[ప్రసిద్ధ రచయిత శ్రీధర గారు అందిస్తున్న ఫీచర్ ‘చిరుజల్లు’.]
అడ్వాన్స్
సంగీత ఆఫీసు నుంచి వచ్చి సోఫాలో కూలబడింది. పొద్దున పనిమనిషి రాలేదు. అందుచేత ఇల్లంతా చిందర వందరగా ఉంది. ఎక్కడి వస్తువులు అక్కడ పడేసి ఉన్నాయి. ఇవన్నీ సర్దుకోవటానికే రెండు గంటలు పట్టేట్లుంది. కానీ ఓపిక లేదు. ఇల్లంతా సర్దాలి, అంట్లు గిన్నెలు, బెడ్రూంలో పరుపుల మీద పడి ఉన్న గుడ్డలూ, డైనింగ్ టేబులు మీద ఉన్న ఎంగిలి పేట్లు, అన్నీ ఎదురు చూస్తున్నాయి. పనిమనుషులు దొరకటం కష్టంగా ఉంది. వాళ్లు అడిగినంత ఇచ్చినా, ఎంత లేటుగా వచ్చినా సర్దుకుపోతున్నా కొంచెం కూడా బాధ్యత లేకుండా ప్రవర్తిస్తున్నారు. పనిమనిషి రాదని చెబితే, లేచినప్పటి నుంచే అన్ని పనులూ పూర్తి చేసుకుని ఆఫీసుకు పరిగెత్తవచ్చు. కానీ రారని చెప్పరు. వాళ్ల ఫోన్ నెంబరు కూడా ఇవ్వరు. ఎప్పటి పని అప్పుడు చేసుకోవటం వేరు. అలా కాకుండా ఇలా వాయిదా వేసుకుంటూ పోయి, పేర పెట్టుకుంటే, దాన్ని చక్కచెట్టుకోవటం తలకు మించిన పనే అవుతుంది.
సంగీత ఇలా ఆలోచించుకుంటూ ఉండగానే, యాదమ్మ ఎదురుగా ప్రత్యక్షమైంది. పొద్దున్న రాలేదేమని అడిగితే ఒక పాథటిక్ స్టోరీ చెప్పుకుంటూ వచ్చింది. రాత్రి ఆమె మొగుడికి విపరీతమైన కడుపు నొప్పి వచ్చిందంట. తెల్లారి ఆస్పత్రికి తీసుకువెళ్తే, ఆపరేషన్ చెయ్యాలని అన్నారు. ఇరవైవేల రూపాయలు అర్జంటుగా కావాలంట – “ఇరవై వేలు ఇవ్వండి. ఆరునెలల దాకా మీరు పైసా ఇవ్వకుండానే పని చేసి రుణం తీర్చుకుంటాను” అంటూ దీనంగా మొహం పెట్టింది. ఈ యాదమ్మ ఎవరి ద్వారానో వచ్చింది. వారం రోజులు కూడా కాలేదు.. ఇల్లు ఎక్కడో తెలియదు. ఫోన్ లేదు అంటుంది. అరగంట బ్రతిమలాడితే, ‘పోనిలే గదా’ అని అనుకున్నది. కష్టాలు ఎవరికీ ముందుగా చెప్పి రావు. అవతల మనిషి చావు బ్రతుకుల మధ్య ఉంటే, డబ్బుకు ఇబ్బంది పడుతుంటే, సాటి మనిషి మీద కనికరం అయినా ఉండాలి గదా అని సంగీత పనిమనిషికి ఇరవై వేలు ఇచ్చింది. అంతే. మర్నాటి నుంచీ ఆ యాదమ్మ ఏమైందో తెలియదు. ఆపరేషన్ అయిన తరువాత అయినా కనిపించాలి గదా. ఎన్నాళ్లకీ ఏ కబురూ తెలియక పోవటంతో, సంగీత మోసపోయానని తెల్సుకుంది. డబ్బూ పోయింది. ఇంటి చాకిరీ తప్పటం లేదు. మరో పనిమనిషి దొరకటమూ లేదు. ఈ మధ్య మెయిన్ బజార్లో షాపులు ఎక్కువ కావటంతో, అంతా అ షాపుల్లో పని చేయటానికి పోతున్నారు. వెళ్లే ముందు ఇలాంటి కథలు చెప్పి అందిన చోట అందినంత అందుకని పోతున్నారు. జీవితాలు అన్నీ ఆడ్వాన్స్ అవుతున్నాయి. అడ్వాన్స్‌గా ఇచ్చిన డబ్బులు మాత్రం చేజారి పోతున్నయి. కొత్తగా పెట్టిన మాల్‌లో యాదమ్మ పనిమనిషిగా చేరినట్లు ఎదురింటి ఆమె నెల రోజుల తరువాత చెప్పింది.
***
సంగీత ఆఫీసులోకి అడుగు పెట్టేటప్పటికి, అందరూ సుబ్బారావు సీటు చుట్టూ గుమిగూడి ఉన్నారు. సుబ్బారావు పక్కన, ఎవరో బట్టతల మనిషి అందరి సందేహాలు తీరుస్తున్నాడు, సంగీత రాగానే “రండి రండి” అంటూ ఆమెను ఆహ్వానించారు. కొత్తగా వచ్చిన బట్టతల పెద్దమనిషి స్టీలు అల్మారాలు తయారు చేసి అమ్ముతాడుట, మార్కెట్‌లో దొరికే వాటి కన్నా సగం రేటుకే అమ్ముతున్నాడట. “రెండు లాకర్లు, హంగర్లకు ప్రొవిజన్, ముందు తలుపు మీద మంచి అద్దం”, అంటూ కాగితం మీద డిజైన్ గీసి చూపించాడు. “ఈ షెల్ఫ్‌లు మార్చుకోవచ్చు. ఈ లాకర్లో మళ్లీ సైడ్ లాకర్ ఉంటుంది. అంటే దొంగ లాకర్ అన్నమాట. ఇందులో డబ్బు, గోల్డ్ నగలూ పెట్టుకోవచ్చు” అంటూ ఆ బీరువా ఎంత అవసరమో, అది లేకపోతే ఇల్లు ఎంత గందరగోళంగా ఉంటుందో అరగంట సేపు వివరించి, ఇద్దరు సినిమా యాక్టర్లు, ముగ్గురు బిజినెస్‌మెన్లు, నలుగురు రాజకీయ నాయకుల పేర్లు చెప్పి, వాళ్లందరికీ తనే ఇనుప బీరువాలు చేయించి ఇచ్చినట్లు చెప్పారు. వారం రోజుల్లో హోమ్ డెలివరీ చేస్తానంటూ, అందరి దగ్గరా చెక్స్ తీసుకొని వెళ్లాడు. డబ్బు పోయింది. కానీ బీరువాలు ఆరు నెలలు అయినా రాలేదు. సుబ్బారావును అడిగితే, అతనెవరో తనకే తెలియదన్నాడు. జీవితంలో ఎవరినీ నమ్మకుండా ఉండలేం. నమ్మితే ఇంతే సంగతులు.
***
సంగీత మేనమామ భార్య ఫోన్ చేస్తే వాళ్లు ఇంటికి వెళ్లింది. దగ్గర లోనే ఫ్లాట్స్ కట్టబోతున్నారు. “ఇద్దరం చెరో ఫ్లాటూ పక్కపక్కనే తీసుకుందాం. ఒకరికొకరం తోడుగా ఉండొచ్చు” – అంటూ ఆ బిల్డర్ దగ్గరకు తీసుకెళ్లింది. థర్డ్ ఫ్లోర్లో ఒకటి, సెకండ్ ఫ్లోర్లో ఒకటి ఇస్తానన్నాడు. “మాకు పక్కపక్కనే కావాలి” అని అన్నది మేనమామ భార్య. అతి కష్టం మీద అడ్జస్ట్ చేస్తానన్నాడు. ప్లాన్ చూపించాడు. అప్రూవ్ అయిందన్నాడు. దీనికి ఇంత అనీ, దానికి ఇంత అనీ నాలుగు లక్షలు అడ్వాన్స్ కట్టి బుక్ చేసుకుంటే ఆరు నెలల్లో గృహ ప్రవేశం కావచ్చునన్నాడు. ఎంతో నమ్మకంగా, “ఫలానా ఆర్టిస్ట్ ఫస్ట్ ఫ్లోర్లో ఉంటుంది. ఫలానా రచయిత మీ పక్కనే ఉంటారు. ఆ సింగర్ మీ మీదే ఉంటుంది” అంటూ ఊదర కొట్టాడు. చెరో నాలుగు లక్షలకు చెక్స్ ఇచ్చారు. నాలుగు నెలల తరువాత చూస్తే ఆ బిల్డర్ మకాం ఎత్తేశాడు.
పోలీసు రిపోర్ట్ ఇచ్చినా అతను ఇచ్చిన అడ్రసూ, ఫోన్ నెంబర్లూ, అన్నీ బోగస్ అనే తేలింది. అడ్వాన్స్ ఇవ్వకపోతే జరగదు. ఇచ్చినా జరిగేదేం ఉండదు – డబ్బు పోవటం తప్ప. మనిషి ఆశాజీవి. ఆశే శ్వాసగా చేసుకుని బ్రతుకుతుంటాడు. ఆశ పడేవాడిని నమ్మించి నష్టాలు ముంచటం నేటి వ్యాపారం.
***
సంగీతకు పెళ్లి కాలేదు. తనతో పని చేసే కాంతారావుని ప్రేమించింది. షరా మామూలే. కులాంతర వివాహానికి పెద్దవాళ్లు ఒప్పుకోలేదు. అయినా సరే ప్రేమ ఎంత గొప్పదో, పెళ్లి చేసుకొని నిరూపించాలని నిర్ణయించుకున్నారు. చేతిలో చెయ్యి వేసి ప్రమాణాలు చేసుకున్నారు. ప్రతిదానికీ ఒక ప్లాన్ ప్రకారం, పద్ధతి ప్రకారం పోవాలనుకున్నారు. జాయింట్ ఎకౌంట్ ఓపెన్ చేశారు. ముఖ్యమైన అవసరాలకు మాత్రమే కొంత డబ్బు ఉంచుకుని, మిగిలిన డబ్బు ఇద్దరూ జాయింట్ ఎకౌంట్‌లో జమ చేయాలని నిర్ణయించుకున్నారు. రెండు సంవత్సరాల పాటు ఇద్దరూ కల్సి కూడబెట్టిన డబ్బుతో, కొత్త కాపురానికి అవసరమయ్యే ఖరీదైన వస్తువులన్నీ కావాలని ప్లాన్ చేశారు. అయిదారు లక్షలతో మారుతీ కారు కూడా కొనాలని డిసైడ్ చేసుకున్నారు. ‘దేనికైనా ముందుగా ఒక పథకం వేసుకుని ఆ పథకం ప్రకారం మనం ముందుకు వెళ్తే జీవితాన పూలవాన’ – అని అనుకున్నారు. రెండేళ్లు గడిచిపోయినయి. కావల్సిన డబ్బు అంతా జమ చేసుకున్నారు. ఇంక కల నిజమాయెగా అని పాడుకుంటూ ఉండగా అతనికి ట్రాన్సఫర్ అయింది. వేరే చోటుకి వెళ్లిపోయాడు. జాయింట్ ఎకౌంట్ లోని డబ్బు కూడా అతని మరో ఎకౌంట్ ట్రాన్సఫర్ అయిపోయింది.
రెండు నెలల్లోనే అతని విషయాలు ఏమీ ఆమెకు తెలియకుండా జాగ్రత్త పడ్డాడు.
పెద్దవాళ్లు కుదిర్చిన సంబంధం చేసుకున్నాడని ఎవరి ద్వారానో తెలిసింది.
అనుకున్నామని జరగవు అన్నీ, అనుకోలేదని ఆగవు కొన్ని. అన్నిటినీ భరించటమే మనిషి పని.
శ్రీధర పేరుపొందిన కథ, నవలా రచయిత. అత్యంత చమత్కార భరితమైన సంభాషణలతో అందమైన రచనలు చేసే శ్రీధర ఇటీవల “ఇచ్చట జూదమాడంగరాదు” అనే నవలను ప్రచురించారు.