పిల్లల పెంపకంలో నూతన దృక్పథం-6

[ప్రముఖ చైల్డ్ సైకాలజిస్ట్ ఐ.పి.సుహాసిని గారు సంచిక పాఠకుల కోసం ‘పిల్లల పెంపకంలో నూతన దృక్పథం’ అనే ఫీచర్ అందిస్తున్నారు.]

పిల్లలు తమ మూలాలను మరచిపోకూడదంటే? ఈ వేసవి సెలవుల్లో ఇలా చేస్తే మంచిది!

వేసవి సెలవులు వచ్చాయంటే, పిల్లలు టీవీ, వీడియో గేమ్స్, సోషల్ మీడియాతో కాలక్షేపం చేస్తూ, రోజంతా ఇంట్లోనే గడపడం చాలా సాధారణంగా మారిపోయింది. కానీ, ఒకసారి మన చిన్నప్పుడు గుర్తు చేసుకుంటే? ఊరికి వెళ్ళి మామయ్యల, మామ్మల దగ్గర కథలు వినడం, మట్టి ఆటల్లో మునిగిపోవడం, చెరువుల దగ్గర సరదాగా స్నానం చేయడం – ఇలా ఎన్నో మధుర జ్ఞాపకాలు మన మనసులో నిలిచిపోయాయి.

కానీ, ఈ తరం పిల్లలకు ఆ అనుభవాలు దూరమవుతున్నాయి. మనము ఎదిగినట్టు వాళ్లూ ఎదుగుతున్నారు కానీ, వారిలో తెలుగు భాష, మన సంప్రదాయాలు, పండుగల ప్రాముఖ్యత, ఆచారాల పట్ల ఆసక్తి తగ్గిపోతోందా? అన్న ప్రశ్న చాలమంది తల్లితండ్రులని వేధిస్తోంది.

అందుకే ఈ వేసవి సెలవల్లో పిల్లలకి మన మూలాలను పరిచయం చేస్తూ, మన సంస్కృతి యొక్క ప్రాధాన్యతని, వారసత్వాన్ని కూడా అర్థమయ్యేటట్టు చెప్పుదాము.

పిల్లలకు తమ మూలాలను, సంస్కృతిని పరిచయం చేయడం ఎందుకు అవసరం?

మానవ జీవితానికి గొప్ప వ్యక్తిత్వం, ఎమోషనల్ స్టెబిలిటీ (భావోద్వేగ సమతుల్యత), కమ్యూనిటీ కనెక్షన్ ఎంతో అవసరం. పిల్లలు తమ మూలాలను బలంగా అర్థం చేసుకుంటే, భవిష్యత్తులో వారు ఆనందంగా, ధైర్యంగా, మానసికంగా బలంగా ఎదుగుతారు.

1. కుటుంబ అనుబంధాలు – ఎమోషనల్ స్టెబిలిటీని ఇస్తాయి

కుటుంబ మూలాలను తెలుసుకోవడం వల్ల పిల్లలకు:

• ఒక గట్టి భావోద్వేగ స్థిరత్వం ఏర్పడుతుంది
• నిరాసక్తి, ఒంటరితనం, మానసిక ఒత్తిడి తగ్గుతుంది
• సంక్షోభ సమయాల్లో ధైర్యంగా ఉండే శక్తి లభిస్తుంది

2. భాష మరియు సంస్కృతి: భావోద్వేగాలని సరిగ్గా వ్యక్తపరచగలరు

తెలుగు భాషలో మాటలలోనే ఓ మాధుర్యం ఉంది. తెలుగు పద్యాలు, కథలు, శ్లోకాలు వినిపించటం వల్ల, పిల్లలు తమ భావోద్వేగాలను మెరుగ్గా వ్యక్తపరచగలరు. ఇప్పుడు ఎక్కువగా ఇంగ్లీష్ మీడియం ప్రాధాన్యత పెరగడంతో, పిల్లలు తమ భావాలను సరైన రీతిలో వ్యక్తపరచలేక ఒత్తిడికి లోనవుతున్నారు.

మన భాషను, సంస్కృతిని అర్థం చేసుకోవడం వల్ల పిల్లలకు:

• ఆత్మవిశ్వాసం పెరుగుతుంది
• బయట ప్రపంచంతో కనెక్ట్ అవ్వడానికి ధైర్యం లభిస్తుంది
• తమ భావాలను స్పష్టంగా తెలియజేయగలరు

3. పండుగలు, సంప్రదాయాల వెనుక ఉన్న మానసిక శాస్త్రం తెలుసుకోండి

మన సంప్రదాయాలు, పండుగలు పిల్లల్లో హార్మోనల్ బ్యాలెన్స్, పాజిటివ్ ఎమోషన్స్, మానసిక ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచేలా రూపొందించబడ్డాయి. ఉదాహరణకు:

• సంక్రాంతి, ఉగాది – కొత్త ఆరంభాల కోసం పిల్లలకు ప్రేరణ
• వినాయక చవితి, దీపావళి – నెగటివ్ థాట్స్‌ను తొలగించి, ధ్యానం, ఆత్మపరిశీలన చేసుకునే అవకాశం
• నవరాత్రి, బతుకమ్మ – కమ్యూనిటీ కనెక్షన్, గ్రూప్ యాక్టివిటీస్ ద్వారా మానసిక శక్తిని పెంచుకోవడం

పిల్లలు ఈ సంప్రదాయాలను అనుభవించడం వల్ల:

• సాంఘికంగా చురుకుగా మారతారు
• మానసిక ఒత్తిడిని తగ్గించుకోగలరు
• ధైర్యంగా, స్వతంత్రంగా, ఆనందంగా ఎదుగుతారు

4. మన మూలాలను అర్థం చేసుకోవడం భవిష్యత్తుకి బలమైన పునాది

చాలా మంది పిల్లలు తమ తల్లిదండ్రుల మూలాలు, వారి చిన్నప్పుడు అనుభవాలు, వారసత్వ సంపద గురించి తెలియదు. కానీ ఈ విషయాలను తెలుసుకోవడం వల్ల పిల్లలు తమకు ఒక గొప్ప వేర్లు ఉన్నాయని గర్వపడతారు.

మన మూలాలను అర్థం చేసుకోవడం వల్ల:

• పిల్లల్లో ధైర్యం, స్థిరత పెరుగుతుంది
• కష్టాలను ఎదుర్కొనే శక్తి పెరుగుతుంది
• తమ కుటుంబ వారసత్వాన్ని భవిష్యత్తుకు అందించగల సామర్థ్యం పొందుతారు

మన మూలాలు, సంస్కృతిని పిల్లలకు పరిచయం చేయడం వాళ్ళ వ్యక్తిత్వాన్ని మెరుగుపరచి, కుటుంబాన్ని దగ్గర చేస్తుంది. ఈ వేసవి సెలవుల్లో ఈ విషయంలో మనం ఏం చేయగలం? అది చెప్పటానికి మరి నేను వచ్చేసాను!

పిల్లలను తమ మూలాలకు దగ్గర చేయడానికి అవసరమైన ఆకర్షణీయమైన మార్గాలు:

మన పూర్వీకుల జీవన విధానం, భాష, సంప్రదాయాలు, కుటుంబ విలువలు పిల్లల మనస్సులో నిలిచిపోవాలంటే, అవన్నీ ఆచరణాత్మకంగా, సరదాగా నేర్పాలి. పిల్లలు ప్రశ్నలు అడుగుతారు, ఆసక్తిగా వినిపిస్తారు, పాల్గొంటారు. ఈ వేసవి సెలవులను పిల్లల మానసిక, భావోద్వేగ, సాంస్కృతిక వికాసానికి ఉపయోగపడేలా చెయ్యాలి అంటే, ఈ క్రింది మార్గాలు మీకు ఉపయోగపడతాయి!

1. ఇంట్లో పూర్వీకుల కథలు, వంశ వృక్షం – పిల్లలతో ఆత్మీయమైన కబుర్లు

మనం అందరం ఎక్కడి నుండి వచ్చాం? మన కుటుంబం గతంలో ఎలా ఉండేది? వంటి విషయాలు పిల్లలకు తెలియజేయడం వల్ల తమ మూలాలపై గర్వం, అనుబంధం ఏర్పడుతుంది.

• వంశ వృక్షం (Family Tree) తయారు చేయండి – మీ తాతలు, ముత్తాతలు ఎవరు? వారి జీవితం ఎలా ఉండేది? కుటుంబ కథలను పిల్లలకు వివరించండి.
• పెద్దవాళ్ల నుంచి కథలు వినిపించండి – అవి నిజజీవిత సంఘటనలైనా, పురాణ గాథలైనా, పిల్లల అభివృద్ధికి ఎంతగానో ఉపయోగపడతాయి.
• పాత ఫోటోలు, వారసత్వ వస్తువులు చూపండి – మీ కుటుంబంలో గల అరుదైన వస్తువులు, పాత ఫోటోలు, పురాతన పుస్తకాలు గురించి తెలియజేయండి.

పెద్దవాళ్ల మద్దతు తీసుకోండి:

తాతయ్యలు, అమ్మమ్మలు, బాబాయిలు, అత్మీయ కుటుంబ సభ్యులు పిల్లలకు తమ చిన్ననాటి అనుభవాలు, కుటుంబ నేపథ్యం, పాత కథలు వినిపిస్తే పిల్లలు ఆసక్తిగా వింటారు. ఒకవేళ వారు లేరు అంటే మీ ఫ్యామిలీ ఫ్రెండ్స్ హెల్ప్ కూడా తీసుకోవచ్చు. మీరు మీ పాత ఫోటో ఆల్బమ్ చూపెడుతూ ఈ కథలు చెప్తే పిల్లలు ఎంతో ఆసక్తిగా వింటారు.

లాభాలు:

• పిల్లల్లో కుటుంబ అనుబంధ భావన పెరుగుతుంది
• పెద్దలతో సమయాన్ని ఆస్వాదించగలుగుతారు
• వంశం, పూర్వీకుల జీవిత తీరును తెలుసుకుని, తమ జీవితాన్ని మెరుగుపర్చుకోగలరు

2. తెలుగు భాషను సరదాగా నేర్పించండి

ఇప్పటి పిల్లలకు తెలుగులో మాట్లాడటానికి పెద్దగా ఆసక్తి ఉండకపోవచ్చు. అయితే భాషని ప్రేమించడానికి సరదా మార్గాలు చూపితే, వాళ్ళు సులభంగా నేర్చుకుంటారు.

• తెలుగు పద్యాలు, సామెతలు, బుర్రకథలు నేర్పండి – ఇవి వినడం వల్ల భాష మీద మక్కువ పెరుగుతుంది.
• తెలుగు కథలు చదివించండి – ‘తెనాలి రామకృష్ణ’, ‘పొట్టిశ్రీరాములు కథలు’ లాంటి బొమ్మల పుస్తకాలు, కథా సంపుటాలు ఉపయోగించండి.
• తెలుగు సినిమాలు, జానపద పాటలు వినిపించండి – శతమానం భవతి, మాయాబజార్ వంటి కుటుంబ కథా చిత్రాలు వారికి ఆసక్తిని కలిగిస్తాయి.

రిసోర్సెస్:

తెలుగు నేర్పించడానికి మీ పిల్లలకి బోలెన్ని ఆప్షన్స్ ఉన్నాయి. యూట్యూబ్లో వీడియోస్ ఉన్నాయి, చాలా ఆప్స్ కూడా ఉన్నాయి. ఇవేవీ కాదు, అనుకుంటే మీ ఇంటి పక్కనే ఉండే పెద్ద వాళ్ళ హెల్ప్ తప్పకుండా తీసుకోండి.

లాభాలు:

• పిల్లల్లో భాషపై అభిమానం పెరుగుతుంది
• భావోద్వేగాలను వ్యక్తపరచే సామర్థ్యం పెరుగుతుంది
• కుటుంబ సభ్యులతో మరింత బంధాన్ని పెంచుకోవచ్చు

3. సంప్రదాయ వంటలు, కుటుంబ విందులు – మన దైనందిన జీవనశైలిని పిల్లలకు పరిచయం చేయండి

మన పూర్వీకులు చెప్పినట్లు ‘పథ్యం – మధురం’ అనే నానుడి ఎంత నిజమో! ఆరోగ్యంగా, ఆనందంగా ఉండాలంటే మన సంప్రదాయ ఆహారాన్ని పిల్లలకు పరిచయం చేయాలి.

• పిల్లలతో కలిసి సంప్రదాయ వంటలు చేయండి – బొబ్బట్ల పిండిని ముద్ద చేయడం, పులిహోర తయారు చేయడం, లడ్డూలు త్రిప్పడం లాంటివి వారితో చేయించండి.
• పండుగల సందర్భంలో ప్రత్యేక వంటకాలు నేర్పండి – ఉగాదిపచ్చడి, బతుకమ్మ ప్రసాదం, దీపావళి స్వీట్స్ ఇలా ప్రత్యేకమైన వంటకాల వెనుక ఉన్న కథల్ని చెప్పండి.
• కుటుంబ విందులు ఏర్పాటు చేయండి – ఇంట్లో అన్నీ కలసి తినే సంప్రదాయాన్ని కొనసాగించండి.

రిసోర్సెస్:

యూట్యూబ్ లోని చానల్స్ ఈ సాంప్రదాయ వంటలు చేయడం నేర్పిస్తున్నాయి. అవి చూసి మీరు మీ పిల్లలతో కలిసి ట్రై చేయొచ్చు. అది కాదు అంటే ప్రతి సిటీలోనే కొన్ని కొన్ని హోటల్స్ ఈ సాంప్రదాయ వంటల్ని ప్రత్యేకంగా వండి సర్వ్ చేస్తున్నాయి. అలాంటి హోటల్‌ని వెతుకొని తీసుకెళ్లారంటే, ఆ హోటల్ వాళ్లతో మీ పిల్లలు మాట్లాడించడం కూడా జరుగుతుంది.

లాభాలు:

• ఆరోగ్యకరమైన ఆహారపు అలవాట్లు పెరుగుతాయి
• కుటుంబంతో గడిపే సమయం పెరుగుతుంది
• పండుగలు, సంస్కృతి పట్ల ఆసక్తి పెరుగుతుంది

4. సాంస్కృతిక యాత్రలు – మన చరిత్రను ప్రత్యక్షంగా అనుభవించండి

మన దేవాలయాలు, కోటలు, పురావస్తుస్థలాలు నేడు సాంకేతికతతో కూడా అనుసంధానమవుతున్నాయి. పిల్లలకు పుస్తకాల్లో చదివే కన్నా ప్రత్యక్ష అనుభవమే ఎక్కువగా మిగిలిపోతుంది.

• ఊరికి ఒక ట్రిప్ ప్లాన్ చేయండి – పెద్దల వద్ద వారు చూసిన పాతకాలపు జీవనశైలిని, మారిన జీవన శైలిని వివరించండి.
• ప్రసిద్ధ క్షేత్రాలు, పురాతన దేవాలయాలను సందర్శించండి – వారికి భారతీయ కళా సంపద, నిర్మాణ శిల్పకళను తెలియజేయండి.
• సాహిత్య, కళా ప్రదర్శనలకు తీసుకెళ్లండి – బుర్రకథ, హరికథ, నాటకాలు వంటి సంప్రదాయ కళారూపాలను చూపించండి.

లాభాలు:

• చరిత్రను సమగ్రంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు
• కళలు, సంస్కృతి పట్ల మక్కువ పెరుగుతుంది
• కొత్త అనుభవాలు, సృజనాత్మకత పెరుగుతాయి

ఈ వేసవి సెలవులను పిల్లల భవిష్యత్తుకి పెట్టుబడిగా మలుచుకుందాం!

ఈ చిన్న ప్రయత్నాల ద్వారా పిల్లలు సంస్కృతిని ఆస్వాదించడం, కుటుంబ విలువలను గౌరవించడం, భావోద్వేగంగా బలంగా ఎదగడం నేర్చుకుంటారు. మన మూలాలను పిల్లలకు తెలియజేయడమే, వాళ్ళ భవిష్యత్తుకు మేలు చేయడం!

ఇంకా ఏదైనా చక్కటి మార్గాలు మీకు తెలుసా? ఈ వేసవి సెలవుల్లో మీ పిల్లలకు ఏ విషయాలు పరిచయం చేయాలనుకుంటున్నారు? మీ ఆలోచనలు పంచుకోండి!

(వచ్చే వారం మరో టాపిక్‌తో కలుద్దాం)