పిల్లల పెంపకంలో నూతన దృక్పథం-21

[ప్రముఖ చైల్డ్ సైకాలజిస్ట్ ఐ.పి.సుహాసిని గారు సంచిక పాఠకుల కోసం ‘పిల్లల పెంపకంలో నూతన దృక్పథం’ అనే ఫీచర్ అందిస్తున్నారు.]

దేశానికి స్వాతంత్ర్యం కలిసొచ్చినట్టు.. పిల్లలకు కూడా హద్దులతో స్వేచ్ఛ అవసరం!

15 ఆగస్ట్ – మన దేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిందని గుర్తుచేసుకునే గర్వదాయకమైన రోజు. మనకు స్వేచ్ఛ వచ్చింది, కానీ అదే సమయంలో బాధ్యతల భారం కూడా వచ్చింది. దేశ స్వాతంత్రాన్ని నిలబెట్టడానికి నియమాలు, చట్టాలు, విధులు అవసరమయ్యాయి. ఇదే సూత్రం మన పిల్లల పెంపకానికి కూడా వర్తిస్తుంది.

ఈనాటి తల్లిదండ్రులు, చాలా మంది, వాళ్ల పిల్లలకి ‘ఆత్మవిశ్వాసం పెరగాలి’, ‘స్వేచ్ఛగా ఎదగాలి’ అనే మంచి ఉద్దేశంతో చాలా స్వేచ్ఛనిస్తారు. కానీ ఈ స్వేచ్ఛకు సరైన హద్దులు లేకపోతే, అది చిన్నారుల భవిష్యత్తుపై ముప్పుగా మారే ప్రమాదం ఉంది.

1. స్వేచ్ఛ అంటే ఏమిటి? – పిల్లలకూ ఇది ఎందుకు అవసరం?

స్వేచ్ఛ అంటే, వ్యక్తిగత అభిరుచి, అభిప్రాయం, అభివ్యక్తికి అవరోధాలు లేకుండా ఉండడం. పిల్లలు స్వేచ్ఛగా ఆలోచించగలగాలి, తమ అభిరుచులను అభివృద్ధి చేసుకోవాలి, తప్పులు చేసేందుకు అవకాశం ఉండాలి – ఎందుకంటే అవే వాళ్లకు జీవిత పాఠాలు నేర్పుతాయి.

ఈ స్వేచ్ఛ వల్ల పిల్లల్లో క్రియేటివిటీ, ఆత్మవిశ్వాసం, నిర్ణయం తీసుకునే నైపుణ్యం పెరుగుతాయి.

2. హద్దులు ఎందుకు అవసరం?

స్వేచ్ఛను హద్దులలో పెట్టకపోతే అది నియంత్రణ కోల్పోయిన ఆచారంగా మారుతుంది. ఉదాహరణకు, మీ పిల్లలకి పూర్తి స్వేచ్ఛని ఎలాంటి హద్దులు లేకుండా ఇస్తే, వాళ్ళు,

• రోజంతా మొబైల్ ఉపయోగించుకోవడం,
• ఎవరేమి చెప్పినా నా ఇష్టం అంటూ స్పందించటం,
• ఆహారపు నియమాలు పాటించకపోవడం,
• నిద్ర, చదువు, ఆటలకు సమయపాలన అసలు లేకపోవడం, మొదలగునవి చేస్తారు.

పిల్లలు స్వేచ్ఛను అర్థం చేసుకునే వయసులో లేరు. కావున తల్లిదండ్రులుగా మనం ఆ స్వేచ్ఛకు సరైన దిశ చూపించాలి.

3. సరైన స్వేచ్ఛ ఎలా ఇవ్వాలి? – తల్లిదండ్రుల కోసం కొన్ని సూచనలు

పిల్లలు స్వేచ్ఛను అర్థం చేసుకునే వయస్సులోకి వచ్చేవరకూ, ఆ స్వేచ్ఛకు సరియైన పరిమితులు విధించే బాధ్యత తల్లిదండ్రులపై ఉంటుంది. సరైన మోతాదులో స్వేచ్ఛను ఇవ్వడం ద్వారా పిల్లల్లో ఆత్మవిశ్వాసం పెరిగే అవకాశముంది. దీనికోసం తల్లిదండ్రులు పాటించవలసిన కొన్ని సాధారణమైన టిప్స్ఇవే:

1. అవకాశం ఇవ్వండి – కానీ నిబంధనలు కూడా తోడుగా ఉండాలి

ఉదాహరణకు, మీరు మీ పిల్లలకు సాయంత్రం బయట ఆడడానికి అనుమతి ఇస్తున్నారు అనుకోండి. కానీ వారు ఎప్పుడు వెళ్ళాలో, ఎప్పుడు తిరిగి రావాలో, ఎవరితో ఆడాలో వంటి క్లియర్ గైడ్లైన్లు ఇవ్వండి.

2. సమయ నియమాలను స్థిరపరచండి

స్క్రీన్ టైమ్, హోం వర్క్ టైమ్, ప్లే టైమ్ మొదలైన వాటికి ఒక సరళమైన షెడ్యూల్ ఉండేలా చూసుకోండి. ఇవి వారి స్వేచ్ఛను నిరోధించకుండా, ఆ స్వేచ్ఛను సమర్థవంతంగా వినియోగించేందుకు దోహదపడతాయి.

3. పిల్లల అభిప్రాయాన్ని ఆమోదించండి

ఏదైనా నిర్ణయం తీసుకునే ముందు వారిని కూడా చర్చలో భాగం చేయండి. ఇది వారిలో బాధ్యతను కలిగిస్తుంది. ఉదాహరణకు, వారు ఏ గేమ్ ఆడాలో, ఏదైనా క్విజ్ పోటీకి పాల్గొనాలో వంటి విషయాల్లో వారి అభిప్రాయాన్ని అడగండి.

4. ప్రమాణాలు నిర్దేశించండి, కానీ స్వేచ్ఛను నశింపచేయకండి

పిల్లలు తప్పు చేస్తే, వారిని శిక్షించకండి కానీ వాటి వల్ల వచ్చే ఫలితాలను అర్థమయ్యేలా చెప్పండి. తప్పుల నుండి నేర్చుకునే స్వేచ్ఛను కూడా ఇవ్వాలి.

5. ప్రతి స్వేచ్ఛకు – ఒక బాధ్యత చేర్చండి

ఉదాహరణకి, వారికి మొబైల్ ఉపయోగించడానికి అనుమతి ఇస్తున్నారు అంటే, “రోజుకి 1 గంట మాత్రమే”, “ఉపయోగించిన తరువాత మీరు యాప్స్ క్లోజ్ చేయాలి” వంటి చిన్న బాధ్యతలను అప్పగించండి.

6. నిరీక్షణ, నిఘా కాదు – సహజ శ్రద్ధ

పిల్లలపై నిఘా పెట్టడం వల్ల వారు అస్వస్థతగా భావిస్తారు. దానికి బదులుగా, వారు ఏమి చేస్తున్నారు అనే విషయాల్లో సహజంగా ఆసక్తి చూపండి. ఇది వారితో మీ బంధాన్ని బలపరిచి, వారి మీద విశ్వాసాన్ని పెంచుతుంది.

ఈ సూచనలు తల్లిదండ్రులు అనుసరిస్తే, పిల్లలకు తగిన స్థాయిలో స్వేచ్ఛనిచ్చే విధంగా ఉండటమే కాకుండా, వారు ఆ స్వేచ్ఛను బాధ్యతగా వాడడం కూడా నేర్చుకుంటారు. ఇది పిల్లల భవిష్యత్తుకి అద్భుతమైన బేస్ అవుతుంది.

4. దేశ స్వాతంత్ర్యం vs కుటుంబంలో పిల్లల స్వేచ్ఛ

దేశానికి స్వాతంత్ర్యం లభించినప్పుడు ప్రజలు ఎలా ఆనందంతో పాటు బాధ్యతను కూడా స్వీకరించారో, అదే విధంగా, పిల్లలకు స్వేచ్ఛగా ఉండటంతో పాటు బాధ్యత తీసుకోవడం కూడా నేర్పాలి. ఈ భాగంలో, ఈ భాగంలో మనము దేశ స్వాతంత్రం మధ్య పిల్లలకి మనం ఇచ్చే స్వేచ్ఛ మధ్య ఉండే అంతరాల్ని విశ్లేషించుదాము:

దేశానికి స్వాతంత్ర్యం	పిల్లలకు స్వేచ్ఛ
చట్టాలు, విధులతో కూడినది	హద్దులు, దిశానిర్దేశంతో కూడినది
బాధ్యతలు పంచుకోవాలి	పనులను పంచిపెట్టాలి
స్వేచ్ఛ వినయం తో ఉండాలి	స్వేచ్ఛకు గౌరవాన్ని నేర్పాలి

దేశానికి స్వాతంత్ర్యం ఇచ్చిన నేతలు, ప్రజలపై నమ్మకం ఉంచారు. అలాగే పిల్లలకు స్వేచ్ఛ ఇచ్చే తల్లిదండ్రులు కూడా, ఆ నమ్మకాన్ని నిలబెట్టే బాధ్యతను పిల్లలపై ఉంచాలి – ఆ బాధ్యతను బోధించాలి కూడా.

5. తల్లిదండ్రుల పాత్ర: హద్దులతో ప్రేమించండిస్వేచ్ఛ అనేది పిల్లలకు ఇచ్చే ఓ గొప్ప వరం. కానీ, ప్రేమతో పాటు హద్దులు లేని స్వేచ్ఛ వారికి దారితప్పే అవకాశాన్ని పెంచుతుంది. తల్లిదండ్రులుగా మన ప్రేమ పిల్లలను ఆనందంగా, ఆత్మవిశ్వాసంగా పెరగేలా చేయాలి – అదే సమయంలో, విలువలు, నియమాలు, బాధ్యతలు నేర్పేలా మార్గనిర్దేశం చేయాలి. అందుకే,

• పిల్లల అభిప్రాయాలను గౌరవించండి
• కానీ నిర్ధిష్టమైన గైడ్లైన్స్ ఇవ్వండి (ఉదా: స్క్రీన్ టైమ్, హోమ్ వర్క్ టైమ్)
• “ఏం కావాలంటే అది చేయ్” అనడం కాకుండా – “నీకే నిర్ణయం, కానీ ఈ మూడు ఆప్షన్స్ లోంచి ఎంచుకో” అనే రీతిలో స్వేచ్ఛ ఇవ్వండి
• తప్పు చేసినప్పుడు గద్దించకండి – అర్థం చేసుకోమని అడగండి
• నిబంధనలు పిల్లలకి మటుకే కాదు కుటుంబంలో అందరికీ వర్తిస్తాయి అని వివరించండి

స్వేచ్ఛ అంటే – అందుకు తగ్గ బాధ్యతను నేర్చుకోవడం. అది చిన్ననాటి నుంచే నేర్పాలి. లేకపోతే పెద్దయ్యాక స్వేచ్ఛను దుర్వినియోగం చేయడం, బాధ్యతలని నిర్లక్ష్యం చేయడం, ఇతరుల హక్కుల్ని పట్టించుకోకపోవడం మొదలగు సమస్యలు ఎదురవుతాయి. హద్దులతో ఇచ్చిన స్వేచ్ఛ వల్లే పిల్లలు:

• బాధ్యతగలవారుగా ఎదుగుతారు
• తేలికగా ఒత్తిడికి లోనవ్వరు
• కుటుంబం, సమాజం పట్ల గౌరవం పెరుగుతుంది

ఉపసంహారం:దేశానికి వచ్చిన స్వాతంత్ర్యం కేవలం ఒక రోజు గుర్తుచేసుకునే ఉత్సవం కాదు. అది ఒక రెస్పాన్సిబిలిటీ. అలానే పిల్లలకు ఇచ్చే స్వేచ్ఛ కూడా ఒక రెస్పాన్సిబిలిటీగా ఉండాలి – మితిమీరకుండా, బాధ్యతతో కూడినదిగా.తల్లిదండ్రులుగా మనం ఈ విలువల్ని పిల్లలకు బోధించడమే నిజమైన తరం నిర్మాణం.“మన కుటుంబాల్లో ప్రారంభమైన హద్దులతో కూడిన స్వేచ్ఛా భావన, మన సమాజానికీ దేశానికీ మంచి పౌరులను అందించగలదని మర్చిపోకండి!”చివరగా ఆలోచించండి:ఈ వారం మీరు మీ పిల్లలతో ఏ విధంగా స్వేచ్ఛను, దానికి సంబంధించిన హద్దులను ప్రాముఖ్యతనిచ్చారు?ఒక చిన్న ప్రయత్నం చేయండి – మీ కుటుంబంలో మూడు ముఖ్యమైన నియమాలు పిల్లలతో కలిసి రూపొందించండి. వాళ్లను భాగస్వాములుగా చేర్చండి – అదే వారిలో బాధ్యతా భావాన్ని పెంచే మొదటి అడుగు.

(వచ్చే వారం మరో టాపిక్‌తో కలుద్దాం)