[‘మీలో’ అనే అనువాద కథని అందిస్తున్నారు రంగనాథ రామచంద్రరావు. కన్నడ మూలం – కావ్య కడమె.]
అతని పేరు ‘మీలో’ కాదు. ఆ తర్వాతా చాలా ఆలస్యంగా అతనికి నేను ఇచ్చిన నామధేయమది. అతను అతనో ఆమెనో అన్నది కూడా నాకు తెలీదు. అతని వర్గంలో ఆ వ్యత్యాసం ఉందో లేదో ఎవరికి తెలుసు. అయితే ‘అది’ అని పిలవటానికి, ఇప్పుడు, ఎందుకో మనస్సు అంగీకరించటం లేదు. అతన్ని ప్రాణిగానో, నిర్జీవ వస్తువుగానో చూసి నా నుంచి పూర్తిగా వేరుపరచడం నాకు సాధ్యంకాని మాట.
‘మీలో’ నాకు కనిపించటం పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియాలోని యూలిన్నప్‌ అనే ఊరిలో. సాహిత్యపు గొప్పదనంలో నమ్మకమున్న అక్కడి ఒక ధనికుడు ఒక రిసార్ట్‌లో మూడు రోజుల సాహిత్య శిబిరాన్ని ఏర్పరిచి ప్రపంచంలోని సమస్త దేశాల, భాషల నుంచీ ఒక్కొక్క అతిథిని ఎంపిక చేశారు. భారత్‌ విషయం వచ్చినపుడు మాత్రం ఏ భాషా రచయితను ఎంపిక చేయాలని వాళ్లు కంగారుపడ్డారని నాకు అటు తర్వాత తెలిసింది. ఇప్పటికే ఇంగ్లీషులో పుస్తకం ప్రచురించి పేరుపొందిన నా బాల్య స్నేహితురాలు స్నేహను ఈ శిబిరానికి ఎంపిక చేశారు. భారతీయ భాషలో రాసేవారి పేరు అడిగినపుడు ఆమె నా పేరును సూచించింది. ఇప్పుడిప్పుడే కన్నడలో రాయటం ప్రారంభించిన నేను ఆమె స్నేహం పుణ్యమా అని ఈ శిబిరానికి ఇలా వెళ్లవలసి వచ్చింది.
ఆస్ట్రేలియా-రిసార్ట్‌-సాహిత్యం అనే శబ్దాలను ఒకే వాక్యంలో విన్నప్పుడు ఇంట్లో ప్రమోద్‌ ముఖం మాడ్చుకుని కూర్చున్నప్పటికీ రెండేళ్ల ‘తన్మయనూ తోడుగా తీసుకుని వెళ్లవచ్చట’ అని నేను చెప్పిన వెంటనే కాస్త తేలికపడ్డట్టు కనిపించాడు. ‘చిన్న పిల్లలున్న తల్లులు ఈ అవకాశం నుంచి వంచితులు కాకూడదని పిల్లలను చూసుకోవటానికి తాత్కాలికంగా ఓ డే-కేర్‌ను రిసార్ట్‌లోని ఒక గదిలో తెరుస్తారు’ అని పెద్ద అక్షరాలతో ప్రకటించిన ఈమెయిల్‌ను నేను చూపించినప్పుడు మరింత సంతోషపడ్డాడు. “ఇంత తొందరగా తన్మయ పాస్‌పోర్ట్‌ చేయించి పెట్టినందుకు ఉపయోగపడింది చూడు” అని పదేపదే అన్నాడు. “మరి నువ్వు పాస్‌పోర్ట్‌ చేయించడమే వద్దన్నావుకదా? ఇప్పుడు చూడు ఏమైందో?” అని అకారణంగా సంతోషపడ్డాడు. ఈ పూర్తి అధ్యాయంలో పిల్లవాడి మొదటి విదేశీ ప్రయాణమే గొప్ప విషయమై ఒక్కసారి కూడా అతను సాహిత్య శిబిరం విషయాన్ని ప్రస్తావించకపోవటం చూసి నాకు కాస్త బాధ వేసింది.
ఆ ‘చేదు’ ఈ ప్రయాణం అంతటా చిన్నగా మిగిలిపోయినప్పటికీ, మా విమానం ఆస్ట్రేలియాలోని పెర్త్ ఏర్‌పోర్ట్‌లో దిగగానే నేను ప్రసన్నురాలినయ్యాను. సెప్టెంబర్‌ నెలతోపాటు ఈ ఊరు వసంత ఋతువును ఆహ్వానిస్తోంది. కిటికి పక్కనున్న సీటులో పువ్వులా కూర్చున్న తన్మయ లేత గులాబీ, నేరెడు రంగుల పువ్వులను కళ్లల్లో నింపుకుంటున్నాడు. గతరాత్రి ప్యాక్‌ చేసుకునేటప్పుడు ‘మీలో’ను కూడా తీసుకుని వెళదామని పట్టుబట్టాడు.
ఎప్పుడో ఒకసారి ఉల్లాసంగా ఉన్నప్పుడు ఒక తెల్లరంగులోని పత్తితో చేసిన పెద్ద తలదిండుకు ఎర్రటి రిబ్బనుతో కళ్లు, ముక్కు, నోరును కుట్టియిచ్చాను. ఆ దిండును చూడగానే తన్మయ తనంతే పెద్దగా ఉన్న ఆ తలదిండును కౌగిలించుకుని “మీలో, మీలో” అని గంతులేశాడు. “ఏమిటీ మీలో?” అని అడిగితే, “వీడి పేరు మీలో” అని ఆ తలదిండును చూపించి మరింతగా గంతులు వేశాడు. వీడు స్వతంత్రంగా పేరు పెట్టేటంత పెద్దవాడయ్యాడుకదా అని గర్వపడినా, తర్వాత వాడు ఎక్కడంటే అక్కడ ‘మీలో’ కావాలి అన్నప్పుడు ఎందుకైనా ఆ రిబ్బనుతో కుట్టియిచ్చిన మూర్ఖమైన పని చేశానా అని పశ్చాత్తాపం కలిగింది.
ఆస్ట్రేలియా ఫ్లయిట్‌ ఎక్కడానికి వెనుకటి రోజున ‘మీలో’ను తీసుకుని వెళ్లాల్సిందేనని తన్మయ రాద్ధాంతం చేసినపుడు మాత్రం నేను ఊరకుండలేకపోయాను. సాహిత్య శిబిర ప్రారంభోత్సవానికి మన దేశ సాంస్కృతిక దుస్తులు తొడుక్కోవాలి అనే అభ్యర్థన ఉండటం వల్ల ఒకటి రెండు చీరలనూ ప్యాక్‌ చేసుకోవటం వల్ల లగేజు నిండిపోయింది. ఇంకా ఈ తలదిండును మోసుకునిపోయి అక్కడంతా నవ్వులపాలు కావడం నాకు సుతారం ఇష్టం లేదు. తన్మయ ప్రయాణం అంతటా రాద్ధాంతం చేసి ఫ్లయిట్‌లో ప్రయాణికుల కోపానికి గురిచేశాడు.
ఇప్పుడు ఫ్లయిట్‌ అటెండెంట్‌ ఇచ్చిన చిప్స్‌ తింటూ నవ్వుముఖంతో కూర్చున్నవాడిని చూసి అబ్బా ప్రస్తుతం మరిచిపోయాడుకదా అని నాకు సంతృప్తి కలిగింది.
***
పెర్త్ ఏర్‌పోర్ట్‌ నుంచి యూలిన్నప్‌ ప్రాంతానికి మూడు గంటలు ట్యాక్సీలో వెళ్లాలి. కుడివైపున సముద్రం. ఎడమకు అరణ్యానికి వెళ్లే దారి సంతోషాన్ని ఇచ్చింది. దారి మధ్యలో తన్మయ అర్జెంట్‌గా బాత్‌రూమ్‌కు వెళ్లాలని చెప్పకుండా ఉండాలి దేవుడా అని అనుకునేటంతలో యూలిన్నప్‌ చేరాం.
ట్యాక్సీ దిగగానే ఎక్కడ వుండిందో స్నేహ పరుగున వచ్చి కౌగిలించుకుంది. “మొత్తానికి వచ్చి నా మర్యాద కాపాడావు కదా, ఇదేమిటి నీ భర్త మినియేచర్‌ బొమ్మను పట్టుకుని వచ్చావు కదా” అని తన్మయ బుగ్గలు పిండింది. ఆమే ముందుగా నడుస్తూ మమ్మల్ని లోపలికి తీసుకుని వెళ్లింది.
ప్రధాన ప్రవేశ ద్వారం నుంచి రిసార్ట్‌ భవనం కాస్త దూరంగానే ఉంది. అడవి మధ్యలోనే ఉన్నప్పటికీ చుట్టూ కంచె వేసి లోపలి పచ్చదనాన్ని మాత్రం చక్కగా తీర్చిదిద్దారు. కొన్ని చిన్నచిన్న కాటేజులు పౌరాణిక సినిమాలోని ఋషుల కుటీరాన్ని పోలుతున్నాయి. మధ్యన ఒక పెద్ద భనవం ఉంది. అక్కడే రిసార్ట్‌ ప్రధాన కార్యాలయం, సభామంటపం ఉన్నాయి. ఆ సభాభవనంలోనే మూడు రోజులపాటు మా సమావేశం జరగబోతోంది. నిర్జనంగా ఉన్నప్పటికీ మొత్తం నిర్మాణానికి ఒక ఘనత ఉంది.
లోపలికి దూరాక అక్కడ రచయితల గుంపే చేరివుంది. ఇంగ్లీషు, స్పానిష్‌, మ్యాండరిన్‌, అరబిక్‌, రష్యన్‌, పోర్చుగీసుతోపాటు సుమారు ఇరవై మంది కలకలంతో మొత్తం వాతావరణం కోలాహలంగా ఉంది. అందరూ ముప్పయి నుంచి నలభై ఏళ్ల వయసువారు. ఒకరిద్దరు వచ్చి పరిచయం చేసుకున్నారు. తన్మయ అప్పటికే తన వయసువారితో చిరునవ్వులు పంచుకుంటున్నాడు.
రిజిస్ట్రేషన్‌, భోజనం ముగించి, కాస్సేపు కుసుకుతీస్తే చాలని నాకు అనిపించింది. కొడుకుతో ఇరవైనాలుగు గంటల ప్రయాణం వల్ల అలసట కమ్ముకుంది. నాకూ, స్నేహాకూ ఒకే గది ఇచ్చారు. కావలసినంత పెద్దదైనా ఆ గదిలో నేలకు చెక్క పలకలను అమర్చారు. గోడలు కర్ర మొద్దులతోనే నిర్మాణమయ్యాయి. పక్కనున్న మంచంలో ఉన్న స్నేహ మాట్లాడాలనే ఉత్సాహం చూపించినా, ఇంకా మూడు రోజులు కలిసే ఉంటాంకదా, కావాల్సినంత మాట్లాడుకోవచ్చు అని ముసుగుతన్ని పడుకున్నాను.
మా శబ్దానికి అప్పటికే నిద్రలో ఉన్న తన్మయ పక్కకు తిరిగాడు.
మరుసటి ఉదయపు ప్రారంభోత్సవానికి తయారై తన్మయను డే-కేర్‌ కోసం ఏర్పాటు చేసిన కాటేజ్‌ నెంబర్‌ ఆరులో వదిలి ప్రధాన సభామందిరానికి తరలినప్పుడే మొదటిసారి చూశాను. చూశాను అనటం కన్నా అనుభవానికి వచ్చింది అంటే సరిపోతుందేమో. నేలకు దుప్పటి కప్పినట్టున్న నేరేడురంగు పువ్వుల మీద అడుగులు వేసి నడిచేటప్పుడు గబుక్కున వెనుక నుంచి, ఎడమ నుంచి కుడికి టిక్‌ టిక్‌ టర్ర్‌.. మని ఏదో కదిలిపోయినట్టు అనిపించింది. మొదట అది నా అడుగుల చప్పుడే అనుకున్నాను. ఆనాటి కార్యక్రమానికి ఇప్పుడంతా ఫ్యాషన్‌లో ఉన్న పొడుగు చేతుల రవిక తొడుక్కుని, కుంకుమ రంగు చీర కట్టుకున్నాను. హైహీల్‌ చెప్పులు వేసుకుని నడుస్తున్నప్పుడు చిమ్మే చీర కుచ్చెళ్లు సరసరమని సద్దు చేస్తున్నాయి.
అయితే ఆ శబ్దం నా చీరవల్ల వచ్చింది కాదని నాకు మరుక్షణమే అర్థమైంది. చిన్న పిల్లలు ఆడుకునేటప్పుడు గోలీకాయను నేలమీద దొర్లించేటప్పుడు కలిగేలా భారమైనటువంటి, అయితే దొర్లిన దిక్కును స్పష్టంగా వేలుపెట్టి చూపించగలిగే శబ్దమది. ఇక ఐదు నిముషాల్లోనే కార్యక్రమం మొదలవుతుందనే తొందరలో గబగబా నడుస్తునే ఒకసారి కుడివైపుకు చూపులు సారించాను.
అక్కడంతా నీలం, గులాబీ, కుంకుమ పువ్వు రంగులోని చిన్నచిన్న మొక్కలు, పొదలు మాత్రమే ఉన్నాయి. ప్రత్యేకమైనది ఏదీ కనిపించక ముందుకు తిరిగినదాన్ని ఒక్కసారిగా దిగులుతో ఆ దిక్కువైపే మరొకసారి తదేకంగా చూశాను.
అప్పుడే అది కనిపించింది. పువ్వుల పొదలతో ఒక్కటై నిలుచోని ఉండటం వల్ల మొదటిసారి నా దృష్టిలో పడలేదు. సుమారు ఒక అడుగు పక్షి. మొదటి చూపుకు గుడ్లగూబను పోలుతున్నట్లు కనిపించింది. అయితే రంగు మాత్రం అచ్చమైన ఎరుపు. ఒంటిమీదంతా ఇంగ్లీషు లోని ‘వి’ ఆకారపు నలుపు రంగు గీతలు ఉన్నాయి. సరిగ్గా దేహం మధ్యభాగంలో గీతను లాగినట్లు కేంద్రం నుండి చెవుల వరకు ఆ గీతలు బయటికి చాపుకుని వున్నాయి. అంతే అయివుంటే నిర్లక్ష్యం చేసి వెళ్లిపోయేదాన్నేమో?
అయితే ఆ కళ్లు! పక్షి లోకానికి అరుదైన ఆ కళ్లు అరక్షణం నన్ను తటస్థపరిచాయి. శాంతంగానూ, అమాయకంగానూ కనిపించిన ఆ చూపును నేను ఎన్నటికీ మరవటానికి సాధ్యం కాదేమో. మధ్యలో అది ఒకసారి కనురెప్పలు ఆర్పినపుడు అంతటి హడావుడిలోనూ దాని మెరుస్తున్న నల్లరంగు కనురెప్పలు నా దృష్టికి వచ్చాయి. జగత్తులోని మరొక పక్కనున్న ఈ భూఖండానికి వచ్చి ఎలాంటెలాంటి నూతన ప్రాణులను చూసినట్లయిందికదా అనే ఆశ్చర్యంతోనే సభామందిరం లోపలికి వెళ్లటానికి మొదలు మరోసారి అదే దిక్కు వైపు కళ్లు తిప్పాను.
అప్పుడే ఆ ఆశ్చర్యకరమైన సంఘటన సంభవించింది. నేను తిరగటం చూసిన వెంటనే తర్వాతి ఐదు సెకండ్లలో సర్రుమని గోలి కాయ దొర్లించిన శబ్దం చేస్తూ అది నేను ఉన్నచోటికి వచ్చేసింది. అయితే దాని కళ్లు నన్నే చూస్తున్నాయి. అప్పుడే అది ఎగిరే పక్షి కాదనే అనుమానం నన్ను వేధించింది. అది ఊగుతూ వస్తున్నప్పుడు పెంగ్విన్‌ పక్షిని పోలుతున్నట్లు ఉందని గుర్తించాను. కానీ పెంగ్విన్‌లా నిదానం కాదు. దీని నడక పాములా వేగంగా ఉంది.
అది వచ్చిన వేగానికి గాలి వణికి గడ్డి చీలినట్టు శబ్దమైంది. నాకు తెలియకుండానే నేను ఒక అడుగు వెనక్కు వేసి నిలుచున్నాను. ఎదురు చూడకుండా ఉన్నప్పుడు ఎవరైనా ఒక్కసారిగా ‘బుహ్’ అన్నప్పుడు ఉలిక్కిపడేలా నేను ఒక్క క్షణం సమతౌల్యాన్ని తప్పాను. గుండె దడ దడ కొట్టుకోవడం అర్థమవుతోంది.
అది దగ్గరికి రావడం చూసి నేను వేగంగా మెట్ల దగ్గరికి వచ్చాను. రెండు మెట్లు ఎక్కితే సభామందిరపు తలుపు. నాకు ఇంతగా షాక్‌ను కలిగించిన విషయం ఏమిటంటే దగ్గర నుంచి చూసినప్పుడు దాని ఎత్తు సుమారు రెండు అడుగులు ఉంది. నా కళ్లే నన్ను మోసం చేశాయేమో అన్నట్లు అయిదు నిమిషాల క్రితం నా మోకాలు వరకు మాత్రమే ఉన్న ఈ పక్షి ఇప్పుడు నా మోకాలు దాటిపోయే వరకు పెరిగింది. విశాలమైన కళ్ళు, ఇక ఒంటి మీద ఉన్న ‘వి’ ఆకారపు గీతల కారణంగా దాని ముఖం నవ్వుతున్న భావనను కలిగిస్తుంది. అది నా మీద ఎగురుతుందేమో అనేటంతగా దగ్గరికి వచ్చినప్పుడు ఏమి చేస్తున్నానో అనే అవగాహన లేకుండా ‘ఏయ్‌ ఏయ్‌’ అంటూ తొందరగా సభామందిరపు తలుపు తెరిచి లోపలికి వెళ్లి తలుపు మూశాను.
లోపల కార్యక్రమం అప్పటికే మొదలైంది. నేను తలుపు వేసిన చప్పుడు వల్ల ముఖ్య అతిథులతోపాటు సభికులందరూ ఒకసారి నా వైపు ముఖం తిప్పారు. ఇలాంటి చోటికి వచ్చినప్పుడు నా మర్యాదతోపాటు మన దేశ, భాష గౌరవాన్ని కాపాడవలసిన అనివార్యత గుర్తుకొచ్చి కాస్త సంకోచం కలిగింది. చిన్నగా సారీ చెప్పి దగ్గర్లోని కుర్చీలో కూలబడ్డాను. ఆ తర్వాత అరగంట శిబిరం డైరెక్టర్‌ ఏమి చెప్పారు, అతిథుల ఏ మాటకు సభికులందరూ చప్పట్లు కొట్టారు, ఎందుకు నవ్వారు అనే విషయాలంతా నా మొదడులో అచ్చుకాలేదు.
మధ్యాహ్నం భోజన సమయంలో పక్కన కూర్చున్న స్నేహతో ఈ విషయం ప్రస్తావించాను. ఎర్రటి రంగు, గుడ్లగూబ ముఖం, పెంగ్విన్‌లాంటి దేహం, పాము వేగం, మునిషి కళ్లు, అనే వివరాలు వినగానే మాకు ఎదురుగా కూర్చున్న ఫ్రాన్స్‌కు చెందిన క్హలెట్‌, నైజిరియాకు చెందిన టేమి కూడా ఆసక్తి చూపించారు.
“ఏమిటి చూస్తూ చూస్తుండగానే ఒక అడుగు పెరిగిపోయిందా?”
“రెప్పలు కొట్టటం చూశావా? అలా పక్షులు రెప్పలు కొట్టవు కదా?”
“అరదుగా కొడతాయట”
“అయితే పక్షి కాదంటోందికదా. పాములా ఉందంటుంది. పడగ ఉందా?”
“గోలికాయ దొర్లినట్లు అంటే ఏమిటి? ఇంతకూ గోలి అంటే ఏమిటి? ముందు ఆ విషయం చెప్పు?”
మధ్యలో స్లోవాకియాకు చెందిన ఏడ్రియానా వచ్చి నా చీర తాకి చూసి, “ఈ శాలువా చాలా బాగుంది. ఎక్కడ తీసుకున్నావు?” అని అడిగింది.
తీయటి గుమ్మడికాయతో తయారుచేసిన పంప్కిన్‌ సూప్‌, వెజెమైట్‌ అనే చట్నీ పూసిన టోస్ట్‌తోపాటు ఆవిరిలో ఉడికించిన పీతలు, చివరలో లామింగ్టన్‌ అనే కేకు వడ్డించారు. దానితోపాటు బుష్‌ టీ అనే చాయ్‌ రుచిగా ఉంది.
భోజనం ముగించి నేను నీళ్లు తాగడానికి వెళ్లినపుడు సియటల్‌ నుంచి వచ్చిన శామ్యూల్‌, “అన్నట్టు దానికి తల మీద బంగారపు రంగులో కిరీటం లాంటిది ఉందట. అవునా?” అని అడిగినపుడు నాకు ఈ వార్త చెవి నుంచి చెవికి దాటుతూ పొందిన కొత్త స్వరూపపు అవగాహన కలిగింది. “లేదు లేదు, అలా ఏమీ లేదు” అని నేను నిర్లక్ష్యం చేసినా శామ్యూల్‌ స్వరంలో ఒక రకమైన అపహాస్యపు మొన ఉందేమో అనే అనుమానం నాలో కలిగింది.
అంతలో పొడుగు జుట్టు, పదునైన కళ్ల, సొట్టలుపడ్డ బుగ్గల యువకుడొకడు వచ్చి “నువ్వు ఏమి చేస్తున్నావో నాకు అర్థమైంది” అన్నాడు. వేసవిలోని ఒక సొగసైన సాయంత్రం స్వచ్ఛందంగా వికసించి నిలుచున్న చెట్టులో రెండాకుల రాపిడి వల్ల మాత్రమే ఏర్పడగలిగే మార్దవం అతని కంఠంలో ఉంది. అంత దగ్గర్లోని అతని స్వరం, సాన్నిధ్యం నన్ను కలవరపరిచింది. ఒక్క అడుగు వెనక్కు జరిగి నిలుచుని కుదుటపడి అన్నాను –
“సారి మీ పరిచయం కలగలేదు”
“లార్స్‌, సిసిలి నుంచి. ఐయామ్‌ ఎ పొయట్‌”
“ఏమిటి తెలిసింది అన్నారు?”
“అదే నువ్వు ఏం చేస్తున్నావో అది. ఈ రోజు అతిథిగా వచ్చిన ప్రొఫెసర్‌ మార్టిన్‌ చెప్పారు కదా. ఒక ఆకృతిని కల్పించుకుని, తర్వాత దాన్నే నిజమని నమ్మి రాయాలని. అదేకదా నువ్వు ఈ పక్షి కథతో సృష్టిస్తున్నది”
అతని స్నేహమయ దృష్టి ఇంకా ఏదేదో చెప్పటానికి తపిస్తున్నాయి.
“నాన్‌సెన్స్‌, వై వుడ్‌ ఐ డూ దట్‌”
చిరునవ్వుతో చెప్పినప్పటికీ ఇతని నుంచి వీలైనంత దూరం ఉండాలని నిర్ణయించుకున్నాను. ఇలాంటి చనువుల సుఖంలో దూకడం సులభం. తర్వాత బయటికి రావడానికి తిప్పలు పడాలి.
ఇంతకీ కారణమే లేని నాకు అంత అబద్ధం చెప్పాల్సి అవసరమే కనిపించలేదు. ఎంత మత్తులో ఉన్నప్పటికీ, అరనిద్రలో ఉన్నప్పటికీ కల్పన-వాస్తవాల అంతరం స్పష్టంగా నాకు తెలుస్తుందనే దృఢమైన నమ్మకం నాకుంది. ఇలా నా పరిధి లోపలికి దూరి నన్నే వ్యతిరేకించటానికి ప్రయత్నించిన లార్స్‌ పట్ల అసంతృప్తి కలిగింది.
మధ్యాహ్నపు సెషన్‌లో ప్రపంచంలోని వేరు వేరు సమయాలలో ఎగిరి వచ్చినందుకో, భోజనపు భారానికో అందరూ ఆవులిస్తూ కాలం గడిపాం. మాలోనే కొన్ని గుంపులను ఏర్పరిచి ఇంకొకరు రాసిన కథను మేము రాస్తే ఎలా రెండు కథలూ విభిన్నంగా రూపొందుతాయోనని ఒక ఆసక్తికరమైన ప్రయోగం నడిచింది.
డే-కేర్‌ నుంచి తిరిగొచ్చిన తన్మయ కూడా సంతోషంగా ఉన్నాడు. రాత్రి పడుకునే వరకూ రంగుల కాగితాలను పెట్టుకుని చుట్టి తెరిచి, మడచి వాటితో రకరకాల జంతువులను, పక్షులను రూపొందిస్తున్నాడు. నేను అంతర్జాలంలో ఆ పక్షి వివరాలు ఇచ్చి దాని పేరు తెలుసుకోవటానికి ప్రయత్నించాను. అయితే సఫలం కాలేదు.
తెల్లవారుజామున కొంచెం తొందరగా తన్మయను వదిలి స్నేహను తోడుగా ఉంచుకున్నాను. అది మళ్లీ కనిపిస్తే ఆమెకూ చూపించాలని. అయితే రూము నుంచి సభామందిరానికి వచ్చే దారిలో పాత స్నేహితులు, బాల్యం, టీచర్లు, సహచరులు, మా ఇద్దరి జీవితాలూ వేరవటం గురించి.. అన్ని విషయాల గురించి మాట్లాడుతూ ఆ పక్షి విషయమే మరిచిపోయాను. మెట్ల దగ్గరికి వచ్చినపుడే నాకు మళ్లీ ఆ విషయం గుర్తుకొచ్చింది.
“స్నేహా, ఇక్కడే చూడు. అక్కడి నుంచి నేను నడిచి వచ్చేటప్పుడు..” అని మొదటి నుంచి సాభినయంగా మొదలుపెట్టాను. అయితే ఆమెకు ఇందులో కొంచెం ఆసక్తి ఉన్నట్లు కనిపించలేదు.
“పోనీలే వదిలెయ్‌. ఏదో పక్షి. ఎక్కడికో ఎగిరిపోయి వుండొచ్చు. ఎందుకో నీ గత జన్మలోని లవర్‌ అనే విధంగా చెబుతున్నావు?”
“అలా కాదు, దాని కళ్లు..”
“సరిపోయింది. ఓయ్‌ రాజకుమారి, రా వెళదాం” అని నన్ను లోపలికి తోయటమే కాకుండా కవిరత్న కాళిదాసు సినిమాలోని “సదా.. కణ్ణల్లి..” పాటను హమ్‌ చేయసాగింది.
ఉదయపు సెషన్‌లో షేక్స్‌పియర్‌ ‘ఎ లవర్స్‌ కంప్లయింట్‌’ అనే దీర్ఘ కవిత పఠనాన్ని ఏర్పాటు చేసుకోవటం జరిగింది. స్నేహ ఆ శీర్షిక వినగానే నన్ను చూసి కనుబొమ్మలు ఎగరేయటం చూసి ముఖం చిట్లించుకున్నాను. లోపల ఎక్కడో నేనే అతిగా ప్రతిస్పందిస్తున్నానేమో అని అనిపించినప్పటికీ మధ్యాహ్నం భోజనం తర్వాత రెండు నిముషాలు ఒక్కదాన్నే వెళ్లి బయట నిలబడి వచ్చాను.
సాయంత్రం క్లాసులో ఒక పెద్దాయన గ్రీకు పురాణాలలో వచ్చే శిల్పాల గురించి ఉపన్యాసం మొదలుపెట్టారు. ఒకే శ్రుతిలో ఉన్న మంద్ర స్వరానికి నాకెంత నిద్ర పట్టిందంటే రెండుసార్లు చెంపకు చేయి ఆనించిన భంగిమ పట్టు తప్పి ముఖం తూలిపోయింది. పక్కన ఉన్న స్నేహ కాలికొక దెబ్బ వేసి ‘వచ్చిన చోట మర్యాద పోగొట్టుకోవద్దు’ అన్నట్టు గుర్రుగా చూసింది. ఎక్స్‌క్యూజ్‌ చెప్పి బయటికి వచ్చాను. సభామందిరానికి ఆనుకునే ఉన్న చిన్న కిచెన్‌లో ఒక కప్‌ చాయ్‌ చేసుకుని అక్కడే ఉన్న ‘ఎక్సిట్‌’ అని రాయబడిన తలుపు తెరిచాను.
చల్లటి గాలికి వేడి వేడి టీ హాయిగా ఉంది. అక్కడి నుంచి నాలుగైదు మెట్లు దిగితే పర్వతారోహణకు వెళ్లటానికి దారి ఏర్పరిచారు. పక్కనే కట్టెలు పేర్చిపెట్టిన ఒక షెడ్‌ ఉంది. మాకు ఇచ్చిన గదిలో గోడకు వాడినటువంటి చతురస్రాకారపు పెద్ద చెక్క పలకలను అడ్డదిడ్డంగా పేర్చిపెట్టారు.
చుట్టూ నేలలోంచే చిమ్ముకుని వచ్చినట్లు పచ్చటి పచ్చిక ఉంది. సూక్ష్మంగా గమనిస్తే చెట్లలోని పచ్చరంగులో వేరు వేరు ఛాయలను గుర్తించవచ్చు. అక్కడ అప్పుడు వసంత ఋతువు నడుస్తుండటం వల్ల ప్రకృతి దత్తమైన ఒక రకమైన సంభ్రమపు వాతావరణం అన్ని వైపులా ఆవరించివుంది. ఒక్క మైలు దూరంలోనే ఉన్న సముద్రపు ఘోషను శ్రద్ధగా వింటే చెవుల్లో నింపుకోవచ్చు,
ఆశించకుండానే దొరికిన ఈ ఏకాంతాన్ని చాయ్‌ ఒక్కొక్క గుటుకతో పీల్చుకోసాగాను. దూరంలో దృష్టి సారించి కూర్చునివుండగా, అప్పుడే అవి మళ్లీ కంటపడ్డాయి. అవి అంటే ఆ కళ్లు. ఆ కళ్లు విశాలమై నన్నే తదేకంగా చూస్తూ రెండు ఫర్లాంగుల దూరంలో కూర్చున్న ఆ ఎర్రటి పక్షిది. విశ్రాంతిగా కూర్చున్న నా ఒళ్లు ఒక్కసారిగా ఉలిక్కిపడిరది. రక్షణ కోసమన్నట్లు లేచి నిలుచోని తలుపు పిడి తోస్తే అది లోపలి నుంచి లాక్‌ అయివుండటం చూసి మరింత భయం వేసింది.
వెనుకటి రోజు అనుభవంతో చెప్పాల్సి వస్తే నేను ఉన్న చోటికి రావడానికి దానికి పది సెకన్లు కూడా అవసరం లేదని అర్థమైంది. వెంటనే ఏదో ఒకటి ఆలోచించాల్సి వచ్చింది. పక్కన షెడ్‌లో ఉన్న చెక్కమొద్దుల వైపు నేను ముఖం తిప్పగానే సర్రున గోలికాయ దొర్లించిన సద్దు చేస్తూ అది నేనున్న దిశలో రాసాగింది.
‘ఏయ్‌, హా.. అయ్యో..’ అనే ఆక్రందన నా బుర్రలోంచి వెలువడినా నా గొంతులోంచి ఒక్క శబ్దమూ వెలువడలేదు. వెంటనే మెట్లెక్కి షెడ్డులోపలి రెండు పలకలమధ్య ఇరుకైన స్థలంలో దూరాను. చూస్తే ఇక్కడే ఉంది. నేను చేయి చాపితే స్పర్శకు దొరికేటంత దగ్గర్లో. దాని కళ్లు నా వైపే చూస్తూన్నాయి. ఒంటి మీదంతా ఉన్న ‘వి’ ఆకారపు గీతల నుంచి మొత్తం దేహం నవ్వినట్లు. సంతోషంతో తేలియాడినట్లు అనిపించింది. ఇదే మొదటిసారి అది పక్షి కాకపోవచ్చని, ఏదో జంతువు కావచ్చనే ఊహ ఏర్పడింది. ఒంటి మీద చేపకున్నట్లున్న మెరుపు చూసి జలచరమైనా కావచ్చని అనిపించింది. అన్నిటికన్నా ఆశ్చర్యమేమిటంటే ఇప్పుడది ఎత్తులో సుమారు ఐదు అడుగులు పెరిగిపోయింది. చూస్తూ చూస్తూవుండగానే ఇంకా ఎత్తుకు పెరుగుతుందేమో ఎవరికి తెలుసు.
పది రెట్లు పెరిగి నన్ను ఒకే గుక్కలో మింగివేయవచ్చు. లేదా పొడిచి పొడిచి తిని రక్తసిక్తమైన ఎముకలను మాత్రమే వదిలి వెళ్లవచ్చు. లేదా విష సర్పంలా కరిచి వెళ్లిపోతుందేమో.
వాతావరణంలో చిన్నగా చలి మొదలైనప్పటికీ నా దేహమంతా చెమటలు పట్టి తొడుక్కున్న దుస్తులంతా తేమగా మారాయి. నిలుచున్న చోటే ఒకసారి చెంపలు వాయించుకుని, అరచేతిని గట్టిగా గిల్లుకున్నాను. ఇది కల అయివుండాలి దేవుడా అని వేడుకున్నాను. ఊహూఁ , ఏమి చేసినా, అది ఇక్కడే నిలుచుంది. ఇంత దగ్గర్లో. తన్మయ, ప్రమోద్‌, దూరంలో ఉన్న అమ్మ.. అందరూ గుర్తుకొచ్చారు. ఎందుకైనా ఈ దరిద్రమైన ప్రాంతానికి రావడానికి అంగీకరించానో అనిపించింది. నమ్మని దేవుడికి మొక్కుకున్నాను. ఇదొక్కసారి కాపాడు. అక్కడికి వచ్చి కొబ్బరికాయ కొడతాను అని వేడుకున్నాను. అరవడానికి భయం. అది సద్దుకు బెదిరి ఇంకేమైనా చేస్తే.
అప్పుడే అది రెక్క విప్పింది. అరే! దీనికి రెక్కలు ఉండటం ఇప్పటి వరకు గమనించలేదుకదా అని ఆశ్చర్యం కలిగింది. ఆ రెక్కల్లో గబ్బిలంలా చర్మపు పొరలున్నాయి. చూస్తూ చూస్తుండగానే ఒక వైపు రెక్కను మాత్రం ఎత్తి నెమ్మదిగా, సుఖంలో గుండ్రంగా తిరగసాగింది. కళ్లను సగం మూసి, ఓ చేయి పైకెత్తి నృత్యం చేసే ఈ భంగిమ నాకు సూఫి నృత్యాన్ని గుర్తు చేసింది.
ఇదే సమయం అనుకున్నాను. అది తిరుగుతున్నప్పుడే మెల్లగా పలకల మధ్య నుంచి కదిలి షెడ్డు వెనక్కు సద్దు కాకుండా కదిలాను. మలుపు దాటగానే ఎన్నడూ పరుగెత్తనంత వేగంగా పరుగుతీశాను. మొత్తం రిసార్ట్‌ ప్రాంగణమంతా నిర్జనంగా ఉంది. ప్రధాన బిల్డింగ్‌లోని రిసెప్షన్‌ దగ్గరికి దూసుకుని వెళ్లి సోఫాలో దభాలున కూలబడినప్పుడు ఇంకా నా ఒళ్లంతా వణుకుతోంది. కళ్ల నుంచి నీళ్లు కారుతున్నాయి.
ఆ పూట సెషన్‌ తప్పించి కబుర్లు చెప్పుకుంటూ కూర్చున్న నలుగురు శిభిరార్థులు ఏమైందని నా చుట్టూ చేరారు. ఎవరో నీళ్లు తెచ్చి ఇచ్చారు. ఇంకెవరో వీపు నిమిరారు. వెక్కుతూనే అంతా చెప్పాను. ఈ వివరాలు విని వాళ్లకూ ఆశ్చర్యం కలిగివుండొచ్చు. రిసెప్షనిస్ట్‌ లోపలికి వెళ్లి మేనేజర్‌ను పిల్చుకొచ్చింది.
“కానీ మీరు చెబుతున్న జంతువును మేము ఎన్నడూ చూడనే లేదే. అడవి జంతువులు రాకుండా రిసార్ట్‌ చుట్టూ కరెంట్‌ కంచె వేయించాం”
“నేనెందుకు అబద్ధం చెబుతాను. నాకేమైనా పిచ్చి పట్టిందని అనుకుంటున్నారా?”
“లేదు, అలా కాదు మిస్‌. బయటి జంతువులు వచ్చే అవకాశం తక్కువ అని అన్నాను, అంతే. ఆ స్థలాన్ని చూపించగలరా?”
సరేనని వాళ్లందరిని వెంటబెట్టుకుని బయలుదేరాను. ఆలోపు సెషన్‌ ముగిసి, ఈ విషయం అంతటా వ్యాపించి నా వెనుక శిబిరార్థుల దండే బయలుదేరింది. వాళ్ల మాటల్లో, ప్రవర్తనలో అతిశయోక్తి ఉండటం చూసి, నాకు సంకోచం కలిగింది. నేను ఊహించినట్లే అది అక్కడ లేదు. అయితే తాగాలని నేను పెట్టిన కప్పు నుంచి చాయ్‌ చల్లిపోయి పొడుగ్గా ప్రవహించింది. చుట్టూ ఆ చాయ్‌లో అద్ది పెట్టినట్లుగా వృత్తాకారంలో కొన్ని ఎండిన అడుగుల గుర్తులున్నాయి.
“ఇక్కడ చూడండి. ఇక్కడే అది గుండ్రంగా తిరిగింది. ఇక్కడ దాని అడుగుల గుర్తులున్నాయి చూడండి” అని ఉత్సాహంతో అరిచాను. నా మాటలు అబద్ధం కాదని వాళ్లందరికి నిరూపించాలి. అంతేకాకుండా దాని ‘ఉనికి’ కేవలం మనస్సు భ్రమ కాదని స్వయంగా నాకు నేనే నిరూపించుకోవాలి.
ఆకుల్లా ఏర్పడిన దాని పాదాలను వాళ్లందరు కొద్దిసేపు ఆసక్తిగా గమనించినప్పటికీ ఆ రోజు ప్లాన్‌ చేసిన సైట్‌ సీయింగ్‌ కోసం వెళ్లిపోయారు. నాకు వాళ్లందరి మాటలు, కేకల నుంచి కాస్సేపు విరామం కావాలనిపించింది. గదికి వెళ్లి పడుకోవాలని అనిపించినా ఒక్కదాన్నే ఉండటానికి భయం వేసింది. స్నేహకు ఏమనిపించిందో, తానూ రావటం లేదని వాళ్లను మాత్రమే పంపింది. ‘ఉండనీలే వెళ్లిరా’ అంటే ‘అయ్యో చాలాసార్లు చూశానులే’ అంది.
***
మరుసటి రోజు సాయంత్రం ముగింపు సమావేశం తర్వాత అందరూ సభాభవనం బయటికి వచ్చి నిలుచోని పరస్పరం చిరునామాలు పంచుకుంటున్నారు. మరో రోజులో అందరూ ప్రపంచంలోని ఒక్కొక్క దిక్కులో ఎగిరి మా మా నివాసాలు చేరుకుంటాంకదా, ఇక్కడ ఇలా కలిసి ఉన్నవారు అనే ఆత్మీయమైన ఆశ్చర్యం వారి మాటల్లో ఉంది. తన్మయ డే-కేర్‌ కూడా ఆ రోజు తొందరగా ముగిసింది. లేత గులాబీ చొక్కాలో వాడు చాలా ముద్దుగా కనిపిస్తున్నాడు. వెనుకటి రోజున ‘అది’ ఆక్రమించాలన్నట్లు వచ్చి నిలుచున్నప్పుడు చెక్క పలకల మధ్యన తన్మయ మీద పుట్టిన ప్రత్యేకమైన ప్రేమవల్ల వాడు అడిగినా నేను కింది దిగడానికి వదల్లేదు. వాడి బుగ్గలకు ముద్దులు పెడుతూ ముద్దుచేస్తున్నాను. వాడు ఒకటి నుంచి పది వరకు లెక్క పెట్టి చివరికి తానే ‘గుడ్‌ జాబ్‌’ అని చప్పట్లు కొట్టి నవ్వినప్పుడు మరింత ప్రేమ పొంగింది. వాడి మెడలో ముఖం పెట్టి ‘పుర్రు’.. అని చప్పుడు చేసినప్పుడు, పొట్ట మృదువైన చర్మం మీద వేళ్లతో చక్కిలిగింతలు పెట్టి‘పోక్‌, పోక్‌’ అన్నప్పుడు ‘పోక్‌ పోక్‌ చాలు’ అని మరింతగా కేకలు వేసి నవ్వుతున్నాడు.
చుట్టూ చిన్నచిన్న గుంపులలో నిలుచున్న స్నేహితులు గమనిస్తుండవచ్చు అనే స్పృహ నాలో మరింత ఉత్సాహాన్ని నింపింది. అయితే వాళ్లు చూస్తున్నారో లేదో తెలియదు. ఒక జంట కళ్లు మాత్రం మమ్మల్నే తదేకంగా చూస్తున్నాయి.
అదిగో ఆ దూరంలో ఒక బల్ల మీద పుస్తకాలను అమ్మకాలకు పెట్టారు. ఆ బల్ల కింది చట్రంలో హఠాత్తుగా ‘దాన్ని’ చూసి, బెదరిపోయాను. అది మోసపోయినట్లు, దుఃఖాన్నే మోసుకున్నట్లు నన్నూ, తన్మయనూ తదేకచిత్తంతో చూస్తూ మొండిపట్టులో ఉన్న బాలుడిలా నిలబడిపోయింది. నాకు గొంతులోంచి మాటలే వెలువడక తన్మయను గట్టిగా అదిమి పట్టుకున్నాను.
విచిత్రమేమిటంటే అది ఇప్పుడు రెండు అడుగుల కన్నా పొట్టిగా ఉంది. కూర్చున్నచోటే ముడుచుకుంటూ మరింతగా కుంగుతూపోయింది. కళ్లు మాత్రం ఎర్రబడ్డాయి. నేను చూస్తుండగా ఒంటిమీది ‘వి’ ఆకారపు గీతలన్నీ ఇంగ్లీష్‌లోని ‘ఎ’ అక్షరానికి మారిపోయాయి. ముఖం మీద, ఒంటి మీదంతా వ్యాపించిన ఈ విలోమ గీతల కారణంగా అది వ్యాకులతనే రూపుదాల్చినట్టు కనిపిస్తోంది.
నా గొంతు పెగలక పక్కనే నిలుచున్న స్నేహ భుజం తాకి “అది.. అది..” అన్నాను. ఇంకెవరితోనో మాట్లాడుతూ నిలుచున్న ఆమె నా వైపు తిరగడానికి ఆలస్యం చేసింది. మరొకసారి “స్నేహా, అది..” అన్నాను చిన్నగా. ఏమైంది అని ఆమె తిరగ్గానే అది కూర్చున్న దిశవైపు వేలు చూపించాను.
ఆమె చూసేటంతలో అది చప్పున తిరిగి పారిపోయింది.
“అది, అదే అది. చూశావా?” అన్నాను.
“అదా? పిల్లిలా కనిపించిందికదా. ఐదడుగుల ఎత్తుగా ఉందన్నావుకదా?” అంది.
నేను ఇంకేదో చెప్పటానికి ముందే, “దయచేసి దీన్ని ఇక్కడితో వదిలేస్తావా? చూడు, అందరూ నీ గురించి ఇప్పటికే ‘క్రేజీ పెంగ్విన్‌ లేడి’ అని హాస్యం చేస్తున్నారు” అని గుసగుసగా చెప్పింది.
నేను మాత్రం చూపించలేనంత లోతుల్లో మరిగిపోయాను. స్వచ్ఛమైన తెలుపు నుంచి ఎర్రబారిన దాని కళ్లు పదే పదే జ్ఞాపకం వచ్చి పొడుస్తున్నాయి. ప్రపంచంలోని ఏ భాషలోని ఏ పదాలూ ఆ చూపులో ఉన్న భావనను వివరించలేవేమో. అంతటి స్తబ్ధత నాలో ఆవరించింది.
రాత్రి ప్యాక్‌ చేస్తున్నప్పుడు ఇంకొక షాక్‌ ఎదురుచూస్తోంది. నేను మొదటి రోజున ధరించిన కుంకుమ రంగు చీర, దాని భాగమైన పొడువు చేతుల రవిక మీదా పొడవైన నల్లటి గీతలు ఉన్నాయి. ఎరుపు చీరమీద పొడవైన నల్లటి గీతలు! ఆ దుస్తుల్లో అది నన్ను తల్లి అని భావించలేదుకదా అనే సంశయం ఏర్పడి ఆందోళన చెందాను. ఆ చీరలో నా ఆకృతిని ‘దాని’ కళ్ల ద్వారా ఊహిస్తూ అర్ధరాత్రి వరకూ కిటికీ బయటి చీకటిని చూస్తూ కూర్చునే ఉన్నాను.
ఉదయం పదకొండున్నరకు ఫ్లయిట్‌ ఉన్నప్పటికీ మూడు గంటల ట్యాక్సీ ప్రయాణం కారణంగా ఆరు గంటలకే లేచి తయారు కావలసి వచ్చింది. అంత తొందరగా లేవటానికి కుదరదని స్నేహ రాత్రే కౌగిలించుకుని వీడ్కోలు చెప్పింది. నాకు మాత్రం కళ్లకు నిద్ర పట్టనేలేదు. ఏదో దుఃఖం, హృదయంలోని ఒక తునకను ఈ అజ్ఞాత నేలలోనే వదిలి వెళుతున్నట్టు విషాదం.
మరుసటి రోజు ఉదయం ఆరు గంటలకు చలిలో అరగంట ఒక్కదాన్నే బయట కూర్చుని వచ్చాను. రిసార్ట్‌ నుంచి ట్యాక్సీ ఎక్కేటప్పుడు కూడా ఒకసారి నిలుచోని వెనుతిరిగి చూశాను. ఆ కళ్లను ఇంకొకసారైనా మనస్సులో నింపుకోవటానికి సాధ్యం లేకపోయిందికదా అని పరితపించాను.
ఫ్లయిట్‌లో కూర్చున్న వెంటనే తన్మయ “అమ్మా, మీలో.. ఇల్లు” అని తడబడుతూ అన్నాడు. ఇంకా ఇంట్లో వదిలి వచ్చిన ఆ రిబ్బన్‌ అతికించిన ఆ తలదిండును గుర్తుపెట్టుకున్నాడుకదా అని ఆశ్చర్యం వేసింది. “అవును, ఇల్లు చేరిన వెంటనే ‘మీలో’తో ఆడుకుందువులే” అని ముద్దుచేశాను. ఆ మాత్రానికే సంతృప్తి చెందినవాడిలా నా తొడ మీద పడుకుని నిద్రలోకి జారాడు.
ఎందుకో ఆ పేరు మాత్రం నా మనస్సులోనే నిలిచిపోయింది. ఆగని ఉద్వేగానికి పేరు ఇస్తున్నట్టు “అవును, అది, అదికాదు. మీలో.. మీలో వాడి పేరు” అని చెప్పుకున్నాను. ఎందుకో చాలనిపించలేదు. మెల్లగా గుసగుసగా “మీలో..” అన్నాను.
నా కళ్లనుంచి రాలిన కన్నీటి బిందువులు తన్మయ బూరె బుగ్గల మీద పడి వాడు నిద్రలోంచి మేల్కొన్నాడు.
కన్నడ మూలం: కావ్య కడమె
అనువాదం: రంగనాథ రామచంద్రరావు
