[శ్రీ సి.హెచ్. ప్రతాప్ గారి ‘అసతోమా సద్గమయ’ అనే రచనని అందిస్తున్నాము.]
“అసతోమా సద్గమయ, తమసోమా జ్యోతిర్గమయ, మృత్యోర్మా అమృతం గమయ” అనే ప్రసిద్ధ సంస్కృత శ్లోకం మన జీవితానికి మార్గదర్శకత్వాన్ని అందిస్తుంది. దీని అర్థం “అసత్యం నుండి సత్యానికి, అంధకారం నుండి వెలుగుకు, మరణ భయం నుండి శాశ్వత ఆనందానికి నడిపించుము” అని చెప్పవచ్చు. ఇది కేవలం ఆధ్యాత్మిక ఉపదేశం మాత్రమే కాదు, మన వ్యక్తిత్వం, మానసిక శాంతి, మరియు జీవిత విజయానికి కూడా మార్గం చూపే మంత్రం.
మొదట, అసత్యం నుండి సత్యానికి నడిపించుము అనేది మన జీవితంలో నిజానికి కట్టుబడి ఉండాలనే పాఠం ఇస్తుంది. ప్రతి రోజు మనం అనేక భ్రమలు, అబద్ధాలు, అపార్థాల మధ్య జీవిస్తాము. ఒక చిన్న అబద్ధం లేదా తప్పు నిర్ణయం మన మనసులో, జీవితంలో గాఢ ప్రభావం చూపవచ్చు. కాబట్టి, నిజానికే ప్రాధాన్యం ఇవ్వడం, మనం ఏ మాట చెప్పినా, ఏ పని చేసినా సత్యానుగుణంగా ఉండడం అవసరం. నిజానికి నడవడం అంటే కేవలం ఇతరుల ముందు నిజాన్ని చెప్పడమే కాదు; మన హృదయం, మనసులోనూ సత్యాన్ని స్వీకరించడం. ఉదాహరణకు, పాఠశాలలో విద్యార్థి తన తప్పులను ఒప్పుకోవడం, ఉద్యోగిలో నిజాన్ని నిలబెట్టడం, కుటుంబంలో సత్యానికి కట్టుబడి ఉండడం, ప్రతి సందర్భంలో మన వ్యక్తిత్వాన్ని బలపరుస్తుంది.
తరువాత, తమసోమా జ్యోతిర్గమయ అంటే అంధకారం నుండి వెలుగుకు నడిపించుము. మన జీవితంలో భ్రమ, భయాలు, అజ్ఞానం అనేది ‘తమస’ అనే అంధకారంలా ఉంటుంది. ఈ ప్రార్థన మన కోసం అనంతం, శాశ్వతత అనే కిటికీని తెరవమని అడుగుతోంది. మనం భయపడే అహంకారం, పరిమితమైన శరీరబద్ధమైన స్వయం నుంచి బయటకు వెళ్ళి, ప్రకృతిగత అమరత, విశాలమైన చైతన్యం వైపుకు చేరమని సూచిస్తుంది. మన చరిత్ర, వ్యక్తిగత జీవనకథ, మరణ భయం వలన బంధింపబడ్డ మనసును వదిలి, అసలు స్వభావం – నశించని, ఎల్లప్పుడూ ఉండే ఆత్మ వైపు నడవడం ఈ శ్లోకంలో ప్రధాన ఉద్దేశం.
తరువాత, మృత్యోర్మా అమృతం గమయ అంటే శారీరక పరిమితి, ఇహజీవితానికి సంబంధించిన భయాలను దాటుకుని, శాశ్వత, స్థిరమైన ఆనందాన్ని చేరుకోవడం. మనం మరణాన్ని భయంగా భావిస్తాము, కానీ ఆత్మ శాశ్వతమని గుర్తించటం ద్వారా మనం నిజమైన ఆనందాన్ని, శాంతిని పొందవచ్చు. ఉదాహరణగా, ఇతరులకు సహాయం చేయడం, క్షమించడం, ధ్యానం, ధర్మ మార్గంలో నడవడం మనకు శాశ్వత సంతోషాన్ని అందిస్తుంది.
ఈ శ్లోకాన్ని అనుసరిస్తే, ప్రతి ఆలోచన, మాట, చర్యలో మనం సత్యాన్వేషణ, జ్ఞానాభివృద్ధి, ధార్మికతను పాటించగలము. ఇది కేవలం ఆధ్యాత్మిక పాఠం కాకుండా, మన వ్యక్తిత్వం, సామాజిక విలువలు, మానసిక శాంతి సాధనకు మార్గం చూపుతుంది.
‘అసతోమా సద్గమయ’ శ్లోకం మన జీవితంలో అసత్యం, భయాలు, పరిమితులను దాటుకుని, సత్యం, జ్ఞానం, శాశ్వత ఆనందానికి చేరుకోవడానికి మార్గాన్ని సూచిస్తుంది. మనం మన అహంకారం, మరణ భయం, చారిత్రక బంధాలను వదిలి, మన అసలు స్వభావమైన శాశ్వత, అమర ఆత్మ వైపు సాగితే, జీవితం సార్థకంగా, శాంతితో, ఆనందంతో నిండుతుంది.