పిల్లల పెంపకంలో నూతన దృక్పథం-16

[ప్రముఖ చైల్డ్ సైకాలజిస్ట్ ఐ.పి.సుహాసిని గారు సంచిక పాఠకుల కోసం ‘పిల్లల పెంపకంలో నూతన దృక్పథం’ అనే ఫీచర్ అందిస్తున్నారు.]

పిల్లలకి చదువంటే ఇష్టం రావాలంటే.. తల్లిదండ్రులు చేయవలసిన 7 పనులు

ప్రతి కొత్త విద్యా సంవత్సరం ఒక కొత్త ప్రారంభంలా ఉంటుంది – కొత్త నోట్లు, కొత్త క్లాస్ రూములు, కొత్త టీచర్లు, కొంత కొత్త ఉత్సాహం. పిల్లల కళ్ళల్లో పఠన పరికరాల కొత్త సువాసనలతో పాటు, కొన్ని చిన్న చిన్న టెన్షన్లు కూడ అక్కడక్కడ కనిపిస్తుంటాయి. పాఠశాల అంటే మళ్ళీ హోం వర్క్‌లు, అసైన్‌మెంట్లు, ప్రాజెక్టుల, టెన్షను అందర్నీ పట్టిపీడిస్తూ ఉంటుంది. తల్లితండ్రులకి కూడా ఈ టెన్షన్ తప్పదు.

మన పిల్లల్ని రోజు చదువరా, హోంవర్క్ చేయరా అని చెప్పి బలవంత పెట్టాల్సిన పరిస్థితి. ఇలా బలవంత పెట్టకుండా పిల్లలు తమంతట తామే ఇష్టంగా ఆసక్తిగా చదువుకుంటుంటే ఎంత బాగుంటుంది కదా! మరి ఈ చదువుని వాళ్లకు ఇష్టమైనట్టు ఎలా చేయగలడం?

చదువు అనేది ఒక బలవంతపు భారం కాకుండా, సరదాగా ఆసక్తిగా చదవాలి అంటే, చదువు అనేది మార్కుల కోసం కాదు, జీవితాన్ని అర్థం చేసుకునేందుకు నేర్చుకోవాలని వారిలో తపన కలగాలంటే.. తల్లిదండ్రులుగా ముందు మనం మారాలి మన ఆలోచనలు మార్చుకోవాలి.

పిల్లలు ఎందుకు చదువును ప్రేమించడంలేదో తెలుసా?

చదువంటే ప్రేమించాలి అంటే చాలామందికి అనుమానం కలుగుతుంది – “ప్రేమించాలి అంటారా? చదవడమే కష్టం అనిపిస్తుంది!” అని పిల్లలు నిశ్శబ్దంగా చూపులతో చెబుతున్నట్టు అనిపిస్తుంది.

వాస్తవంగా చూసుకుంటే, చాలా మంది పిల్లలు చదువును అసలు ఆసక్తిగా చూడట్లేదు. ఎందుకంటే, వారి దృష్టిలో అది ఓ పెద్ద శిక్షగా మారింది. వాళ్లలో ఈ భావన ఎందుకు వస్తుంది అంటే దానికి ప్రధాన కారణాలు కొన్ని ఇలా ఉన్నాయి:

* మార్కుల పైనే అధిక దృష్టి:

చదువు అంటే పరీక్షలు, మార్కులు, గ్రేడ్స్ అనే మన అభిప్రాయం పిల్లల్లోనూ నాటిపోతుంది. అప్పుడు గెలుపోటములు ఒక్కటే లక్ష్యంగా మారి, నేర్చుకోవాలనే అసలైన ఉత్సాహం నీరసిస్తుంది.

* సాంకేతికత ప్రభావం:

టెక్నాలజీ వలన దృష్టి ఎటూ నిలవడం కష్టం. ఇన్‌స్టంట్ ఎంటర్‌టైన్‌మెంట్‌కు అలవాటు పడిన మనసుకు, పుస్తకం చదవడం బోర్‌గా అనిపిస్తుంది.

* వాళ్లకి ఏది ఇష్టమో చెప్పలేరు:

కొన్ని ఇళ్లల్లో అమ్మానాన్నల అభిరుచుల మేరకే పిల్లలు చదవాలి అని బలవంత పెడతారు, పెట్టడం జరుగుతుంది. దానివల్ల పిల్లలు తమ మనసులో మాటని బయట పెట్టలేరు.

* తల్లిదండ్రులు పెట్టే భయం:

చదువు అవసరం ఎందుకో వివరిచే బదులు, “ఇది చదవకపోతే జీవితంలో ఎదగలేవు” అనే బెదిరింపులు వారి భవిష్యత్తుపై కాదు, భయాలపై దృష్టి పెడతాయి.

ఈ కారణాల వలన పిల్లలు చదువును ఒక ఉత్సాహకరమైన అనుభూతిగా కాక, ఒత్తిడిగా అనుభవిస్తున్నారు. మనం ఈ ముడులను విప్పి, కొత్త మానసిక వాతావరణాన్ని సృష్టించాలి – అప్పుడు వారు నిజంగా “నేర్చుకోవాలనిపిస్తోంది!” అని చెబుతారు.

ఈ కథనంలో, పిల్లలలో చదువుపై ప్రేమను పెంపొందించేందుకు తల్లిదండ్రులు పాటించవలసిన 7 ముఖ్యమైన మార్గాలను మీతో పంచుకుంటున్నాను. ఇవి చిన్న మార్పులా కనిపించొచ్చు, కానీ పిల్లల భవిష్యత్తును వెలుగులోకి తీసుకురావచ్చు. చదువుతో పిల్లలకు మానసిక సంబంధం ఏర్పడేందుకు ఈ ఏడాది మనం కలిసి ప్రయాణిద్దాం.

1. ప్రాసెస్‌కి ప్రాధాన్యం ఇవ్వండి – ఫలితాలపై ఒత్తిడి తగ్గించండి:

చదువు అంటే మార్కులు కాదు, తెలియని వాటి గురించి తెలుసుకోవటం కొత్త కాన్సెప్ట్‌ల గురించి వివరంగా తెలుసుకోవడమేనని పిల్లల మనసులో నాటాలి.

మతిమరుపుగా చెప్పిన మూడు పదాలు, నాలుగు సమీకరణాల కన్నా – వాటిని అర్థం చేసుకున్న అనుభవం పిల్లలకు ఎక్కువకాలం నిలుస్తుంది.

మనం పిల్లలతో చేసే ప్రతి సంభాషణలో ఫలితాలపై కాకుండా, వారు ఎలా ప్రయత్నించారు అన్నదానిపై దృష్టి పెట్టాలి.

ఉదాహరణకు, పరీక్షలో తక్కువ మార్కులు వచ్చినా, ఇలా ప్రశ్నించండి –

“నువ్వు ఏం కొత్తగా నేర్చుకున్నావ్?”

“ఈసారి ఏమి తేడా జరిగిందో మనం చూద్దాం, సరేనా?”

ఇలాంటి ప్రశ్నలు పిల్లలలో భయాన్ని తగ్గించి, అర్థంతో చదివే అలవాట్లకు ఆహ్వానం ఇస్తాయి. వారు ఫలితాన్ని గౌరవించడానికంటే, తమ ప్రయత్నాన్ని గౌరవించేలా మారతారు. అదే అసలైన విజయం మొదలయ్యే దారి.

2. చిన్న చిన్న ప్రశ్నలకు విలువనివ్వండి – ఆసక్తిని ప్రేరేపించండి

పిల్లలు చిన్నతనంలో నుండి ఎన్నో ప్రశ్నలు అడుగుతుంటారు – “ఈ మేఘాలు ఎందుకు తేలుతాయి?” “నక్షత్రాలు కదలుతాయా?” “గురుత్వాకర్షణం లేకపోతే ఏమవుతుంది?”

అలాంటి ప్రశ్నలు మన శ్రద్ధను పరీక్షిస్తాయి, కాని వాటికి ప్రేమగా స్పందించడం వాళ్ళ భవిష్యత్తు ఆలోచనా విధానాన్ని తీర్చిదిద్దుతుంది. మనం చెప్పే ఒక్క మాట:

“వాహ్! ఈ ప్రశ్న నీకు ఎలా వచ్చిందీ చెప్పు?”

అంటే తెలుసుకోవాలి, నేర్చుకోవాలి అనే విత్తనాలని మీరు వారి మదిలో నాటడం జరుగుతుంది.

వారి అభిప్రాయం అడగండి. వారి ఊహలను ప్రోత్సహించండి. ప్రశ్నలు అడగడం కోసమే కాదు, ఆలోచించడం కోసమనే విద్యా వాతావరణాన్ని ఇంట్లో సృష్టించండి. అలా చేయడం ద్వారా, పిల్లలలో నేర్చుకోవాలి అనే తపన పెరుగుతుంది.

దీనికోసం ఎవరూ బలవంత పెట్టక్కర్లేదు ఏ లంచాలు అలవాటు చేయాల్సిన పనిలేదు. మనం వారిని ప్రశ్నించే విధానం మార్చుకుంటే సరిపోతుంది

3. చదువును వారి అభిరుచులకు అనుసంధానించండి – వ్యక్తిగత ఆసక్తుల ద్వారా మక్కువ పెంచండి:

ప్రతి పిల్లవాడికీ ప్రత్యేకమైన అభిరుచి ఉంటుంది – ఒకరికి కథలు ఇష్టం మరొకరికి డ్రాయింగ్ ఇంకొకటి క్రికెట్ మరి ఇంకొకరికి డాన్స్. కొద్దిగా ప్రయత్నిస్తే, ఈ ఆసక్తులని సరిగ్గా ఉపయోగిస్తే చదువుని వారికి తగ్గట్టుగా ఆకర్షణీయంగా మార్చవచ్చు .

ఉదాహరణకి, మీ పిల్లవాడికి క్రికెట్ అంటే మక్కువ ఉంటే – గణితం పాఠాలను స్కోర్ బోర్డుతో వివరించండి. కథలంటే ఇష్టమైతే, విషయాలను కథల రూపంలో చెప్పండి. ఇలా చదువును వారి మనసుకు దగ్గర చేయడం వల్ల, ‘నేర్చుకోవడం’ అన్న మాట ఇక భయపెట్టే పదంగా కాకుండా ఇష్టమైన పనిగా మారుతుంది.

పిల్లల వ్యక్తిత్వాన్ని గుర్తించి, దానికి సరిపోయే పద్ధతుల్లో పాఠాలను పరిచయం చేయడం – ఇది స్నేహభావంతో చదువు పట్ల ప్రేమను కలిగించడంలో గొప్ప సాధనం.

4. చదువును ఆటగా మార్చండి – ఆడుతూ పాడుతూ నేర్చుకునే అవకాశం ఇవ్వండి:

పిల్లల మనసు ఆటలో పడిపోతే ఎంతైనా నేర్చుకుంటుంది. అదే అవకాశాన్ని చదువులో కల్పిస్తే, వారు చదివే ప్రతిపాఠం జీవించగలుగుతారు.

ఉదాహరణకి:

• గణితం రాకపోతే కిచెన్‌లో కలిపే మజ్జిగ సూత్రాలతో మెజరింగ్ గేమ్స్ ఆడండి
• భాషాబోధ కోసం ఆడియో డ్రామాలు, అక్షర జంప్ గేమ్స్ ఆడించండి
• చరిత్ర చదువుతుంటే టైమ్‌లైన్ పజిల్స్, పాత్రల డైలాగ్ రోల్ ప్లేలు చేయించండి

ఇలా చదువును ఆటలా మార్చినపుడు పిల్లలు ఒత్తిడితో కాదు, ఉత్సాహంతో పుస్తకాన్ని తెరుస్తారు. ఆడుతూ నేర్చుకోవడం అనేది మానసిక ఎదుగుదలకు అత్యంత సహజమైన మార్గం.

5. ప్రతిరోజూ ‘నేడు నేర్చుకున్నది ఏమిటి?’ అనే సంభాషణ మొదలుపెట్టండి:

పరీక్షల ముందే చదవడం అనే అలవాటు తప్పి చదవడం అనేది ఒక జీవనశైలిగా మారాలి అంటే, ప్రతిరోజూ ‘ఏమి కొత్తగా నేర్చుకున్నావ్?’ అనే ప్రశ్న అడగడం ప్రారంభించండి.

ఈ చిన్న ప్రశ్న వల్ల, పిల్లలు తమ దైనందిన జీవితాన్ని పరిశీలిస్తూ, చిన్న విషయాలను కూడా అర్థంగా స్వీకరించాలనే అలవాటు పెరుగుతుంది. ఇది వారి జ్ఞాపకశక్తిని పెంపొందించడమే కాక, ఆత్మనిరూపణకు, విశ్లేషణా దృక్పథానికి పునాది వేస్తుంది.

చిన్న టిప్: వారిని అస్తమానం కరెక్ట్ చేస్తూ ఉంటే వాళ్ళను నేర్చుకోవాలి అని తపన చచ్చిపోతుంది. మీ పిల్లలు ఏదైనా తప్పు చెప్తే దాన్ని వెంటనే కరెక్ట్ చేయకుండా బాగా గమనించావు కానీ ఇంకొంచెం సరిగా గమనించావా అని అడగండి. దానితో వారిలో నేర్చుకోవాలనే ఉత్సాహం బలపడుతుంది.

6. ఇంటి వాతావరణం చదువుకు అనుకూలంగా ఉండాలి – ప్రశాంతత, ప్రోత్సాహం అవసరం:

పిల్లలు బాగా చదవాలంటే పుస్తకాలు మాత్రమే కాదు, ఓ శాంతమైన వాతావరణం, ఓ ఉత్సాహపూరితమైన మాట కూడా అవసరం. ఇంట్లో చదువును గౌరవించే భావన ఉంటే, పిల్లలు కూడా సహజంగానే దాని పట్ల ఆసక్తిగా మారతారు.

కొందరికి పాటల మధ్య కాన్సన్ట్రేషన్ వస్తుంది, మరికొందరికి నిశ్శబ్దం కావాలి – వారి స్టైల్‌ను గౌరవించండి. వారి చదువుకునేందుకు మీ ఇంట్లో ఒక ప్రశాంతమైన ఆ ప్రదేశాన్ని గుర్తించండి అది వాళ్ళకి సెపరేట్గా ఉంచండి.

అలాగే, “నీ ప్రయత్నం నన్ను గర్వపడేలా చేసింది”, “నీ కష్టమే నీ విజయానికి పునాది” వంటి మాటలు పిల్లల ఆత్మవిశ్వాసానికి కిరీటాలు. పిల్లల చదువు ప్రయాణంలో మనం వారికో గైడ్ కాకపోయినా, ఒక మంచి మెంటర్ అయితే సరిపోతుంది!

7. ఓడిపోవడాన్ని సాధారణంగా చూడమని నేర్పండి – ప్రయత్నమే నిజమైన విజయం:

పిల్లలు ఒక్కోసారి ఓటమిని సవాలుగా కాక, తలదించుకునే విషయంలా భావిస్తారు. ఇది చదువుపై ఆసక్తిని తగ్గించే ప్రధాన కారణం. మనం తల్లిదండ్రులుగా చెప్పాల్సింది – “ఓడిపోవడం తప్పు కాదు, ఆగిపోవడమే అసలైన ఓటమి.”

మీ పిల్లవాడు పరీక్షలో తక్కువ మార్కులు తెచ్చినా, ప్రాజెక్ట్ వర్క్‌లో గెలవకపోయినా – “ఇది నీకు ఇంకొకసారి ప్రయత్నించే అవకాశం” అనే నమ్మకాన్ని ఇవ్వండి. ఈ విధంగా, వారు పూర్తి ప్రదర్శనకు కాదు, నిజమైన శిక్షణకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం నేర్చుకుంటారు.

పిల్లలకు నేర్పాల్సిన గొప్ప గుణాలలో ఒకటి – సహనం, పట్టుదల, తిరిగి లేవాలనే తపన. ఇది ఒకసారి బలపడితే, విద్య అనే మార్గం వారికి ఎప్పటికీ స్నేహితమే అవుతుంది.

పిల్లల్లో చదువుపై ప్రేమ పెంపొందించడంలో తల్లిదండ్రుల పాత్ర

ఒక మంచి ఉపాధ్యాయుడు ఒక తరగతిని ప్రభావితం చేస్తాడని అంటారు. కానీ, ఒక మంచి తల్లిదండ్రి – పిల్లల జీవితాన్నే మారుస్తారు. పిల్లలు ఎంత సమయాన్ని పాఠశాలలో గడిపినా, వారి అభిరుచులు, ఆలోచనా ధోరణి, చదువుపై దృక్పథం ఎక్కువగా ఇంటి నుంచి వస్తుంది.

పిల్లల ముందర చదువును మనం ఎలా చూస్తున్నామో, వారూ అదే దృష్టితో చూస్తారు. మనం వారి జిజ్ఞాసను ప్రోత్సహిస్తే, వారు ప్రశ్నించడానికి భయపడరదు. మనం నేర్చుకోవడం జీవితాంతం కొనసాగే ప్రక్రియ అని ప్రాక్టికల్‌గా చూపించగలిగితే, వారు చదువును విసుగు కాకుండా, సాహసంగా చూస్తారు.

తల్లిదండ్రుల ప్రోత్సాహం, మాటల శక్తి, మరియు మన వాతావరణం – ఇవన్నీ కలిసి చదువుపై పిల్లల ప్రేమకు బీజాలవుతాయి. పిల్లల చదువు ప్రయాణంలో మనం పక్కన నడుస్తున్నామనే భావన, వారికి దారి కనిపించే వరకు అవసరమయిన కాంతిగా మారుతుంది.

(వచ్చే వారం మరో టాపిక్‌తో కలుద్దాం)