[శ్రీ సి.ఎన్.చంద్రశేఖర్ రచించిన ‘కర్మఫలం’ అనే కథని పాఠకులకు అందిస్తున్నాము.]
“నాకు భయంగా ఉందండీ.. నా కాలు మామూలుగా అవుతుందా?” ఏడుపు గొంతుతో అడిగింది గాయత్రి, బాగా వాచి ఉన్న తన కాలిని చూస్తూ.
“మనం రేపు వెళ్ళే హాస్పిటల్‌లో మంచి డాక్టర్లు ఉన్నారని నా ఫ్రెండ్ దండపాణి చెప్పాడు. నీ కాలిని పరీక్షించి మంచి మందులు ఇస్తారు. పదిరోజుల్లో నీ కాలు మామూలుగా అయిపోయి నువ్వు సినిమా హీరోయిన్ సాయిపల్లవి లాగా డ్యాన్స్ చేస్తావు చూడు” అన్నాడు మనోహర్. అంత బాధలోనూ గాయత్రికి నవ్వొచ్చింది.
గాయత్రి గత కొన్ని నెలలుగా కాలినొప్పితో బాధపడుతూంది. మనోహర్ స్నేహితుడు ప్రసాదు తన కొడుకు సునీల్ లండన్‌లో ఆర్థోపిడీషియన్ అని, అతనికి వీడియో కాల్ చేసి గాయత్రి సమస్య గురించి మాట్లాడమని చెప్పాడు. సునీల్ – గాయత్రి సమస్య తెలుసుకుని కొన్ని మందుల పేర్లు వాట్సాప్ ద్వారా పంపించి వాడమని చెప్పాడు. ఆ మందులు మూడురోజులు వాడగానే గాయత్రి పాదం బాగా వాచిపోయింది. అడుగు తీసి అడుగు వెయ్యలేకపోయింది. సునీల్‌కి విషయం చెబితే ఆ మందులు నిలిపివేయమని చెప్పి, వాపు తగ్గడానికి కొన్ని మందులు చెప్పాడు. అయితే ఆ మందులు పనిచేయలేదు, వాపూ తగ్గలేదు. చిత్తూరుకి దగ్గరలో ఉన్న వేలూరులోని ఓ హాస్పిటల్‌లో మంచి డాక్టర్లు ఉంటారని స్నేహితుడు చెప్పడంతో ఫోను ద్వారా అప్పాయింట్‌మెంట్ తీసుకున్నాడు మనోహర్.
మరుసటిరోజు కారు బయటికి తీయబోతూ ఇంటిబయట తమ గేటు ముందు కంకర రాళ్ళు పేర్చి వుండటం చూసి అసహనానికి గురయ్యాడు మనోహర్.
ఎదురింటివాళ్ళు తమ ఇంటి ప్రక్కనున్న ఖాళీప్లాటులో మరో ఇల్లు కట్టుకుంటున్నారు. అందుకోసం తెప్పించిన కంకరరాళ్ళు మనోహర్ ఇంటిముందు, రాశులకొద్దీ ఇసుక మనోహర్ ఇంటిప్రక్కన పోసి ఉన్నారు. అంతలో ఎదురింటి అబ్బాయి నరేష్ కనిపిస్తే పిలిచి “అదేమిటి నరేష్.. ఇంటి ముందు రాళ్ళు వేస్తే మేమెలా బయటికి వెళ్ళాలి?” అని అడిగాడు మనోహర్.
“ఇంకెక్కడ వేసుకోమంటారు అంకుల్? మా ఇంటి ప్రక్కన కూడా ఇసుక వేసుకున్నాం. ఇల్లు కట్టుకునేటప్పుడు ఇవన్నీ తప్పవు” విసురుగా జవాబిచ్చాడు నరేష్.
“ఇసుక మీ ‘ఇంటి ప్రక్కన’ వేసుకున్నారు. రాళ్ళు మా ‘ఇంటి ముందు’ వేశారు.”
“ఇరుగుపొరుగు అన్నాక అడ్జస్ట్ చేసుకోవాలి అంకుల్”
“ప్రక్కన అన్ని ఫ్లాట్‌లు ఖాళీగా ఉన్నాయి కదా! అక్కడ వేసుకోవచ్చు కదా?”
“దూరమవుతుంది అంకుల్. టైము కూడా ఎక్కువ తీసుకుంటుంది” అన్నాడు నరేష్.
“రోడ్డంతా ఇసుకతో నింపేశావు. ఇటువైపు వచ్చేవాళ్ళకందరికీ ఇబ్బందవుతుంది. మా ఇంటిముందు ఇలా రాళ్ళు వేస్తే మేము బయటికి ఎలా వెళ్ళగలం? కారు కాదు కదా కనీసం బైకు కూడా బయటికి తీసుకురావడం కస్టం.”
“మీరు మేడ మీద ఇల్లు కడుతున్నప్పుడు కూడా ఇలాగే మా ఇంటిముందు రాళ్ళు పడేశారు. అప్పుడు మేమేమీ అనలేదు మిమ్మల్ని.”
“మేమెప్పుడూ అలా ప్రవర్తించలేదు. బయట మేము ఏది ఉంచినా ఇంకెవరికీ ఇబ్బంది లేకుండా చూసుకున్నాము. పైగా మా ఇంటి బయటే కుడిప్రక్క ఇంత స్థలం ఉంది కదా! ఒక్కోసారి ఇక్కడ ఇసుక వేసున్నప్పుడు ఇటుకలు వస్తే మీ ఖాళీ ప్లాటు ముందు రోడ్డు ప్రక్కన ఓ పద్దతిగా పేర్చి ఉంచాము. మా వల్ల ఎవరికీ ఇబ్బంది రాలేదు.”
“మేము ఇబ్బంది పడ్డాము అంకుల్” స్థిరంగా చూస్తూ అన్నాడు నరేష్.
“నీవు అలా మాట్లాడితే నేనేం చెయ్యలేను. నీవు ఇలా అంటావని తెలిసుంటే ఫోటోలు తీసి పెట్టుకునేవాడిని. ఇప్పుడు ఆ భగవంతుడు తప్ప ఇంకెవరూ సాక్ష్యం లేరు. చూడూ.. నేను అర్జంటుగా హాస్పిటల్‌కి వెళ్ళాలి. ఈ రాళ్ళను మీ ఇంటిముందు ఖాళీ స్థలంలో వేసేయమని పనివాళ్ళతో చెప్పు”
“పని జరుగుతూంది.. ఒక గంట ఆగారంటే మొత్తం వాడేస్తారు.”
అందరితో మంచిగా ఉంటూ, అడిగిన వారికి సహాయాలు చేస్తూ ఉండే తత్వం మనోహర్‌ది. ఎవరితో గొడవలు పెట్టుకోవడం అతనికి ఇష్టం ఉండదు. ఓ వైపు భార్య కాలు గురించి ఆందోళన, మరో వైపు నరేష్ ప్రవర్తన వల్ల కోపం అతన్ని ఉక్కిరి బిక్కిరి చేస్తున్నాయి.
“నా భార్యకు ఆరోగ్యం బాగాలేదు. మాకు డాక్టర్ దగ్గర పది గంటలకు అప్పాయింట్‌మెంట్ ఉంది. ఇప్పుడు బయలుదేరితే టైముకు చేరుకోగలం. ప్లీజ్” అభ్యర్థనగా అన్నాడు మనోహర్.
తనేం చేయలేనట్టు పెదవి విరిచాడు నరేష్. ఇదంతా గమనిస్తున్న మేస్త్రీ “సార్. మొత్తం రాళ్ళను తీయడం ఆలస్యమవుతుంది. రాళ్ళను ఈప్రక్క కొద్దిగా జరుపుతాను. కారు బయటికి వస్తుందేమో ప్రయత్నించండి” అన్నాడు. అతని సహకారంతో కారు రోడ్డుమీదికి తెచ్చాడు మనోహర్. ఆ మేస్త్రీని పిలిచి ధన్యవాదాలు చెప్పి కారును పోనిచ్చాడు.
అయితే అలా కారు తీయడంవల్ల కారు ఇంటి ముందు కాకుండా కొంత దూరంలో నిలపడంతో గాయత్రి ఆ కొంత దూరం నడవడానికి చాలా ఇబ్బంది పడాల్సి వచ్చింది. ఆమె అవస్థ చూసిన మనోహర్‌కి కళ్ళు చెమర్చాయి. అతను సీరియస్‌గా నరేష్ వైపు చూశాడు. నరేష్ వారివైపే చూస్తున్నాడు గాని అతని ముఖంలో తప్పు చేశానన్న ఫీలింగ్ కనిపించలేదు.
“చదువుంటే సరిపోదు, సంస్కారం ఉండాలి. నరేష్ ఇంజనీరింగ్ చదివినా, మేస్త్రీ పెద్దగా చదువుకోకపోయినా ఎదుటి మనిషి ఇబ్బందిని అర్థం చేసుకునే విషయంలో ఆ మేస్త్రీనే మెరుగనిపించాడు” అన్నాడు మనోహర్.
“వాళ్ళు ఇల్లు కట్టిన క్రొత్తలో వారి కారును మన పోర్టికోలో పెట్టుకుంటామని వారు కోరితే మనం సరేనన్నాం. అప్పటికి మనం కారు కొనలేదు. అలా దాదాపు రెండునెలలు మన పోర్టికోను వాళ్ళు వాడుకున్నారు. అవన్నీ ఎలా మర్చిపోతారు” ఆశ్చర్యంగా అడిగింది గాయత్రి.
“ఆ విషయం నాకే గుర్తులేదు, అతనికెలా గుర్తుంటుంది?” అన్నాడు మనోహర్ నవ్వుతూ.
హాస్పిటల్‌లో ట్రీట్‌మెంట్ తీసుకున్నాక గాయత్రి కాలి వాపు తగ్గడం మొదలైంది. కొద్దిరోజుల్లోనే ఆమె కాలు బాగవడంతో మనోహర్ ఎంతో ఆనందించాడు.
నరేష్ నాలుగు అంతస్థుల ఇల్లు రెండేళ్ళు కట్టాడు. ఆ రెండేళ్ళూ మనోహర్‌ని చాలా ఇబ్బంది పెట్టాడు. అతని ఇంటి ముందు రాళ్ళు వేయడం, ప్రక్కనున్న ఖాళీ స్థలంలో కొండలను తలపించేలా గుట్టలుగుట్టలుగా ఇసుకను పేర్చి నిలువచేయడం వంటివి చేశాడు. అందువల్ల మనోహర్ తన కారును తన ఇంటిప్రక్కన కాకుండా దూరంగా పార్క్ చేయవలసి వచ్చేది. ఒక్క మనోహరే కాదు.. కాలనీలో చాలామంది ఇబ్బందిపడ్డారు. కారులో వచ్చేవాళ్ళు, బైక్‌పై వచ్చేవాళ్ళు వీధి మధ్యలో ఇసుక రాశులుగా పోసి ఉండటం చూసి మరో వీధిలోకి మరలిపోయేవారు. కొంతమంది బైక్‌పై వెళుతూ ఇసుకలో జారి క్రిందపడ్డారు కూడా. మునిసిపల్ ఆఫీసులో మనోహర్ కంప్లైంట్ చేయడం, వాళ్ళు వచ్చి నరేష్ ని హెచ్చరించడం జరిగింది. అయినా నరేష్ ప్రవర్తనలో మార్పు రాలేదు. అతనితో పోరాడలేక, అతనితో గొడవపడి తన స్థాయిని తగ్గించుకోలేక చాలా మనస్థాపానికి గురయ్యాడు మనోహర్. ఆ రెండేళ్ళూ మనోహర్ ఇంటి ప్రక్కనున్న స్థలాన్ని వాడుకుని కొంత కూడా కృతజ్ఞత చూపకుండా, అతని గురించి పనివాళ్ళతో కామెంట్లు చేసి నవ్వేవాడు నరేష్.
***
నరేష్ నాలుగు పోర్షన్లు కట్టి రెండేళ్ళయిపోయాయి. ఒక్క పోర్షన్‌లో కూడా అద్దెకు ఎవరూ రాలేదు. ఆ ఇంటి గేటుపై టూలెట్ బోర్డ్ ఇంకా వ్రేలాడుతూనే ఉంది. లక్షల్లో ఇంటి అద్దె వాళ్ళు కోల్పోయారు.
అయితే ఒకరోజు నాలుగు కుటుంబాలు వచ్చి ఇల్లు చూసి, ఒకేరోజు ఆ అయిదు పోర్షన్లలో అద్దెకు చేరిపోయారు. నరేష్ గర్వంగా, సంతోషంగా ఫీల్ అయ్యాడు.
ఆ నాలుగు కుటుంబాలూ మనోహర్ కుటుంబంతో సన్నిహితంగా ఉండటం చూసి వారిని వారించే ప్రయత్నం చేశాడు నరేష్.
“ఆయనతో ఎక్కువగా పరిచయం పెంచుకోకండి. ఆయన మంచివాడు కాదు. మేము ఇల్లు కడుతున్నప్పుడు మమ్మల్ని చాలా ఇబ్బంది పెట్టాడు. మా ఇంటికి ఎవరూ అద్దెకు రాకుండా అందరితో మా గురించి చెడుగా చెప్పాడు. అతనివల్ల రెండేళ్ళు మేము ఇంటి అద్దె కోల్పోయాము” అని వారితో చెప్పాడు.
“భలేవారే మీరు! మమ్మల్ని ఇక్కడ చేర్పించిందే ఆయన” అన్నాడు సత్యమూర్తి.
నమ్మలేనట్టు చూశాడు నరేష్. తర్వాత “మరి మిమ్మల్ని ఆయన పంపారని ఇల్లు చూస్తున్నప్పుడు మీరు చెప్పలేదు?” అని అడిగాడు వారిని.
“ఆయన పేరు చెబితే మీరు ఇల్లు బాడుగకు ఇస్తారో లేదో అని అనుమానమొచ్చి తన పేరు మీదగ్గర ప్రస్తావించవద్దని ఆయన చెప్పారు. మా డిపార్ట్‌మెంట్ అక్కౌంట్లన్నీ ఆయన పనిచేసే బ్యాంకులోనే ఉన్నాయి. మా పర్సనల్ అక్కౌంట్లు కూడా వారి బ్యాంకులోనే ఉన్నాయి. మా డిపార్ట్‌మెంట్ చాలా ఏళ్ళ తర్వాత ట్రాన్స్‌ఫర్ ప్రక్రియ మొదలుపెట్టినందువల్ల మేము చాలామంది బదిలీపై చిత్తూరు వచ్చాము. బ్యాంకుకు వెళ్ళినప్పుడు మాకు ఇల్లు కావాలని ఆయనతో అంటే మీ ఇల్లు ఆయనే మాకు సజెస్ట్ చేశారు” అని వారు నరేష్‌తో చెప్పారు.
తర్వాత వారు మనోహర్‌ని కలసినప్పుడు నరేష్ తమతో అన్న మాటలు చెప్పి “మీలాంటి మంచివారి గురించి అతను ఎందుకలా చెప్పాడో మాకు అర్థం కాలేదు” అన్నారు.
మనోహర్ వారికి నరేష్ ఇల్లు కడుతున్నప్పుడు జరిగిన విషయాలు చెప్పాడు.
“మరి అతను మిమ్మల్ని అంత ఇబ్బంది పెడితే మీరు మమ్మల్ని ఆ ఇంట్లో చేర్పించి అతనికి మంచి చేశారెందుకు?” ఆశ్చర్యంగా అడిగాడు ప్రసాదు..
“మనం ఇంటినుంచి బయటకు అడుగుపెడితే ముందుగా కనిపించేది మన ఇరుగుపొరుగువారే! వాళ్ళు ఇబ్బంది పెట్టే, గొడవలుపడే మనుషులైతే మనసు అలజడిగా ఉంటుంది. అదే వాళ్ళు సహృదయులుగా, స్నేహంగా ఉంటే మన మనసు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది. అందరూ ఐకమత్యంగా ఉంటే వీధిలో ఓ ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణం ఉంటుంది. ఈ రెండేళ్ళూ అవి మిస్ అయ్యాము మేము. మీరందరూ ఆ ఇంట్లో చేరితే మన వీధి సందడిగా ఉంటుందని ఆశించాను. కాబట్టి మిమ్మల్ని ఆ ఇంటికి పంపడంలో నా స్వార్థం కూడా ఉంది” అన్నాడు మనోహర్ నవ్వుతూ.
“మరి నరేష్ -మీరు వాళ్ళ ఇంటికి ఎవరినీ అద్దెకు రానీయకుండా చేశారని మీ మీద అభాండాలు వేస్తున్నాడు” కోపంగా అన్నాడు వెంకటేష్.
“ఆ పాపం నాకెందుకండీ? అలా చేస్తే ఆ పాప ఫలం నేను అనుభవించాల్సి వస్తుంది కదా?” అన్నాడు మనోహర్.
“మీరు కరెక్ట్‌గా చెప్పారు! నరేష్ మిమ్మల్ని రెండేళ్ళు ఇబ్బంది పెట్టాడు. అతని ఇళ్ళు ఖాళీగా ఉన్నది సరిగ్గా రెండేళ్ళు. చూశారా.. మనిషి తప్పుల్ని భగవంతుడు క్షమించినా కర్మ వదిలిపెట్టదు. తప్పులు చేసినవాడు శిక్ష అనుభవించాల్సిందే! కర్మ రిటర్న్స్” అన్నాడు సత్యమూర్తి. అందరూ ఆ మాట అంగీకరిస్తున్నట్టు తలలూపారు.
***
ఏడాది తర్వాత మనోహర్ కుమార్తె, అల్లుడు ఆ కాలనీలోనే ప్రక్కవీధిలో తాము కొని ఉంచిన ప్లాటులో ఇల్లు కట్టాలని నిర్ణయించుకుని ఆ బాధ్యతను మనోహర్‌కి అప్పగించారు. మనోహర్ ముందుగా ప్రక్కనున్న ఖాళీ ప్లాటు యజమానితో మాట్లాడి ఆ స్థలాన్ని ఉపయోగించుకునేందుకు అతని అనుమతి తీసుకున్నాడు. ఆ స్థలం తన స్వంతఖర్చుతో శుభ్రం చేయించాడు. ఇంటి నిర్మాణంకోసం వచ్చిన ఇసుక, రాళ్ళు ఆ స్థలంలో నిల్వ ఉంచాడు. ఇళ్ళు పూర్తవడానికి పట్టిన సంవత్సర కాలంలో కాలనీలో ఎవ్వరికీ ఏ ఇబ్బందీ కలుగలేదు. ఆ విషయంలో ప్రతి ఒక్కరూ మనోహర్‌ని మనసులోనే మెచ్చుకున్నారు, ధన్యవాదాలు చెప్పుకున్నారు.
***
ప్రతినెలా మొదటివారంలో జరిగే కాలనీ సభ్యుల సమావేశంలో కాలనీ ప్రెసిడెంటు సుబ్రమణ్యం మాట్లాడుతూ “నేను కాలనీ ప్రెసిడెంట్ అయ్యాక మన కాలనీలో ఎంతో మంది ఇళ్ళు కట్టుకున్నారు. అలా కట్టుకున్న కొంతమంది వల్ల కాలనీవాసులు ఇబ్బంది పడ్డారు కూడా. కానీ మనోహర్‌గారు తన కుమార్తె ఇల్లు కడుతున్నప్పుడు ఆయన ఇతరుల గురించి ఆలోచించిన తీరు, ఎవరికీ ఇబ్బంది కలగకుండా ఆయన తీసుకున్న జాగ్రత్తలు నన్ను ఆశ్చర్యానికి గురిచేశాయి, ఆలోచింపజేశాయి కూడా. ఎదుటి వ్యక్తి ఇబ్బందుల గురించి ఇంతలా ఆలోచించే వ్యక్తులు ఉండటం సమాజానికి చాలా మంచిది. ఇలాంటివాళ్ళను చూసి మరికొంతమంది స్ఫూర్తి పొందే అవకాశం ఉంది. తను కాలనీలో ఇల్లు కట్టుకుని పాతికేళ్ళయిందని ఈమధ్య మాటల్లో ఆయన చెప్పారు. వారి బ్యాంకులో మాకెవరికి పని పడినా వారికి చెబితే వెంటనే పని చేసిపెట్టేవారు. ఈ పాతికేళ్ళలో కాలనీలో ఆయనవల్ల ఎంతో మంది సహాయం పొందినవారే గాని ఇబ్బంది పడినవారు ఎవరూ లేరు.ఈ సిల్వర్ జూబ్లీ సందర్భంగా కాలనీ అసోసియేషన్ తరపున ఆయనకు చిరు సత్కారం చేస్తున్నాము” అన్నాడు సుబ్రమణ్యం.
అందరూ చప్పట్లు కొట్టారు.
“మన కాలనీలోని ఇంటి యజమానులందరిలో చిన్నవాడు, యువకుడైన నరేష్ గారిని సీనియర్‌మోస్ట్ ఇంటి యజమాని మనోహర్‌గారిని సన్మానించవలసినదిగా కోరుతున్నాను” అన్నాడు సుబ్రమణ్యం.
తనకు శాలువా కప్పి సన్మానించి నమస్కరించిన నరేష్‌కి తన ఆశీస్సులు అందజేశాడు మనోహర్.
సన్మానంతరం తన సీట్లో కూర్చున్న మనోహర్‌తో “తనచే అవమానింపబడిన వ్యక్తిని తన చేతుల్తో సన్మానించవలసి రావడం కూడా కర్మ విధించిన శిక్షే” అన్నాడు సత్యమూర్తి నవ్వుతూ.
“నేను అతనికి శిక్ష పడాలని కోరుకోలేదు సత్యమూర్తిగారూ. అతనిలో పరివర్తన వస్తే చాలనుకున్నాను. నేను కోరుకున్న మార్పు అతనిలో వచ్చిందనే నాకు అనిపిస్తూంది” అన్నాడు మనోహర్.
