వ్యక్తిగత విలువలు, సమాజపు ఉదాసీనతల మధ్య ఘర్షణని చాటే ‘స్మాల్ థింగ్స్ లైక్ దీస్’ నవల

[‘పుస్తక సురభి’ శీర్షికలో భాగంగా క్లైర్ కీగన్ రచించిన ‘స్మాల్ థింగ్స్ లైక్ దీస్’ అనే నవలని సమీక్షిస్తున్నారు స్వప్న పేరి.]

క్లైర్ కీగన్ రాసిన ‘స్మాల్ థింగ్స్ లైక్ దీస్’ అనే నవల 1985 నాటి ఐర్లాండ్ నేపథ్యంలో మనస్సాక్షి, అనైతికత, మౌనపోరాటాలు ఇతివృత్తాలుగా సాగుతుంది. 114 పేజీల చిన్న నవలికే అయినా, ఇది లోతైన, ప్రభావవంతమైన రచన. ఇది, న్యూ రాస్‍లో బొగ్గు వ్యాపారి అయిన కథానాయకుడు బిల్ ఫర్లాంగ్ నైతిక పోరాటాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది. నవలలో ఫర్లాంగ్ ప్రస్థానం ద్వారా రచయిత్రి – వ్యవస్థల దుర్వినియోగం పట్ల.. ముఖ్యంగా మాగ్డలీన్ లాండ్రీస్ పట్ల.. వ్యక్తిగత విలువలు, సమాజపు ఉదాసీనతల మధ్య ఘర్షణని వెల్లడిస్తారు. నవల లోని నియంత్రిత కథనం, విశదమైన భావన – నవలని మర్చిపోలేని పోరాటపటిమకి, ఉత్థానానికి చిహ్నంగా మారుస్తాయి.

క్లైర్ కీగన్

ఈ కథ క్రిస్మస్‌కు ముందు వారాలలో జరుగుతుంది, ఈ సమయం సాంప్రదాయకంగా దాతృత్వం, ప్రవర్తనని తరచి చూసుకునే ఆలోచనలతో ముడిపడి ఉంటుంది. ఐదుగురు కుమార్తెల తండ్రి అయిన ఫర్లాంగ్ తన సముదాయానికి బొగ్గు పంపిణీ చేయడంలో తీరిక లేకుండా ఉంటాడు. కొండపై ఉన్న కాన్వెంట్‌‍ (శరణాలయం) కి – పెళ్ళి కాకుండానే తల్లులై, పతితలుగా ముద్రపడి, బలవంతపు చాకిరీ చేసే స్త్రీలని ఉంచే కేంద్రానికి వెళ్ళడం, అక్కడ ఎదుర్కున్న ఘటనలు అతనిలో నైతిక మేల్కొలుపుకు ఉత్ప్రేరకంగా పనిచేస్తాయి. కాన్వెంట్‌లోని కోల్ షెడ్‌లో బంధించబడిన ఒక యువతి, బాధపడుతూ తన బిడ్డ కోసం ప్రాధేయపడడం గమనించినప్పుడు, ఫర్లాంగ్‌కి ఏం చేయాలో అర్థం కాదు. అతని ముందు రెండు మార్గాలున్నాయి – ఒకటి తనకి చేతనైనది చేయడం; రెండు తన పట్టణంలోని చాలా మంది ఇతరుల మాదిరిగానే మౌనంగా ఉండటం.

ఈ కథను, ముఖ్యంగా, ఫర్లాంగ్ దృక్కోణం నుండి చెప్పాలనే రచయిత్రి నిర్ణయం అద్భుతమైనది. లాండ్రీలలోని మహిళల అనుభవాలను నేరుగా చిత్రీకరించకుండా, ఒక సాధారణ పురుషుడిపై దృష్టి సారించడం ద్వారా, ఆమె సంచలనాలను నివారించి, సమాజంలోని విస్తృతమైన అనైతికతను ప్రస్ఫుటం చేశారు. ఫర్లాంగ్ కూడా కష్టాలకు కొత్తేమీ కాదు; అతను కూడా తన తల్లికి పెళ్ళి కాక ముందే పుడతాడు, అయితే ఆమెకు ఆమె యజమాని ఆదరణ పొందే అదృష్టం దక్కుతుంది. సామాజిక తీర్పు ద్వారా జీవితాలను ఎంత సులభంగా నాశనం చేయవచ్చో ఫర్లాంగ్ అర్థం చేసుకుంటాడు. జోక్యం చేసుకోవాలా వద్దా అని అతను తేల్చుకోలేకపోతున్నప్పుడు ఈ వ్యక్తిగత చరిత్ర అతని అంతర్గత సంఘర్షణకు గాఢతని కల్పిస్తుంది.

ఈ నవల సంస్థాగతమైన అధికారాన్ని, సామాజిక ఉదాసీనతను నిందిస్తుంది. కాన్వెంట్‌లో జరుగుతున్న దురాచారాల గురించి పట్టణ ప్రజలకు తమ తమ అంతరంగాలలో తెలుసు, కానీ వాటిని ప్రశ్నించక, ‘మౌన శిలల్లా’ తమకు పట్టనట్టు ఉండిపోతారు. కీగన్ ఈ సామూహిక అనైతికతను చిన్న వివరాల ద్వారా – కాన్వెంట్ నల్ల తలుపులు, అశుభంగా గుమిగూడే కాకులు వంటి ప్రతీకల ద్వారా చెప్పబడని సత్యాల వలె నైపుణ్యంగా చిత్రీకరించారు. నవలలో పొదుపుగా వాడిన భాష లోని ప్రతి పదం దాని భావోద్వేగ బరువుకి, నేపథ్య ప్రతిధ్వనికి దోహదపడుతుందని నిర్ధారించవచ్చు.

‘స్మాల్ థింగ్స్ లైక్ దీస్’ నవలకీ, చార్లెస్ డికెన్స్ ‘ఎ క్రిస్మస్ కరోల్’కీ మధ్య పోలికలు ఉన్నాయంటారు కొందరు. డికెన్స్ పురుష-కేంద్రీకృత దృష్టితో విక్టోరియన్ అసమానతను విమర్శించగా, కీగన్ భౌతిక దాతృత్వం కన్నా ఆధ్యాత్మిక ధైర్యంపై దృష్టి పెట్టి పితృస్వామ్య విలువలను సవాలు చేయడం ద్వారా స్త్రీవాద సంస్కరణను ప్రతిపాదిస్తారు. ఈ నవల లోని  క్రిస్మస్ నేపథ్యం – నవల యొక్క విమోచన, నైతిక స్పష్టత అనే ఇతివృత్తాలను నొక్కి చెబుతుంది, ఇది దానిని కాలాతీతంగా, సమయానుకూలంగా చేస్తుంది.

ఖచ్చితత్వం, సంయమనం కీగన్ కథనం లక్షణాలు. ఆమె రచనా శైలికి ఇది ఒక ముఖ్య ప్రమాణం. ఫర్లాంగ్ నైతిక సందిగ్ధతతో పాఠకులు పూర్తిగా నిమగ్నమవ్వడానికి వీలు కల్పించేలా తక్కువ స్థాయి స్వరంలో కథనాన్ని కొనసాగిస్తూ – స్థలకాలాదుల స్పష్టమైన భావాన్ని రేకెత్తిస్తారు. ఒక చిన్న కథనంలో అంత లోతును సృష్టించగల ఆమె సామర్థ్యాన్ని విమర్శకులు విస్తృతంగా ప్రశంసించారు. సమీక్షకులు ఈ నవలను “all killer, no filler” (బలహీన భాగాలు లేని అత్యుత్తమ నాణ్యత) అని అభివర్ణించారు. ప్రతి వివరానికి నిర్దిష్ట ప్రయోజనం ఉండే కుకూ-క్లాక్ మెకానిజంతో పోల్చారు.

చివరగా, ‘స్మాల్ థింగ్స్ లైక్ దీస్’ అనేది కేవలం ఒక వ్యక్తి ధైర్యం గురించిన కథ కాదు, సమాజాలు సంప్రదాయాలను నిలబెట్టలా లేదా సవాలు చేయాలా అనేదాంట్లో దేనిని ఎంచుకుంటాయనే దానిపై విస్తృత కథనం. “తరచూ, మన కంటికి సమీపంగా ఉన్నవాటిని  మనం చూడలేం” అని అనడం ద్వారా, కీగన్ అన్యాయాన్ని శాశ్వతం చేయడంలో లేదా ప్రతిఘటించడంలో మీ పాత్రలను ప్రతిబింబించమని పాఠకులను ఆహ్వానిస్తారు. చిన్నదే అయినా, శక్తివంతమైన ఈ పుస్తకం చిన్న చర్యలకి ఉండే పరివర్తనా శక్తికి నిదర్శనం. అంతటా నిండి ఉన్న క్రూరత్వం మధ్య కూడా, ఆశకీ, శౌర్యానికి తావు ఉందని మనకి గుర్తు చేస్తుంది.

***

Book Title:  Small Things Like These
Author: Claire Keegan
Published By: Faber & Faber
No. of pages: 128
Price: ₹ 944
Link to buy:
https://www.amazon.in/Small-Things-Like-These-Shortlisted/dp/0571368700

స్వప్న పేరి

స్వప్న పేరి ఫ్రీలాన్స్ బ్లాగర్. పుస్తస సమీక్షకురాలు. సినిమాలంటే ఆసక్తి.