 7. “మనిషి ఏదో ఆలోచిస్తోంది. చూపు ఎక్కడో ఉంది” అని ‘ప్రశ్నార్థకం’ కథలో యశోద గురించి రాసిన వాక్యాల నుంచి ఎన్నో కథలను అల్లుకోవచ్చు. ఈ కథ నేపథ్యం వివరిస్తారా?
జ: చాలా ఏళ్ళ క్రితం నేను ఓ టూర్‌లో ఆంధ్ర ప్రాంతంలో ఓ చిన్న వీధి హోటల్‌లో ఓ స్త్రీతో జరిపిన సంభాషణే ఈ కథకు వస్తువు. బస్ కోసం వెయిట్ చేస్తూ నేను ఆ హోటల్‌లో కాసేపు గడపవలసి వచ్చింది. ఆమె కలిసి ఉంటున్న వ్యక్తిని కూడా అక్కడే చూసాను. ఆమె కథ వింటున్నంత సేపు ఆ రోజుల్లో నా మానసిక స్థాయి బట్టి ఆమె అతను ఏ రకంగా కలిసి ఉంటున్నారో అన్న కుతూహాలమే నాలో కలిగింది. ఆమె ముఖంలో పట్టుదల నన్ను ఆకర్షించింది. కాని మనసు మాత్రం వారిద్దరి మధ్య సంబంధం శారీరికమైనదే కదా అనే కుతూహాలంతోనే కొట్టుకుంది. ఆ తరువాత ఆమె చాలా సార్లు గుర్తుకొచ్చేది. నిజానికి సాధారణ భాషలో మాట్లాడుకుంటే ఆమె ఒకతని ఉంపుడుగత్తెగా ముద్రించబడింది. దానికి ఎంత గర్వం ఉందో ఆమెలో. నాకు ఆమె ఎప్పుడూ ఓ వింత వ్యక్తిగానే గుర్తుకు వస్తూ ఉండేది. తరువాత జీవితం ఏంటో అర్థం అయ్యాక వారిద్దరి మధ్య సంబంధంపై ఆసక్తి కన్నా, ఆమె జీవితంలో ఎంచుకున్న మార్గం పట్ల ఆమెకున్న ఆ స్పష్టత, ధైర్యం, నమ్మకం వెనుక కారణం నాకు కొన్నేళ్ళకు కాని అర్థం కాలేదు. అంటే స్త్రీ పురుషుల మధ్య సంబంధంలో సెక్స్‌ను దాటి చూడగలిగే స్థాయి ఆ రోజు నాకు లేదని అది ఆ తరువాతే అలవడిందని నేను గ్రహించాను. ఈ దృక్పథం నా వ్యక్తిత్వంలో భాగం అయ్యాకే ఆమె నాకు పూర్తిగా అర్థం అయింది. దీనికి పదిహేను సంవత్సరాలు పట్టింది. ఏ విషయం పట్లా అంత తొందరగా అవగాహన రాదు కదా. ఆ స్పష్టత నాకు వచ్చిందని నాకే అర్థం అయ్యాక అంత స్పష్టతతో రాసిన కథ అది. కాని అక్కడ నేను ఉన్నంతసేపూ ఆ స్త్రీ పురుషుల సంబంధం గురించిన ఆసక్తే నన్ను డామినేట్ చేసిందన్నది మాత్రం నిజం. ఈ రోజుల్లో అయితే అలాంటి స్త్రీ తో తప్పకుండా కమ్యునికేషన్ తెగకుండా జాగ్రత్తపడతాను. అలాంటి స్త్రీల విలువ నాకు ఇప్పుడు తెలుసు కాబట్టి. కాని ఆ రోజు ఆమె పట్ల నాకు ఆ అవగాహన లేదు. అందుకే ఆమెను కేవలం ఒకే ఒక్క సారి కలిసాను. తరవాత కలిసే ప్రయత్నం చేయలేదు. ఇప్పుడు ఆమె ఎక్కడ ఉందో నాకు తెలీదు. ఆమెను వదిలి నేను వస్తున్నప్పుడు ఆమె కూర్చున్న భంగిమ మీరు కోట్ చేసిన్ ఆ పై వాక్యంలాగే ఉంది. నాకు ఆమె అలాగే గుర్తుండిపోయింది.
ప్రశ్న 8. “నా వ్యక్తిత్వాన్ని కించపరిచే అవకాశం ఇక వీరికి ఇవ్వను. నన్ను టేక్ ఇట్ ఫర్ గ్రాంటెడ్‌గా తీసుకుని పరిస్థితులో నేను ఉండను” అన్న నిర్ణయానికి కథానాయిక వస్తుంది ‘గమ్యం’ కథలో. ఈ నిర్ణయానికి వచ్చేముందు తనలో కలిగిన మానసిక ఘర్షణని చక్కగా వ్యక్తీకరించారు. ఈ కథ నేపథ్యం గురించి చెప్తారా?
జ: ‘స్వయంసిద్ద’ కోసం నేను రాసిన కథ అది. అది నా జీవితంలో జరిగిన కథ, నేను అనుభవించిన వివక్ష. పాత్రల పేర్లు తప్ప అంతా యథాతథంగా రాసాను. ఆ సంఘటన తరువాత నేను పని చేసే చోట నన్ను తేలికగా ఎవరన్నా చూసే ప్రయత్నం చేస్తే చాలా నిక్కచ్చిగా గట్టిగా ఎదురు తిరగడానికి నేను ఎప్పుడు వెనుకాడలేదు. చాలా టఫ్ వుమెన్ అని పేరు సంపాదించాను. ఇప్పటికీ నా సబ్జెక్ట్‌లో రిజల్ట్‌లో క్వాలిటీకి తిరుగుండదు. నా ఫ్రొఫెషనల్ రికార్డ్ వృత్తిలో నా సక్సెస్‌ను ప్రతి సంవత్సరం నిరూపిస్తూ ఉంటుంది. కాని ఓ సింగల్ విమన్ అని ఏ రకమైన అడ్వాంటేజ్ ఎవరు తీసుకో ప్రయత్నించినా, వారు నా పై అధికారులయినా నేను వారికి చాలా గట్టిగా బుద్ది చెప్పిన సందర్భాలు ఉన్నాయి. దాని వెనుక కారణం నేను తీసుకున్న ఆ నిర్ణయమే. స్త్రీ పర్సనల్ జీవితంలోని యుద్దాన్ని ఎవరూ గౌరవించరండి. దాన్ని తమకు అనుకూలంగా మరల్చుకునే ప్రయత్నమే అందరూ చేసేది. ఆ అవకాశం మరొకరికి ఇవ్వకూడదనే అకడమిక్ క్వాలిఫికేషన్‌తో పాటు వ్యక్తిగా నేను ఎదగడానికి నిరంతం కష్టపడ్డాను. పడుతూనే ఉన్నాను. మన చుట్టు ఉన్నవారి కన్నా మనం ఉన్నత స్థాయిలో ఉండగలిగితేనే ఈ సమాజంలో మనం మనలా ఉండగలం. ఈ సమాజాన్ని ఆ రోజునుంచి నేను అలాగే ఎదుర్కుంటున్నాను. నేను ఎదుగుతూ నన్ను ఇబ్బంది పాలు చేసేవారిని చిన్న గీతలుగా మారుస్తూనే ముందుకు సాగుతున్నాను. ఈ ప్రయత్నంలో నాది ఒంటరిపోరాటమే కాని నేను, అభద్రతా భావంతో గడిపిన క్షణాలు మాత్రం నా జీవితంలో చాలా తక్కువ. అదే నా విజయం. నేను అలాగే చివరిదాకా బతకాలన్నదే నా కోరిక. అన్ని కథలలో పేర్లు మార్చినా నా కొడుకు పేరు ఆదర్శ్ గానే ఉంచాను. ఎందుకంటే తల్లి జీవన పోరాటాన్నిఅర్థం చేసుకునే స్థాయి వాడి జీవితంలో వాడికి ఎప్పుడు వచ్చినా ఆ కథ ద్వారా ఈ రోజు కఠినత్వంలా వాడికి కనిపించే నా వ్యక్తిత్వం వాడికి అర్థం అవాలని. ఒంటరి స్త్రీ కఠిన వైఖరిని అర్థం చేసుకునే పరిపక్వత ఇంకా వాడికి రాలేదు. వస్తుందో లేదో కూడా తెలియదు. మా అన్నయ్య ఓ సందర్భంలో నాతో ఓ మాట అన్నారు. “పిల్లలు ఎటు వెళ్లినా, ఎంత దూరం వెళ్ళినా, వస్తారో రారో అనే నమ్మకం లేకపోయినా, వాళ్ళు తిరిగి రావడానికి ఇంటి డోర్ తెరిచి ఉండడమే మన పని” అని. ఈ కథలో వాడి పేరు యథాతథంగా ఉంచేయడం వెనుక తల్లిగా నా ఈ ప్రయత్నం కూడా ఉంది.
ప్రశ్న 9. “ట్రెడిషనల్‍గా ఉన్నంత మాత్రాన, అన్ని ఐడియాలజీలు తెలుసుకోవాలనే ఉత్సాహం ఉండదా” అనే ప్రశ్న లోతైనది. ‘అనన్య’ కథలో – సమాజంలో ప్రబలిన/ప్రబలుతున్న ఒక వికృత ధోరణిని ప్రస్తావించారు. వైఫ్-స్వాపింగ్ థీమ్‌తో ఇంతకు ముందు తెలుగులో ఏవైనా కథలు (అడల్ట్ స్టోరీస్ కానివి) వచ్చినట్టు మీ దృష్టికి వచ్చిందా? నెరెటర్ (కథలో ఆంటీ పాత్ర) అనన్యకి సాయపడడానికి శాయశక్తులా ప్రయత్నిస్తాను అనుకోడంతో కథ ముగుస్తుంది. అనన్య సమస్యకి పరిష్కారం కథకు మించినది కదా? నిజజీవితంలో ఇలాంటి పరిస్థితి ఎదురైన యువతికి సాటి మహిళగా భరోసా కలిగించడంలో ఇంకా ఏం చేయవచ్చని మీ అభిప్రాయం?
జ: ఆ కథలలో సమస్యలలో వేటికీ పరిష్కారం దొరకదండి కేవలం ఆ దిశగా మనుషులు ఎదగాలి, అంతే. అదే జరిగితే మనం మనుషులుగా ఎంతో సాధించినట్లే. మీరు కోట్ చేసిన వాక్యం నా వ్యక్తిత్వమే. నేను ట్రెడిషినల్‌గా ఉండడానికే ఇష్టపడతాను. అది నా ఛాయిస్. మొదటిసారి నన్ను చూసిన ఆధునిక తరానికి నాకో మెదడుంటుంది అన్న ఆలోచన రాదు. చాలా మందికి నా కమ్యునికేషన్ స్కిల్స్ పట్ల కూడా అనుమానమే. కనీసం ఆంగ్ల భాషలో ఏ దోషాలు లేకుండా మాట్లాడగలననే నమ్మకం కూడా వాళ్లకు ప్రథమ పరిచయంలో కలగదు. మన సమాజంలో ట్రెడిషినల్ డ్రెసింగ్ పట్ల ఉన్న తక్కువ ధోరణి నేను నిరంతరం ఎదుర్కుంటూ ఉంటాను. కాఫీ డేలకు చీరకట్టుతో, చేతులున్న బ్లౌజుతో వెళ్లడానికి సంకోచించే నా స్నేహితులను గమనిస్తూనే ఉంటాను. నేను ఎక్కడికి వెళ్లినా ఆఖరికి మ్యూజిక్ కాన్స్పర్ట్ లకు వెళ్లినా ఇలాగే వెళతాను. ఎందుకంటే ఆ మాడర్న్ డ్రస్‌లు ఆ విరబోసుకున్న జుట్లు, ఆ మేకప్ ముఖాల కన్నా కాస్త బాలెన్స్‌డ్‌గా ఆలోచించే మెదడు నాకుందనే స్పష్టత నాకు ఉంది. ఇక్కడ అవతలి వారి వేషభాషలను నేను విమర్శించట్లేదు. అలా ఉన్న వాళ్లు ట్రెడిషినల్‌గా కనిపించే వారి పట్ల ప్రదర్శించే చులకన భావం, తద్వారా నేను పొందిన అనుభవాలు నాకున్నాయి. అందుకే ఆ పై ప్రశ్న నేను వేసాను.
వైఫ్ స్వాపింగ్‌పై నేను ఏ కథా చదవలేదు. ఇదెవరన్నా ఇంతకు ముందు రాసిన సబ్జెక్టో మరి నాకు తెలియదు. కాని ఈ సంఘటన నాకు అత్యంత దగ్గరయిన ఓ ఆంటీ, కొడుకు కోడలి విషయంలో జరిగిందని ఓ పదేళ్ళ క్రితం నాకు తెలిసింది. ఆ జంట ఆ తరువాత విడిపోయారు. వారిది ప్రేమ వివాహం. పిచ్చ కాన్పిడెన్స్‌తో మా సాధారణ కుటుంబాలను గేలి చేస్తున్నట్ళు వాళ్లు చాలా ఎవాల్వ్‌డ్ కపుల్ అన్నట్లుగా ప్రవర్తించేవాళ్ళు. సూసైడ్‌పై పని చేస్తున్న సందర్భంలో నా స్నేహితురాలు ఓ కేస్ డీల్ చేసింది. ఆ అమ్మాయే అనన్య పాత్రలో కనిపిస్తుంది. ఆ తరువాత ఆ ఆమ్మాయితో మేం జరిపిన సంభాషణే ఈ కథా రూపంలో బైటకు వచ్చింది. ఆధునిక యువతి శృతి పాత్రను నాకు తెలిసిన మా కుటుంబ స్నేహితురాలి రూపాన్ని గుర్తుకు తెచ్చుకుని సృష్టించాను. అనన్య మేం మాట్లాడిన అమ్మాయే. ఆమెను ఆ రూపంలోనే ప్రస్తావించాను. ఆ అమ్మాయికి తన జీవితాన్ని తాను నిర్ణయించుకునే ఛాయిస్ ఉందనే నా నమ్మకం. ఆ దిశగా ఆమెకు సపోర్ట్ ఇవ్వాలనే ప్రయత్నించాం. ఆ అమ్మాయితో తర్వాత మాకు కనెక్ట్ లేకుండా పోయింది. ఆమె మామగారు ఆమె బాధ్యత తీసుకున్న మాట నిజం. కాని ఆమె భర్తతో కలిసి ఉందా లేదా అన్నది నాకు తెలియదు. అందుకే ఈ కథకు నాకు తెలియని ముగింపు ఇచ్చి అనన్యకు అన్యాయం చేయదల్చుకోలేదు. ఆమెలో కాన్పిడెన్స్ నింపడానికి మేం చేసిన చర్చే ఈ కథకు మూలం.
ఇక ఈ కథను రాసేటప్పుడు ఓ అపార్ట్మెంట్ నేపథ్యంలో రాసాను. ఇంతకు ముందు తార్నాకలో ఓ అపార్ట్మెంట్ లో ఐదో ప్లోర్‌లో మేము, నాలుగో ఫ్లోర్‌లో మా అన్నయ్య, రెండో ఫ్లోర్‌లో మా చెల్లెలు ఉండే వాళ్ళం. ఒక ఫ్లోర్ నుండి మరో ఫ్లోర్‌కు మెట్ల దారిలోనూ, లిఫ్ట్ గుండా ఎన్నో సార్లు నడిచేవాళ్లం. ఈ కథలో ఆ అపార్ట్‌మెంట్‌ను దృష్టిలో పెట్టుకుని కథను నడిపించాను. ఆశ్ఛర్యంగా ఈ విషయాన్ని ప్రస్తావిస్తూ ఒక యువకుడు అది ఓ అపార్ట్మెంట్‌లో జరిగిన కథే అనుకుని నన్ను ప్రశ్నించినప్పుడు ఈ కథ నాచురల్‌గా చిత్రీకరించానని నాకు అనిపించింది. పదేళ్ళ ఆ అపార్ట్మెంట్ జీవితంలో కారిడర్ మెట్లపై సంభాషణలు, చెత్త బుట్ట కోసం బైటకు వచ్చి జరిపే సిట్టింగులు, ఒకరి ఇంటిని మరొకరం బాల్కనీలనుండి గమనించుకోవడం ఇవన్నీ సాధారణమే. ఆ ఫిప్త్ ఫ్లోర్ అపార్టమెంట్‌లో నన్ను, క్రింద ఇంట్లో అనన్యను ఊహించుకుని కౌన్సలింగ్‌లో అనన్యతో జరిపిన సంభాషణకు కథగా రూపం ఇచ్చాను.
ప్రశ్న 10. ‘ఇదీ తల్లి ప్రేమే’ కథలో ఓ హత్యకు మోటివ్ తల్లి ప్రేమ అవుతుంది. ఈ కథలో ఇన్వెస్టిగేషన్ జరిగిన తీరు క్రైమ్ స్టోరీస్‌ల మాదిరి సాగింది. ఈ కథ నేపథ్యం వివరిస్తారా?
జ: చాలా ఏళ్ళ క్రితం డి.ఆర్.డి.ఓ సైంటిస్ట్ ఇంట్లో జరిగిన కిడ్నాప్ నన్ను అప్పట్లోనే చాలా అలజడికి గురి చేసింది. ఇది 2012లో జరిగిన సంఘటన. కొన్ని సంఘటనలు నేను త్వరగా మర్చిపోలేను. అ బిడ్డ పేరు ప్రణవ్. ఆ బిడ్డను క్రికెట్ ఆడుకుందాం రమ్మని పిలిచి కిడ్నాప్ చేసారు ఓ యువ దంపతులు. అప్పట్లో ఏ.కె. ఖాన్ గారే ఈ కేసు ఇవెస్టిగేషన్ లీడ్ చేసారనుకుంటా. అయితే ఆ అమ్మాయి గర్భవతి అనే సమాచారం అప్పట్లో బాగా చర్చకు వచ్చింది. అది నన్ను ఎంతగా డిస్టర్బ్ చేసిందో చెప్పలేదు. ప్రణవ్ శవం ఓ నాలాలోనే దొరికింది. ఆ అబ్బాయి మరణం నన్ను చాలా బాధించింది. ఎందుకంటే అప్పుడు ఆ అబ్బాయిది నా కొడుకు వయసే. ఓ తల్లిగా నేను అనుభవించిన అలజడి మాటల్లో చెప్పలేను. కాని ఆ తరువాత ఈ తల్లిప్రేమలోని స్వార్థాన్ని పరిశీలించే ప్రతి సందర్భంలో ఈ ప్రణవ్ హత్య నాకు గుర్తుకు వస్తూ ఉండేది. ఆ అనుభవాలన్నీ జోడించి రాసిన కథ అది. నా స్నేహితునితో ఓ సందర్భంలో ఈ తల్లిప్రేమ నేపథ్యంలో చేసిన చర్చ, నేను తల్లి ప్రేమ మాటున నా స్నేహితులలో చూసిన స్వార్థం, ప్రణవ్ హత్య నేపథ్యంతో జోడించి రాసిన కథ అది. ఆ బిడ్డ హత్యను కథకు ఉపయోగించుకోవాలని నాకు లేదు కాని ఆ బిడ్డ నాకు ఎప్పుడు గుర్తుకు వస్తూ ఉంటాడు. అలాంటి బిడ్డలు హత్యకు గురయిన ప్రతిసారి నాకు వారిలో ప్రణవ్ కనిపిస్తూ ఉంటాడు. ఆ రోజులో ఓ తల్లిగా నేను నా బిడ్డ వయసున్న మరో బిడ్డ హత్యకు తట్టుకోలేకపోవడంతో ప్రణవ్ నా మనసులోనుండి తొలగిపోలేదు. అలా ఆ బిడ్డ ఈ కథలో పాత్రగా మారాడు.
ప్రశ్న11. సాధారణంగా రచయితలకు తాము రచించేవన్నీ నచ్చుతాయి. అయితే ఈ సంపుటిలోని ఏ కథ మీ మనసుకు బాగా దగ్గరయింది? ఎందువల్ల?
జ: ఈ కథలన్నీ నాలో భాగాలే. అయితే ‘శిక్ష’, ‘ఆమె స్థానంలో’ కథలు నా మనసుకు చాలా దగ్గరయినవి. స్త్రీ నైతికత పట్ల జడ్జమెంటల్ ఆటిట్యూడ్ లేకుండా ఆలోచించడం నాకు ఆ ఇద్దరు మిత్రుల జీవితాలు నేర్పాయి. మరొక్కరితో బిడ్డను కని తనపై జరుగుతున్న దోపిడిని ఎదుర్కున్న ఆమె కథ నాకు స్త్రీ చేసే తప్పు వెనక వ్యవ్యస్థ ఆడే నాటకాన్ని, కుటుంబీకుల స్వార్థాన్ని, పరిచయం చేస్తే, ప్రతి అక్రమ సంబంధం స్త్రీ తిరుగుబాటుగా తీసుకుంటే ఆ సంబంధాల నీడలో జీవించే బిడ్డల పరిస్థితి, వారి మానసిక స్థితి, ఎన్ని తరాలు ఈ సంఘర్షణకు పరోక్షంగా నలిగిపోతాయో అర్థం చేసుకునే శక్తిని ‘ఆమె స్థానంలో’ కథలోని అనుభవం ఇచ్చింది. అందుకే లైంగిక స్వేచ్చే స్త్రీ స్వేచ్ఛ అని నేను ఒప్పుకోలేను. హక్కుల కోసం జరిగే పోరాటంలో బాధ్యతలపై కూడా ఆలోచన ఉండాలి అని నేను నేర్చుకున్నది ఆ సంఘటన తర్వాతే. తల్లి తండ్రుల నైతిక ప్రవర్తన బిడ్డల మానసిక ఎదుగుదలపై, వారి ఆత్మవిశ్వాసంపై ప్రభావం చూపుతుందని, ప్రేమ కోసం, తిరుగుబాటు కోసం స్త్రీ పురుషులు ఏర్పరుచుకునే సంబంధాల వెనుక మానసికంగా కృంగిపోయిన పిల్లల జీవితాలు ఉంటాయని వారి వాయిస్‌ని స్త్రీవాదం మాటున స్త్రీ లైంగిక స్వేచ్ఛను సమర్ధించే వారంతా వినాలని నేను నమ్ముతాను. నాకు తెలిసి అలాంటి బిడ్డల వాదం ఎవరూ సాహిత్యంలో వినిపించలేదు. ఆ బిడ్డలను బలవంతంగా తల్లి తండ్రులని అర్థం చేసుకొమ్మని ఇబ్బంది పెట్టే కథలే తప్ప ఆ బిడ్డల ఘోష ఎంతమంది సబ్జెక్ట్ గా తీసుకుని చర్చించారు? అందుకే నేను ఆ బిడ్డ పక్షాన కథ రాసాను, ఆ బిడ్డ సంఘర్షణకు నేను సాక్షిని కాబట్టి.
ప్రశ్న12. ఈ సంపుటిలోని ఏదైనా కథ రాయడం కష్టమనిపించిందా? అనిపిస్తే ఎందువలన? ఏ కథనైనా ఇంకా మెరుగ్గా రాసి ఉండచ్చు అని అనిపించిందా?
జ: ‘ఓ లవ్ స్టోరి కథ’ రాయడం నాకు చాలా కష్టమనిపించింది. ఎందుకంటే ప్రేమ వివాహాలు ఉండాలని, స్త్రీకి భాగస్వామిని ఎన్నుకునే హక్కు ఉందని బలంగా నమ్మే వ్యక్తిని నేను. కాని ఈ తరంలో ఈ నమ్మకాన్ని తలక్రిందులు చేసే మేధావితనాన్ని చూస్తూ నేటి తరం ఆడపిల్లల కాలిక్యులేషన్స్‌కి షాక్‌కు గురయిన సందర్భాలు ఎన్నో. మగపిల్లవాని తల్లితండ్రుల ఘోషను వారి ఇన్సెక్యూరిటీ, అనునిత్యం భయంతో బతికే జీవితాలు పెదవి విప్పకుండా ఎన్నో భరిస్తున్న వారి అసహాయతత్వాన్ని చూస్తూ అసలు ఏం జరుగుతుందో అర్థం కాకుండా కొంతకాలం మౌనంలోకి వెళ్లిన వ్యక్తిని. ప్రేమ పేరుతో అమ్మాయిలు జరిపే ఎన్నిక, దాని వెనుక వారి కాలిక్యులేషన్స్ గమనిస్తే ఆశ్చర్యం వేస్తుంది. ఆ తరువాత ఆ జీవితాలపై వీరు తీసుకునే ఆధిపత్యం ఆశ్చర్యపరుస్తుంది. ఇది ఇప్పుడు చాలామంది భరించే బాధే. కాని స్త్రీ స్వేచ్ఛకు విరుద్ధంగా మాట్లాడవల్సి వస్తుందనే గిల్ట్‌తో ఎందరో విద్యావంతులు ఈ ఆధిపత్యాన్ని మౌనంగా భరిస్తూ భారంగా జీవిస్తున్నారు. ఆశ్ఛర్యంగా కొందరు యాక్టివిస్ట్‌లు అసలు కోడలు ఎందుకు అత్తామామల్ని చూడాలి, వారిని వాళ్ళే చూసుకోవాలి అంటూ వేదికలెక్కి మాట్లాడడం నన్నింకా ఆశ్చరపరించింది. మా అమ్మాయి వంట యిల్లు వైపుకు వెళ్లదు అని గర్వంగా చెపుకునే తల్లితండ్రులు నాకు అర్థం కారు. అసలు స్వేచ్ఛ అంటే ఎవరి మీదా ఆధారపడని జీవితాలు కదా. అతను వండడు, నేను వండను పద్ధతిలో అమ్మాయిలు ఉంటే ఇక ఆ కుటుంబంలో వారి ఆరోగ్యాల సంగతేంటీ? అసలు మగ ఆధిపత్యానికి స్త్రీ ఆధిపత్యం ఎలా సమాధానం అవుతుంది? దిగువ కులాల అణచివేతకు సమాధానం అగ్రకులాల అణచివేత ప్రణాళికా. అసలు ఆధిపత్యం అణచివేతలు లేని దిశగా సమాజం కుటుంబం నిర్మించుకోవడం గురించి ఆలోచన ఉండదా?
పక్క ఇంట్లో ముసలి వాళ్లుంటే వాళ్ళకి ఇంత కూర వండి పంపించే మానవత్వం నుండి అసలు అత్తమామల బాధ్యతే లేని స్త్రీవాదం వైపుకు ప్రయాణించడం గొప్పతనమా? కట్నం నేరం, మరి అత్తమామల ఆస్తుల కోసం ప్రేమ వివాహాలు చేసుకుని అమ్మాయిలు ఆడే రాజకీయాలు తప్పు అనడానికి స్త్రీ హక్కు ఎలా అడ్డంకి అవుతుంది? హక్కులు కేవలం భార్యకే సొంతమా, తల్లి తండ్రులకు హక్కులు ఉండవా? ఎటు వెళ్తుంది ఆధునికత? ఇప్పటికి లవ్ మారేజ్ వ్యవ్యస్థలో నేను చూసినవారిలో అధిక శాతం మగపిల్లల కుటుంబాలే ఒంటరి అవుతున్నాయి. ఇది స్త్రీలు సాధించిన విజయంగా చూడాలా? ఆధిపత్య భావజాలం ట్రాన్స్ఫర్ ఆప్ పవర్‌గా ప్రకటితమవుతుంటే ఇది సమర్థించడం, ఆధునిక స్త్రీ విజయంగా చెప్పుకోవడం తప్పు. అసలు ఇన్నాళ్ళు స్త్రీవాదం, స్వేచ్ఛకై పోరు, పవర్ ఆఫ్ ట్రాన్స్ఫర్ కోసమా, కుటుంబంలో పవర్ కాన్స్పెప్ట్ తుడిచేయడం కోసమా, అన్న చర్చ మొదలవకపోతే సమాజం స్థితి ఏంటి? స్త్రీ స్వేచ్ఛ పట్ల మా తరం దాకా జరిగిన పోరాటాలలోని స్పూర్తినే కలుషితం చేస్తున్నాం కదా.
అందుకే నేడు జరుగుతున్న లవ్ మారెజ్ లలో అమ్మాయిల అతి తెలివి నేపథ్యంలో ఆ కథ రాసాను. దీనికి చాలా కష్టపడ్డాను. ఎందుకంటే ఈ సబ్జెక్ట్‌ను స్త్రీ స్వేచ్ఛను సమర్థించే వ్యక్తిగా గౌరవించే స్త్రీగా డీల్ చేయడంలో సంయమనం కోల్పోకుండా ఇప్పటిదాకా సాగిన స్త్రీ స్వేచ్ఛా పోరాట స్పూర్తి మలినం కాకుండా నేటి స్థితిని వివరించడం నన్ను చాలా కష్టపెట్టింది.
ప్రశ్న13. తమ కథాసంపుటులు ప్రచురించిన రచయితలు మీ నుంచి వచ్చే సమీక్ష కోసం ఎదురుచూసేవారు. ఇప్పుడు ఓ కథారచయిత్రిగా మీరు ఎవరి నుంచైనా ప్రత్యేకంగా సమీక్ష ఆశించారా/ఆశిస్తున్నారా?
జ: లేదండి, నేను సాహితీ ప్రపంచం నుండి ఏ సమీక్షలు ఆశించట్లేదు. సాహితీకారులకు దూరంగా ఉన్న పాఠకుల సమీక్షలు నాకు ముఖ్యం. సాహిర్ అభిమానిగా, గురు దత్‌ని ప్రేమించిన వ్యక్తిగా ‘యే దునియా అగర్ మిల్ భీ జాయే తో క్యా హై’ అన్న ధోరణి నా జీవితంలో ఎప్పుడో వచ్చింది. ఈ ప్రపంచంలో స్త్రీలు పుట్టరు తయారు చేయబడతారు అనే సూక్తితో నా స్త్రీవాద దృష్టికోణం విచ్చుకుంది. అలాగే ప్రస్తుతం తెలుగు సాహిత్యంలో రచయితలు పుట్టరని తయారు చేయబడతారని నా రెండు దశాబ్ద కాల పరిశీలనా అనుభవం నేర్పింది. మూసలో ఇమడడానికి ఇష్టపడని ఉలిపికట్టెను, ఓ స్త్రీగా నేను మూసలోకి లాగబడకుండా ఉండడానికి నిరంతరం కష్టపడ్డాను. రచయితలు మూసలో నుండి చూడలేకపోవడం, ఓ వర్గానికి, వాదానికి, ప్రాంతానికి, భావజాలానికి కట్టుబడిపోయి మాత్రమే రచనలు చేసే స్థితిలో ఉన్న తెలుగు సాహితీ ప్రపంచంలోని రచయితల సమీక్షలు నా ఈగోని సంతృప్తి పరచలేవు.
అందుకే నేను ఏ పుస్తక ఆవిష్కరణలు పెట్టను, భవిష్యత్తులోనూ వేదికలపై నా పుస్తక ఆవిష్కరణలు జరగవు. ఏ అవార్డులకు నేను రాయను. నా పుస్తకాలను పంపను. ముందు మాటలు రాయించుకోను సాహితీ సభలకి వెళ్ళడం కూడా మెల్లిగా మానుకుంటున్నాను. దీనికి రంగనాయకమ్మ గారిని ప్రేరణగా తీసుకున్నాను. ఆమె అంత గొప్ప రచయిత్రిని నేను ఎప్పటికీ కాలేను. కాని ఆమె ఎంత నిబద్ధతతో రాస్తూ సాహితీ ప్రపంచాన్నిప్రేమిస్తూ, సాహితీకారుల ప్రపంచం నుండి దూరం జరగగలిగారో ఆ దారే సరియినది అని నేను ఇప్పుడు నమ్ముతున్నాను. నా పుస్తకం ఎక్కడో ఒక చోట ఒక నిజాయితీపరుడైన పాఠకుడి చేతికి ఏ లాబీయింగ్‌కి సంబంధం లేని అతి సాధారణ సాహితీ మిత్రుడి చేతికి చేరి వారు దాని మంచి చెడులను నాతో మాట్లాడితే అప్పుడు నిజంగా సంతోషిస్తాను. ‘ఉలిపికట్టెలు’ చదివి ఓ అరడజను మంది నాతో వారి అభిప్రాయాలను పంచుకున్నారు. అదిచ్చిన తృప్తి ఏ సమీక్ష ఇవ్వలేదు. ఈ పుస్తకంలో ఓ పొరపాటు జరిగింది. దాన్ని గుర్తుపట్టి నా దృష్టికి తీసుకువచ్చి మలి ముద్రణలో దాన్ని సరిచేయమని ఓ పాఠకుడు సందేశం పంపారు. నిజానికి ఆ తప్పు నా దృష్టిలో పడకపోవడానికి బాధపడినా ఆ పాఠక మిత్రుని కన్సర్న్ నా పుస్తక విజయంగానే భావిస్తాను. అలాంటి పాఠకులు పది ముంది ఉన్నా చాలు. వారి కోసం రాస్తూనే ఉంటాను.
ప్రశ్న14. ‘ఉలిపికట్టెలు’ పుస్తకం ప్రచురణలో మీకు ఎదురైన ప్రత్యేక అనుభవాలు ఏమైనా ఉన్నాయా? ఈ సంపుటికి పాఠకుల ఆదరణ ఎలా ఉంది?
జ: ఈ పుస్తకానికి నా పర్సనల్ దుఃఖాన్ని డీల్ చేసే సందర్భంలో పని చేసాను. అంతకు ముందు సంచిక లోనూ, కొలిమి మాగజిన్ లోనూ ఇవన్నీ కథలుగా వచ్చినవే. కాని అప్పుడే సంపుటిగా తీసుకురావాలని ప్లాన్ లేదు. మా కుటుంబంలో ఓ అతి పెద్ద విషాదం మమ్మల్ని కుదిపేసింది. కుటుంబ పరంగా అతి పెద్ద దెబ్బ అది. నిజానికి ఇక దేనికీ భయపడవలసిన అవసరం లేని అనుభవాన్ని ఆ విషాదం మిగిల్చింది. బండబారిపోయాను. కాని ముందుకు అడుగు వేయక తప్పదు. దానికి నేను రొటీన్ లోకి రావడం చాలా అవసరం. అందుకని నేను పని చేసే సినిమా పుస్తకాన్ని పక్కన పెట్టి నా జీవితంలో నన్ను ఎంతో ప్రభావితం చేసిన వ్యక్తులు, అనుభవాల ఆధారంగా నేను రాసిన కథలను, సేకరించి సంపుటి కోసం పని చేయడం మొదలెట్టాను. కేవలం నాకో కొత్త వ్యాపకం కావాలి లేకపోతే పిచ్చిపట్టేలా ఉందన్న సమయంలో ఈ ప్రాజెక్ట్ చేతులోకి తీసుకున్నాను. అప్పటిదాకా ఈ కథా సంపుటి అప్పుడే తేవాలనే ఆలోచన నాలో లేదు. కుమార్ కూనపరాజు గారిని ఎవరయినా పబ్లిషర్‌ను సూచించమని అడిగాను ఆయన ఎన్నెలపిట్ట వారిని పరిచయం చేసారు.
నా అదృష్టానికి నేను పని చేసిన పబ్లిషర్లందరూ నా మిత్రులుగా మారినవారే. శేషు యువకుడు, ఈ తరం వాడు. నా ఖచ్చితత్వానికి, రాజీపడని తత్వానికి అతనితో ఎలా పొసుగుతుందా అని అనుకున్న మాట నిజం. కాని ఆ అబ్బాయి (నా కన్నా చాలా చిన్నవాడు. ఇలా సంబోధించ వచ్చనే అనుకుంటున్నాను) నన్ను అర్థం చేసుకున్న తీరు నన్ను ఆశ్చర్య పరిచింది. ఆ అబ్బాయి పుస్తకాన్ని నిజంగానే ప్రేమిస్తాడు. కమర్షియల్ సూత్రాలతో మాత్రమే పుస్తకాన్ని చూడడు. ముఖ్యంగా పుస్తకం ముఖచిత్రం రూపొందించడంలో నేను పెట్టిన మూడు సూత్రాలను అంగీకరిస్తూ దానికి పని చేసి నేను ఎలా నా కథా సంపుటి ఉండాలని కోరుకున్నానో, అచ్చంగా అలాగే దాన్ని డిజైన్ చేసాడు. నేను అంతకు ముందు సూచించిన బొమ్మను పనికి రాదని నిర్మొహమాటంగా స్పష్టంగా చెప్పడం నాకు నచ్చింది. నేను పని చేసే వారిలో కోరుకునేది ఆ స్పష్టతనే. వారి సీనియారిటీ, మార్కెట్ క్రెడిట్స్ నాకు అనవసరం. నేను సూచించిన చిత్రాన్ని రిజెక్ట్ చేసి నాకేం కావాలో నేను చెప్పింది అర్థం చేసుకుని నా మనసుకు తగ్గట్టు బొమ్మను సంపాదించి డిజైన్ చేసి ఆ బుక్ బైటకు తీసుకువచ్చాడు. ఆ తరవాత కూడా నా సందేహాలు తీరుస్తూ, మరో పుస్తకం విషయంలో నాకు కావల్సిన సమాచారం వెతుక్కోవడంలో సహకారాన్ని ఇస్తూనే ఉన్నాడు. శేషు నాతో సంబాషించిన ప్రతి సందర్భంలోనూ నిజాయితీగా వ్యవహరించడం నాకు చాలా నచ్చింది. చిన్న చిన్న విషయాలకు చిల్లర అబద్దాలు చెప్పే ఇంటలిజెంట్ బిజినెస్ బుక్ డీలర్స్ మధ్య ఏ మాత్రం తొట్రుపాటు లేకుండా నిజం మాట్లాడే ఈ అబ్బాయి సాహితీ ప్రపంచంలో నాకు పబ్లిషర్‌గా పరిచయం అయి మిత్రుడిగా మిగలడం ‘ఉలిపికట్టెలు’ నా కిచ్చిన మంచి అనుభవం.
దీని కన్నా ముందు సంచికలో మురళీకృష్ణగారు ఇచ్చిన ప్రోత్సాహం తక్కువేమీ కాదు. ఆయనకు ఈ ఇంటర్వ్యూ ముఖంగా ఒక వివరణ ఇచ్చుకోవాలి. ఒక కథలోని ముఖ్య పాత్ర ఆత్మహత్య చేసుకోవడం ఆయనకు నచ్చక సంచికలో కథను ప్రచురించేటప్పుడు ఆ కథ ముగింపుని ఆయన మార్చారు. కాని సంపుటిలో దాన్ని ప్రచురించేటప్పుడు నేను ఆ మొదటి ముగింపుని అలాగే ఉంచేసాను. ఎందుకంటే ఆ పాత్ర నిజంగానే ఆత్మహత్య చేసుకుంది కాబట్టి. ఇది వారి వాదాన్ని కాదనడం కాదు, ఏ వాదానికి అందకుండా ఆమె కథ అలాగే ముగిసింది. ఆ ముగింపుని నేను నా సంకలనంలో మార్చదల్చుకోలేదు. మురళీకృష్ణ గారి వాదాన్ని తప్పని అనడం నా ఉద్దేశమూ కాదు.
పాఠకులకు ఈ సంపుటిని చేర్చే పూర్తి బాధ్యతను శేషు ఒంటరిగానే నిర్వహిస్తున్నాడు. నేను ఆ విషయంలో పెద్దగా కృషి చేయనని అతనికి ముందే చెప్పాను. కాని నాకు అందే స్పందనల దృష్ట్యా ఈ పుస్తకం సరైన పాఠకులకు చేరిందనే అనిపిస్తుంది. ఇప్పటి దాకా ఒక్క పత్రికకూ దీన్ని పంపకపోయినా ఇది తనను నిరాశపర్చలేదని శేషు చెప్తాడు మరి. నేను కథలు రాస్తానన్ని తెలియకపోయినా, నా మీద నమ్మకంతో ఆ అబ్బాయి ఈ పుస్తకాన్ని వేయడానికి ముందు రావడం మాత్రం నేను ఎప్పటికీ మర్చిపోను. ఆ నమ్మకాన్ని మించిన అనుభవం మరేదో ఉంటుందని నేను అనుకోను.
ప్రశ్న15. సాహిత్యరంగంలో మీ భవిష్యత్తు ప్రణాళికలేమిటో చెప్తారా?
జ: నేను పని చేసే ప్రాజెక్టుల గురించి తెలియపర్చడం అవసరమనే నేను నమ్ముతాను. అడిగారు కాబట్టి వాటి వివరాలు చెప్తాను. నేను ఒకేసారి రెండు లేక మూడు ప్రాజెక్టులపై పని చేస్తాను. ప్రస్తుతం నేను ఇతర వ్యాసంగాలను పక్కన పెట్టి ‘నిషిద్ధ రాగాలు’ అనే నా సినీ విశ్లేషణ పుస్తకం ఎడిటింగ్ కార్యక్రమంలో ఉన్నాను. ఇది చాలా పెద్ద పుస్తకంగా తయారయింది. 26 భారతీయ భాషల నుండి 116 మహిళా ప్రధాన చిత్రాలను ఎన్నుకుని ఆ చిత్రాల కథనంపై దృష్టి పెట్టి అవన్నీ ఒక చోట ఓ పుస్తకంగా తీసుకువచ్చే ప్రయత్నంలో ఉన్నాను. దీని గురించి ఐదు సంవత్సరాలుగా నేను పని చేస్తున్నాను. ఇప్పుడు బహుశా ఓ రెండు నెలలలో ఇది బైటకి రావచ్చు. దీన్ని అజు పబ్లికేషన్స్ వారు వేస్తామని ముందుకు వచ్చారు. ఇంత పెద్ద పుస్తకం, ఇన్ని కథలు ఒక పుస్తకంగా ఎవరు చదువుతారు అనే ప్రశ్న వేస్తూ దీని గురించి చెప్పినప్పుడు కొందరు పెదవి విరిచారు. ఉలిపికట్టెను కదా, నా దారిలో నేను నడుస్తున్నాను. అయితే నాకు మరో ఉలిపికట్టె పబ్లిషర్‌గా పరిచయం అవడంతో నా ప్రయత్నం పుస్తకంగా బహిర్గతమయ్యే సమయం వచ్చింది.
ఇది కాక సింగితం శ్రీనివాసరావు గారి సినిమాలపై మరో ప్రాజెక్టు, ఘంటసాల గారి బాక్‌గ్రౌండ్ గీతాలపై కూడా పని చేస్తున్నాను. నా మూడ్‌ని బట్టి ఓ రూపం వచ్చాక కాని అవి పుస్తక రూపంలోకి తెచ్చే పని మొదలుపెట్టను. ఆస్కార్ ఉత్తమ చిత్రం అవార్డ్ పొందిన సినిమాలు, సాహిర్ లుధియాన్వీ గీతాలు, కంట్రీ మ్యూజిక్ గీతాలపై రాస్తున్నాను. కొలిమి పత్రిక నా కొత్త కథలను ప్రచురిస్తుంది.
ఇప్పుడు రాయడాన్ని ఇష్టపడుతున్నాను. ఆ ఇష్టం నాలో సజీవంగా ఉన్నంత కాలం రాస్తాను.
~
సంచిక టీమ్: విలువైన మీ సమయం వెచ్చించి మా ఈ ఇంటర్వ్యూకి జవాబులిచ్చినందుకు ధన్యవాదాలు పి. జ్యోతి గారూ.
పి. జ్యోతి: ధన్యవాదాలు. ముఖ్యంగా మీ ప్రశ్నలు ఏ లై డిటెక్టర్ టెస్ట్‌కు తక్కువ కాదు. ఇంటర్వ్యూలో ప్రశ్నలు సంధించడం కూడా ఓ కళే. అందులో మీరు సిద్ధహస్తులు. ఈ ఇంటర్వ్యూకి, పుస్తక సమీక్షకు సమయాన్ని కేటాయించిన సంచిక వారికి కృతజ్ఞతలు.
***
రచన: పి. జ్యోతి
ప్రచురణ: ఎన్నెలపిట్ట, హైదరాబాద్.
పేజీలు: 237
వెల: ₹ 250/-
ప్రతులకు:
పుస్తకమ్.ఇన్,
ఫోన్: 7989546568
~
ఆన్‍లైన్‌లో ఆర్డర్ చేసేందుకు
https://pusthakam.in/product/ulipikattelu/
~
‘ఉలిపికట్టెలు’ కథాసంపుటి సమీక్ష:
https://sanchika.com/ulipikattelu-book-review-kss/
