[డా. సారధి మోటమఱ్ఱి గారు రచించిన ‘దీపం చెప్పిన పాఠం!’ అనే కవితని పాఠకులకు అందిస్తున్నాము.]
చీకటిలో.. కమ్మిన చీకటిలో
దీవాళి అమాశి రాతిరి–
చీకటిని చీల్చే నా యత్నాన్ని చూచి-
ఓ దీపం! ఫక్కున నవ్వింది!
అంధకారంలో నీ మనస్సు మునిగివుంటే
సత్యాన్ని చూడ నీయకుంటే-
అస్థిర తిమిరాన్ని త్రోలే ఈ
వ్యర్థ ప్రయాస ఎందుకోనంటూ?
వెలిగి వెలిగి తరుగుతున్న వత్తిని
చిరుపుల్లతో పైకి ఎగత్రోసి-
వెలుగును నిలిపే నన్ను చూచి
ఓ దీపం! ఘోల్లున నవ్వింది!
తానెలుగుతూ మార్గాన్ని చూపాలనే
ఓ మనస్సు దిగజార్చ బడుతుంటే-
తోడుగా నడిచి.. చేయూత నివ్వక
నీవే పడుతున్నావు శిఖారాల నుంచంటూ!
చమురు నిండుకొంటుంటే
చమురందించి దీపాన్ని
కొండ దింపాలనే నన్ను చూచి
ఓ దీపం! బాధగా నవ్వింది!
న్యాయ ధర్మాల కోసం నిలిచి
నిశాచరుల హాలాహలానికి..
ఓ మనస్సు బుగ్గయి పోతుంటే-
స్ఫూర్తి ద్రుతు లివ్వలెదేనంటూ?
ఏకీకృత భావనతో వీక్షించ గలిగితే – ప్రకృతి అంతా, భిన్న విజ్ఞానాల సమాహారమేనని; కళల మరియు శాస్త్రీయ శాలలు, వేరు వేరు కాదని; వాటి అభేద భావనయే – జ్ఞానానికి పరాకాష్టయని – మోటమర్రి సారధి ప్రగాఢంగా విశ్వసిస్తారు. అందుకే ఒక కవిత వ్రాయంలో, ఒక వంతెన నిర్మించడంలో లేదా ఒక కంప్యూటర్ ప్రోగ్రాం సృజించడంలో – భేదాలు తనకెప్పుడూ అగపడలేదంటారు.
మనుషులు, మనుషుల తత్వాలు; కొండలు, కోనలు; నదులు, సముద్రాలు; వినీలాకాశం, నిర్మలత్వం – ఇవన్నీ ఆయనకు ప్రేరణ కలిగించేవే. మానవజాతిని ఉన్నత స్థితికి కొనిపోవాలని, అత్యున్నత సాహితీ సంపదను, మనకందించిన, ప్రపంచ పరివ్యాప్తంగా ఉన్న కవులు, రచయితలందరికీ, మనమెంతో ఋణపడి ఉన్నామని అభిప్రాయపడతారు.
మానవజాతి చరితను క్లుప్తంగా క్రోడీకరించిన, స్వామి వివేకానంద, ఈ నాలుగు మాటలు, తననెంతో ప్రభావితం చేశాయని చెబుతారు:
“మనిషి అడుగు వేసినప్పుడు, ముందుకు పోయేది – మెదటి కంటే, అతని ఉదరమే (ఆకలి)! ఉదరాన్ని (ఆకలిని) దాటి, మానవజాతి ముందుకు అడుగు వెయ్యడానికి, యుగాలు పట్టవచ్చు.”